سناریوی ترور زلنسکی روی میز بایدن

به گزارش جام جم آنلاین، طولانی و فرسایشی‌شدن نبرد اوکراین از یک‌سو و نگرانی برخی مقامات غربی درخصوص تشدید منازعه به دیگر کشورها مانند مولداوی سبب شده است تا برخی مقامات امنیتی غرب به گزینه حذف فیزیکی زلنسکی بیندیشند.

آنچه در اتاق‌های فکر سازمان‌های جاسوسی آمریکا و اروپا می‌گذرد بسیار قابل‌تامل است. آنها از یک‌سو خواستار استمرار بحران در آسیای مرکزی و اطراف روسیه هستند و از سوی دیگر، درصددند از رفتارهای غیرقابل‌مدیریت احتمالی زلنسکی در آینده جلوگیری کنند. طی روزهای اخیر مواضع کیسینجر و مکرون درخصوص لزوم عقب‌نشینی اوکراین در برابر روسیه، به خشم رئیس‌جمهور اوکراین و همراهانش منجر شده است. وزارت خارجه اوکراین در چندین بیانیه گوناگون، سیاست‌های ابزارگرایانه بازیگران غربی در قبال کی‌یف را محکوم کرده است.

گزینه ترور زلنسکی

درحالی‌که زلنسکی، پیشتر‌ مدعی شده بود نیروهای روسیه به دنبال ترور وی هستند اما اکنون گفته می‌شود خطر قتل او توسط متحدان غربی بیشتر است. ایلیا کیوا، معاون سابق پارلمان اوکراین می‌گوید زلنسکی از کشته‌شدن توسط سرویس‌های مخفی غرب یا حتی فرماندهان نیروهای مسلح اوکراینی بسیار هراس دارد.
به نوشته وبگاه ریانووستی، کیوا طی پستی در صفحات اجتماعی خود نوشت، به همین دلیل است که زلنسکی، تیم امنیتی خود را تقویت کرده است. وی در‌این‌باره توضیح داد: «زلنسکی دستور تقویت امنیت شخصی خود را از ترس ترورشدن توسط ارتش اوکراین صادر کرد. فرماندهی نیروهای مسلح اوکراین از رهبری ناکارآمد عملیات نظامی توسط زلنسکی که دستورات وی به تلفات پرسنل و شکست نیروهای اوکراینی در میدان نبرد منجر می‌شود، ناراضی است.»

وقتی رئیس‌جمهور اوکراین سیبل می‌شود

زلنسکی همچنین از کشته‌شدن توسط سرویس‌های ویژه کشورهای متحد اوکراین که شروع به صحبت در مورد شکست و ازدست‌دادن اوکراین کردند، می‌ترسد. به عبارت بهتر، رئیس‌جمهور اوکراین اکنون تیم امنیتی خود را نه از ترس حملات روسیه، بلکه از ترس خیانت ارتش یا اقدامات تروریستی متحدان ظاهری خود تقویت کرده است. برخی سیاستمداران اوکراینی می‌گویند کشورهای غربی به این نتیجه رسیده‌اند که پایان‌دادن به رویارویی مسلحانه در خاک جمهوری شوروی سابق به نفع آنهاست و حذف فیزیکی زلنسکی سریع‌ترین وسیله برای چنین تحولی خواهد بود. این بدترین کابوسی است که زلنسکی می‌تواند تصور کند. بازی در زمین غرب و پس از آن حذف توسط سرویس‌های امنیتی آمریکا و اروپا. روزنامه تایمز لندن چندی پیش مدعی شد که رئیس‌جمهور اوکراین تاکنون از سه طرح ترور توسط عوامل روسی و چچنی، جان سالم به در برده است.

سناریوهایی که به سود اوکراین نیست

بی‌شک هر سناریویی که در پایان نبرد اوکراین رخ دهد، به سود غربگرایان این کشور نخواهد بود. به عبارت بهتر، کمتر کسی در شکست کی‌یف در جنگ با روسیه شبهه دارد. در بهترین وضعیت و سناریوی ممکن، اگر همین لحظه جنگ اوکراین پایان یابد این کشور تا سال‌های دراز با زمین سوخته‌ای که از جنگ به‌جای‌مانده مواجه خواهد شد. از سوی دیگر، پس از این جنگ تا سالیان دراز خبری از عضویت اوکراین در اتحادیه اروپا و ناتو نیز نخواهد بود. بازیگران غربی، اوکراین را به سیبل راهبردی خود تبدیل کرده و هر زمان که لازم باشد حاضر به قربانی کردن مهره‌های خود در این معادله خواهند بود. این نتیجه مستقیم و نهایی اعتماد به آمریکا و اتحادیه اروپا از سوی غربگرایان در کی‌یف و دیگر شهرهای اوکراین است.

ممانعت از تحقق راه سوم

در این میان، شاهد سنگ‌اندازی مستمر مقامات غربی در مسیر مذاکرات صلح اوکراین هستیم. به عبارت بهتر، مقامات غربی خود نیز دقیقا نسبت به صحنه نبرد اوکراین و چگونگی مدیریت و مواجهه با آن درک صحیحی ندارند. تنها پیشرفتی که در مذاکرات دوجانبه میان مسکو و کی‌یف به دست آمده، مربوط به موافقت اوکراینی‌ها با عدم عضویت در پیمان آتلانتیک شمالی است. زلنسکی در تازه‌ترین اظهارات خود به نکته تاریخی و مهمی اشاره کرده‌است: «ما در طول سال‌ها شنیده‌بودیم که در‌ها باز است اما همچنین شنیده‌بودیم ما نمی‌توانیم به عضویت (ناتو) درآییم. این درست است و باید به آن اذعان کرد. من خرسندم مردم ما درک این موضوع را آغاز کرده‌اند و درک می‌کنند که فقط باید به نیروی خود امیدوار باشند.»

همین اظهارات زلنسکی کافی بود تا سران دو کشور آمریکا و انگلیس از وی بخواهند ضمن مقاومت در برابر روسیه، دیگر سخنی از نپیوستن به ناتو به میان نیاورد. حتی کنگره آمریکا برای نشان‌دادن حسن‌نیت ظاهری خود بودجه‌ای ۴۰میلیارد دلاری را در حمایت تسلیحاتی و اقتصادی از اوکراین تصویب کرد. از سال ۲۰۰۴ (زمان وقوع انقلاب نارنجی) تاکنون، سران ناتو بارها به غربگرایان کی‌یف وعده پیوستن به پیمان آتلانتیک‌شمالی را داده‌بودند. اکنون اوکراین نه عضو ناتو و نه عضو اتحادیه ‌اروپاست. حتی اگر همین لحظه جنگ پایان یابد و مسکو و کی‌یف با یکدیگر به توافقی پایدار (درخصوص آتش‌بس دائم) دست پیدا کنند، اوکراین باید تا سال‌ها با عواقب و تبعات اقتصادی، سیاسی و راهبردی ناشی از وقوع جنگ دست‌وپنجه نرم کند. سوال اصلی اینجاست، اوکراینی‌ها پس از سال‌ها بازی در زمین غرب به چه نتیجه‌ای دست پیدا کردند؟ عضویت در ناتو یا اتحادیه ‌اروپا؟! باید گفت هیچ‌کدام.

سعید سبحانی - گروه بین‌الملل / روزنامه جام جم