در میان این طرحها شاید موفقترین طرح سه، چهار سال اخیر را بتوان ترویج استفاده از دوچرخههای اشتراکی «بیدود» ارائهشده از سوی شرکت دانشبنیان «پاک چرخ ایرانیان» دانست.
دوچرخههای عمومی هوشمند و نارنجیرنگی که خیلی از شهروندان را دوچرخهسوار کرد. ایده اولیه پیاده سازی این کسبوکار از سال 96 آغاز شد.
مبدا اصلیاش دختری چینی بود که در سال 2014 این کار را راهاندازی کرد و در سال 2018، حدود 2.7 میلیارد دلار شرکتش را فروخت.
مدیران شرکت «پاک چرخ ایرانیان» به این فکر افتادند که چگونه میتوانند این طرح را متناسب با شرایط ایران، بومیسازی کنند تا نیازهای روز جامعه ما را برطرف و حتی مواردی را هم به آن اضافه کنند.
ایده ترویج استفاده از دوچرخههای هوشمند اشتراکی و حمل و نقل اشتراکی باعث شد غلامحسین قاسمی، رئیس هیأت مدیره و یکی از دو مؤسس و صاحبان شرکت «بیدود» به همراه رضا باقری که به دنبال یک کار استارتاپی نو بودند بتوانند به یکی از نیازهای مهم شهروندان پاسخ دهند.
آنها در تحقیقاتشان متوجه شدند این ایده، نیاز مبرم جامعه امروز است و در سالهای آینده نیازی انکارناپذیر برای تمام شهرهای با تراکم بالای کشور خواهد بود.
گفتنی است فناوری مدیریت هوشمند دوچرخههای اشتراکی به طور کلی در اختیار چهار برند دنیاست که به تمام شهرها و مناطق حوزه خود سرویسدهی میکنند.
قاسمی دارای مدرک دیپلم است و حدود 17 سال در حوزه تولید پوشاک فعالیت داشته است. او کارآفرین حوزه پوشاک و کیف و کفش محسوب میشود و شریکش هم سالها در حوزه خودرو کار کرده است. ایده اولیه تولید چنین دوچرخههایی هم از سوی قاسمی مطرح شد و بعد از صحبتهای اولیه، شروع به کار و تحقیق در این زمینه کردند.
آنها از همان روزهای نخست سراغ استادان و دانشجویان دانشگاههایی مانند علم و صنعت، صنعتی شریف، تربیت مدرس و غیره رفتند و توانستند با دانشجویان و استادان دانشگاهی کار را به خوبی جلو ببرند و بخش تحقیق و توسعه شرکت را تقویت کنند. آنها در ادامه به تحقیق درباره اینترنت اشیا، قفل هوشمند، حملونقل شهری و غیره پرداختند و همین راز بقای این کسبوکار است. رونمایی از نسخه پایلوت دوچرخهها را هم در دانشگاه تربیت مدرس انجام دادند؛ بهطوریکه پیش از ورود به تهران، حدود یک ماه دوچرخهها را در اختیار دانشجویان تربیت مدرس قرار دادند تا رایگان از آنها استفاده کنند و بتوانند مشکلات اولیه سیستم را شناسایی کنند.
حل مشکلات، ما را در رفع نیاز یاری کرد
در ادامه شرکت تأسیس شد و ارتباطات با شرکتهای خارجی ایجاد و قرار شد برخی ابزارها را در اختیار آنها قرار دهند تا دستگاههای اولیه ساخته شود.
هدف اولیه شرکت این بود که ابتدا بتوانند در تولید اپلیکیشن و قطعات هوشمند این دوچرخهها خودکفا شوند تا بهتنهایی و بدون نیاز به کشور دیگری بتوانند مشکلات احتمالی را رفع کنند. از این رو، از همان ابتدا سراغ دانشجویان مقطع دکتری در حوزه الکترونیک و مهندسان حوزه کنترل رفتند تا اطلاعات بیشتری درباره حوزه اینترنت اشیا کسب کنند.
پس از شناسایی نیازها برای تولید چنین قفلی، تولید آن شروع و پس از اتمام، ثبت اختراع و گواهی شرکت دانشبنیان صادر شد.
بنیانگذار این شرکت دانشبنیان میگوید: «پیش از ورود به بستر شهر، به این فکر افتادیم اطلاعاتی درباره کنترل دوچرخهها در سطح شهر کسب کنیم. طی صحبتهایی که با دانشجویان و استادان مرتبط با این حوزه داشتیم، دریافتیم باید پایش 24 ساعته، جیپیاس، مانیتورینگ و ناوگان 24 ساعته داشته باشیم. هرچه جلوتر رفتیم به مشکلات بیشتری برخوردیم و یکی یکی آنها را حل کردیم.»
فناوریهای به کار رفته در «بیدود»
دوچرخههای بیدود، تاکسی - دوچرخههایی شامل قفل هوشمند و خود دوچرخه هستند. قفل هوشمند از اجزای مختلفی تشکیل شده است؛ یک قسمت شامل صفحه خورشیدی است که انرژی خورشیدی را به انرژی الکتریکی تبدیل میکند.
