۱۴ سال از آخرین بازنگری طرح تفصیلی شهر کرمانشاه می‌گذرد

به گزارش جام جم آنلاین کرمانشاه؛ معاون شهرسازی و معماری شهرداری کرمانشاه گفت: با وجود سابقه طولانی تهیه و اجرای طرح‌های تفصیلی ارزیابی میزان تحقق پذیری اهداف و موفقیت آن‌ها به ندرت انجام شده همان گونه که از آخرین بازنگری طرح تفصیلی شهر کرمانشاه ۱۴ سال گذشته و به عبارتی بازنگری مجدد آن ۶ سال به تعویق افتاده و در نتیجه بازخورد این طرح در نظام برنامه‌ریزی انعکاس چندانی نداشته است.

معاون شهرسازی و معماری شهرداری کرمانشاه با بیان اینکه برای نیل به یک برنامه‌ریزی و مدیریت پویا، مستمر، منعطف و مبتنی بر واقعیات طرح‌های تفصیلی شهری، ارزیابی آن‌ها گامی ضروری است، گفت: با توجه به اهمیت این طرح‌ها در چهارچوب کلان برنامه‌ها و سیاست‌های شهری سوالاتی همچون چه روش یا روش‌هایی برای ارزیابی میزان تحقق پذیری اهداف آن‌ها مناسب است، طرح تفصیلی شهر کرمانشاه تا چه حد محقق شده و چالش‌ها و موانع اجرا در آنچه بوده است، مطرح می‌شود.

مسعودی‌اصل تصریح کرد: با وجود تلاش‌های انجام شده بیشتر طرح‌های جامع و تفصیلی در حال حاضر با وجود اصلاحات جزئی در شرح خدمات و برخی مصوبات جدید مربوط به محتوای طرح‌ها هنوز با همان رویکرد و فلسفه طرح‌های جامع تهیه می‌شوند، به عبارت دیگر مبانی نظری تهیه طرح‌های جامع و تفصیلی شهر کرمانشاه متکی به رویکرد مدرن و اثبات گرایی و نشأت گرفته از الگوهای غربی و عدم یکپارچگی نظام مدیریت شهری است که این موارد سبب پیدایش مشکلات گسترده‌ای برای شهر و شهرنشینان شده است.

وی برای سنجش میزان تحقق پذیری طرح‌های تفصیلی مواردی همچون سنجش جهات توسعه شهر، شبکه معابر، کاربری‌های مختلف شهری و بررسی جمعیت را پیشنهاد کرد و افزود: با مطالعه و بررسی طرح تفصیلی شهر کرمانشاه مشخص می‌شود که این طرح یکی از ناکارآمدترین طرح‌های تفصیلی در بین کلانشهرهای کشور است که با وجود اقدامات و اصلاحات کلی و جزئی هنوز به مطلوبیت مورد نظر نرسیده که باید با واقع‌نگری و انعطاف پذیری در نحوه رویکرد به تعیین اهداف و ارزیابی امکانات اجرایی به صورت مرحله به مرحله در حال اصلاح نواقص آن اقدام کرد.

معاون شهرسازی و معماری شهرداری کرمانشاه بیان کرد: طرح‌های جامع و تفصیلی شهر کرمانشاه با توجه به زمان طولانی تا تحقق آن با مشکلات زیادی از جمله اجرا نشدن به دلیل جزیره‌ای بودن اقدامات دستگاه‌های اجرایی و مشکلات ناشی از دستورالعمل‌های شرح خدمات، عدم جامع‌نگری کافی در تهیه طرح‌های مذکور با در نظر گرفتن شرایط شهر و منطقه آن از نظر پتانسیل‌ها و محدودیت‌های موجود، تعویق در بازنگری به موقع که سبب ارجاع تعداد زیادی از درخواست‌های تغییر کاربری و افزایش تراکم از طرف شهرداری‌ها به کمیسیون ماده پنج برای بررسی و تصویب می‌شود، همراه است.

وی با اشاره به مشکلات دیگر طرح‌های جامع و تفصیلی شهر کرمانشاه ادامه داد: کمبود درآمد ناشی از اجرای طرح‌های مذکور که در نتیجه شهرداری کرمانشاه را به توافقات تغییر کاربری‌ها و افزایش تراکم‌ها که بعضاً مقطعی، غیراصولی و بدون آینده‌نگری است مجبور می‌کند، مراحل طولانی بررسی طرح جامع شهر کرمانشاه که باعث دچار به هم‌ریختگی اطلاعات و مباحث شده و اینکه طرح تفصیلی زمان مفید خود را از دست بدهد، مغایرت طرح تفصیلی با طرح جامع و وضع موجود و عدم انطباق سرانه‌های مشخص شده در این طرح با وضع موجود هدف نهایی در طراحی شهری، دست یافتن به تصمیماتی در جهت ایجاد تحولات واقعی در شهر که همان طراحی شهری واقعی است و نه تولید مجموعه‌ای از تصاویر رویایی و تحقق ناپذیر یعنی طراحی شهری کاغذی، از جمله مشکلات دیگر این طرح‌ها بوده که از این رو می‌توان با ایجاد مجموعه‌هایی از تغییرات در سیاست‌های جاری روند بررسی آن‌ها را متحول کرد.

مسعودی‌اصل خاطرنشان کرد: طرح تفصیلی شهر کرمانشاه باید به عنوان طرح فرا دست طرح جامع که وظیفه اجرایی شدن اهداف و راهبردهای کلان را در مقیاس خرد امکان‌پذیر می‌کند، پاسخگوی ایده‌های طرح جامع در زمینه کاربری، شبکه ارتباطی، تراکم، ساخت و ساز، اثر برنامه بر روی حمل و نقل و جا به جایی، اثر برنامه بر جنبه‌های اجتماعی، تغییرات جمعیتی و کارکرد اقتصادی شهر باشد.

وی متذکر شد: این طرح‌ها در عین حال باید دارای انسجام بیرونی و درونی بوده تا با محیط و نظام برنامه‌ریزی و سازمان‌های اجرایی مربوطه انطباق پیدا کنند، علاوه بر آن اجرای طرح‌های تفصیلی بدون مشارکت مردم و منابع مالی مورد نیاز محقق نمی‌شود هرچند بیشتر روش‌های ارزیابی کنونی از نوع روش‌های ارزیابی پیش از اجرا بوده که عمدتاً در مرحله تهیه برنامه مورد استفاده قرار گرفته و روش‌های ارزیابی حین اجرا و پس از اجرا کمتر مورد توجه و استفاده قرار می‌گیرند.

معاون شهرسازی و معماری شهرداری کرمانشاه با بیان اینکه بیشتر مشکلات مربوط به طرح‌های تفصیلی در شهر کرمانشاه مربوط به اجرای ناموفق آن‌ها است، گفت: با استفاده از روش‌های نوین ارزیابی می‌توان این خلأ را پر کرد که از میان روش‌های ارزیابی نوین، دیدگاه‌های عملکردی و انطباقی برای بررسی طرح‌های شهری از کارایی بیشتری برخوردار بوده که بیشتر بر اساس میزان موفقیت طرح‌های شهری در تهیه و اجرا مورد استفاده قرار می‌گیرند، لذا باید تغییراتی در فرآیند تهیه، شرح خدمات و اجرای این طرح‌ها صورت گیرد.

وی ادامه داد: در این راستا بی شک روش‌های بهره‌گیری از مشارکت بیشتر مردم یا همان مهندسی اجتماعی در کنار توجه به رویکرد سیستمی مدیریت شهری در رابطه با سازماندهی نهادهای برنامه‌ریزی و اجرایی محلی و پرهیز از ارائه طرح‌های صرفاً کالبدی بدون در نظر گرفتن نهادهای اجرایی، منابع مالی و امکانات لازم منشأ اثر است که سبب حذف یا به حداقل رساندن تأثیرات منفی طرح‌های مذکور خواهد شد.