بردهای تعبیه شده داخل آن کار اینترنت اشیا، اطلاعرسانی و ارسال داده را انجام میدهد و یک موتور مکانیکی هم در آن وجود دارد. دوچرخه هم بسیار منحصر به فرد است به طوری که از پیچهای خاصی در ساختار آن استفاده شده که کاملا طراحی شرکت است، پرههای متفاوتی دارد و به راحتی با هر پیچ گوشتی باز نمیشود.
همچنین برای این دوچرخهها لاستیکهای منعطف و توپُری طراحی شده که پنچر نمیشوند. در این دوچرخه بهجای لقمه ترمز که ممکن است خراب یا تمام شود، از دیسک استفاده شده است. همچنین به جای پره از رینگ استفاده شده و داخل رینگ، لنتها و ترمزهای دیسکی جاسازی شدهاند. دوچرخه کاملا به صورت هوشمند طراحی شده و افراد با قد 120 تا 188 سانتیمتر، امکان استفاده از این دوچرخهها را دارند.
آینده «بیدود»
قاسمی در ادامه از رونمایی از یک نمونه اسکوتر برقی متعلق به این شرکت خبر میدهد که حدود یک سال و نیم از کار روی آن میگذرد و قرار است به زودی در سطح شهر از آن استفاده شود. تاکنون شش نمونه از آن ساخته شده و نسخه نهایی آن تکمیل شده است.
دوچرخه برقی هم محصول دیگری از «بیدود» است که ماه آینده از آن رونمایی خواهد شد؛ طراحی بسیار خاصی دارد و تمام شیبهای تهران را میپیماید و با یک بار شارژ تا 50 کیلومتر حرکت میکند و برای سفرهای بلندمدتتر استفاده میشود.
قاسمی درباره رشد و توسعه استفاده از دوچرخههای بیدود میگوید: «در سال 96 با 200دوچرخه کار را شروع کردیم که حالا به 4500 دوچرخه رسیده است. طرح ما این است که تا سال 1405 بالغ بر 40 هزار وسیله نقلیه در تهران داشته باشیم. دو سالی است که به مردم شیراز هم خدمترسانی میکنیم. همچنین برای ورود به رشت، یزد، قزوین و سمنان هم تفاهم نامه امضا کردهایم و آماده نوشتن پیش قرارداد هستیم. با اصفهان و مشهد هم صحبتهایی کردهایم.»
او ادامه میدهد: «در قالب این شرکت دانشبنیان، در حال حاضر حدود 85 نفر لیست بیمه داریم و به طور مستقیم مشغول به کار شدهاند و به طور غیرمستقیم برای 200 نفر شغل ایجاد شده است که در مجموع
285 نفر در قالب این شرکت کار میکنند. البته تا چهار سال آینده و با توجه به روی کار آمدن محصولات دیگر شرکت، میزان اشتغالزایی این شرکت به طور مستقیم به 650 نفر خواهد رسید.
از «بیدود» چطور استفاده کنیم؟
نرمافزار «بیدود» برای گوشیهای اندروید از طریق گوگلپلی، کافه بازار و وبسایت این شرکت قابل دریافت است. اما به این دلیل که سیستم عامل iOS نرمافزار «بیدود» را در اپاستور تحریم کرده، نسخه وب اپلیکیشن بیدود با استفاده از مرورگر «بلوفای» در دسترس کاربران iOS قرار گرفته است. پس از ثبتنام و پرداخت حق عضویت یک ساله 149 هزار تومانی که بیمه راکب و موکب و شخص ثالث هم شامل آن میشود، کاربران در ازای هر نیم ساعت استفاده، باید 2900 تومان کرایه سفر را در پایان بپردازند. با باز کردن اپلیکیشن، محل قرارگرفتن دوچرخهها روی نقشه نمایش داده میشود و کاربر میتواند با پیدا کردن نزدیکترین دوچرخه، بعد از اسکن QR Code درج شده روی قفل هوشمند وباز کردن قفل، از آن استفاده کند. در انتها نیز میتوانند در هر جایی که بخواهند، دوچرخه را پارک کرده و قفل را ببندند. دوچرخههای «بیدود» یک محدوده یا پولیگان دارند که در نقشه کاملا مشخص و به کاربر اطلاعرسانی شده در چه مکانهایی میتوانند دوچرخهها را پارک کنند و در چه مکانهایی اجازه پارک ندارند.
راههای ارتباط با «بیدود»
وبسات:bdood.ir
ایمیل: me@xtratheme.ir
اینستاگرام: bdood.bikes
تلفن: 66915553-021 و 66915554-021
آدرس: تهران، خیابان جمالزاده شمالی، پلاک 520، طبقه اول
ندا اظهری - نشان ایرانی 2 / روزنامه جام جم
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد