۷ مورد از اشتباهات رایج در سرمایه‌گذاری که باید از آنها اجتناب کنید

در این یادداشت چند راهکار ارائه شده که می‌توانید بازدهی مالی خود را از طریق آنها به حداکثر برسانید و از اشتباهات رایج در سرمایه‌گذاری جلوگیری کنید.

۱. نگهداری پول نقد

همه می‌گویند پول همه‌کاره است، اما اگر بلندمدت فکر کنید قضیه فرق می‌کند. برخی باور دارند وقتی بازار بی‌ثبات است، نگهداری پول نقد راهکار خوبی به نظر می‌رسد. به فرض اگر سهام‌دار باشیم وقتی تصمیم می‌گیریم پرتفوی خود را به‌طور کامل نقد کنیم، معمولاً تحت تأثیر یک واکنش عاطفی قرار داریم که می‌تواند بر بازدهی پرتفوی ما اثر منفی بگذارد.

شاید منطقی به نظر برسد که برای جلوگیری از استهلاک سرمایه پرتفوی خود را نقد کنیم، اما زمان‌بندی نامناسب برای این کار می‌تواند منجر به سقوط بیشتر ارزش سرمایه‌گذاری شود. باید توجه داشته باشید که مدیریت ریسک با اجتناب از ریسک تفاوت دارد و سرمایه‌گذاری بدون پذیرش ریسک اجتناب‌ناپذیر است. اگر سرمایه‌گذاری طبق برنامه پیش نمی‌رود، اقداماتی انجام دهید تا خطر به حداقل برسد.

۲. سوگیری تازه‌گرایی

سوگیری تازه‌گرایی زمانی رخ می‌دهد که سرمایه‌گذاران به‌جای الگوهای تاریخی یا چیزهایی که ممکن است ارتباط بیشتری با شرایط‌شان داشته باشند، روی آخرین اطلاعات تمرکز می‌کنند. برای مثال، خیلی‌ها ممکن است پس از شنیدن خبر سقوط یک هواپیما در رزرو پروازشان تردید کنند، حتی اگر آمار حاکی از احتمال ناچیز سقوط پروازشان باشد. به همین ترتیب، با اینکه حملات کوسه‌ها یک اتفاق نادر است، ممکن است پس از تماشای فیلمی درباره کوسه‌ها در رفتن به ساحل مردد شوید.

به لطف سوگیری تازه‌گرایی، سرمایه‌گذاران ممکن است اینطور تصور کنند که رکود بازار تا ابد ادامه خواهد داشت، حتی اگر شواهد خلافِ آن را نشان دهند. سوگیری تازه‌گرایی همچنین می‌تواند افراد را به سمت خرید سهام «داغ» یا سرمایه‌گذاری در سهام‌هایی سوق دهد که ممکن است در بلندمدت خوب نباشند.

یکی از راه‌های مقابله با سوگیری تازه‌گرایی، در نظر گرفتن کلیّت امر است. بازار معمولاً پس از رکود به حالت عادی برمی‌گردد. تجربه نشان داده که بهترین روزهای بازار پس از یک افت شدید از راه می‌رسند. در نظر گرفتن کلیّت امر به شما کمک می‌کند که از رفتارهای احساسی خودداری کنید و باعث رشد سرمایه خود شوید.

۳. سوگیری تأییدی

سوگیری تأییدی زمانی رخ می‌دهد که برای صحه گذاشتن بر باورهای‌تان سراغ شواهد دلخواه بروید تا از هرگونه تعارض جلوگیری کنید. مثلاً بچه‌هایی که به بابانوئل باور دارند، به دنبال چیزی برای تقویت باورشان می‌گردند. برای مثال می‌توان به هدیه‌هایی که در صبح کریسمس زیر درخت ظاهر می‌شوند یا شیرینی‌هایی که خورده شده‌اند اشاره کرد.

اگر سوگیری تأییدی در سرمایه‌گذاری باعث شود که به‌واسطه حدسیات خود عمل کنید، منجر به اشتباه خواهد شد. ممکن است به‌خاطر سوگیری تأییدی اقدام به خرید هنگفت یک سهم خاص بکنید، زیرا فقط خبرهای خوب را دنبال می‌کنید و علائم هشداردهنده را نادیده می‌گیرید.

حتی سرمایه‌گذاران موفق هم ممکن است فرصت‌های عالی سرمایه‌گذاری را به‌خاطر سوگیری تأییدی از دست بدهند. مثلاً فرض کنید با خرید سهام یک شرکت سهامی عام در گذشته ضرر کرده‌اید. ازاین‌رو ممکن است در آینده از سرمایه‌گذاری در شرکت‌هایی که سهام‌شان به‎‌تازگی عرضه شده اجتناب کنید. با رعایت دستورالعمل‌های شخصی می‌توانید از زیان جلوگیری کنید.

۴. موقعیت زمانی، بازار را تعیین کنید

«ارزان بخر و گران بفروش» یک جمله طلایی در مشاوره سرمایه‌گذاری است. اما برخی از سرمایه‌گذاران این توصیه را بیش از حد جدی می‌گیرند و این یکی از اشتباهات رایج در سرمایه‌گذاری است که باعث ایجاد استرس و تمرکز مفرط بر موقعیت زمانی بازار می‌شود.

در زمینه سرمایه‌گذاری باور بر این است که پیشرفت آهسته و پیوسته شما را برای بازنشستگی آماده می‌کند، نه آنکه سعی کنید یک سهم فوق‌العاده عالی را در لحظه مناسب خریداری کنید. همچنین اگر برای سرمایه‌گذاری یک رویکرد بلندمدت داشته باشید، به احتمال زیاد نتایج خوبی خواهید گرفت. سرمایه‌گذاری بر روی ملک و خرید خانه در انزلی یکی از همین گزینه‌هاست. پس بلندمدت سرمایه‌گذاری کنید و به‌جای ثروت ناگهانی بر رشد بلندمدت تمرکز کنید.

در جریان همه‌گیری کرونا، تجارت روزانه به یک سرگرمی رایج تبدیل شد. اما بسیاری از مردم در تشخیص زمان خروج از بازار مشکل دارند. بسیاری از کسانی که سعی در تعیین موقعیت زمانی بازار دارند، از اصول بنیادین شرکت‌ها، از جمله مدل کسب‌وکار و مسیر رشد آنها آگاهی ندارند. دن آی، رئیس بخش تخصیص دارایی و تحقیقات سهام در گروه سرمایه‌گذاری فورت پیت می‌گوید:

«آنها فقط از روندها پیروی می‌کنند. حقیقت امر فراتر از نظرات کاربران در شبکه‌های اجتماعی است. عوامل بسیاری وجود دارند که می‌توانند روند بازار یا یک سهم خاص را تغییر دهند.»

۵. پرداخت کارمزدهای اضافی

اکثر سرمایه‌گذاران نمی‌توانند بدون پرداخت کارمزد به واسطه‌های مالی وارد بازار شوند. یکی از اشتباهات رایج در سرمایه‌گذاری این است که به پرداخت کارمزدهای ناچیز بی‌توجه هستند و گمان می‌کنند که تأثیر قابل توجهی بر بازده آنها نخواهد داشت. اما قطره‌قطره جمع گردد، وانگهی دریا شود.

قبل از تصمیم‌گیری در امر سرمایه‌گذاری، کارمزدها را به دقت بررسی کنید. هزینه‌های شرکت‌ها ممکن است به‌طور قابل توجهی متفاوت باشند، اما بسیاری از آنها برخی یا همه موارد زیر را دریافت می‌کنند:

• کارمزد کمیسیون
• کارمزد تراکنش
• کارمزد نرخ هزینه
• کارمزد فروش
• کارمزد اداری
• کارمزد مدیریتی

در صورت امکان، دنبال سرمایه‌گذاری‌های کم‌کارمزد یا بدون کارمزد بروید.

۶. تحمل ریسک بیش از حد با نزدیک شدن به زمان بازنشستگی

برخی از سرمایه‌گذاری‌ها نسبت به سایر سرمایه‌گذاری‌ها ریسک بیشتری دارند. سرمایه‌گذاری‌های پرریسک اغلب بازده بهتری به همراه دارند. برای مثال، سهام بورسی نوسانات بیشتری نسبت به اوراق قرضه دارند اما در بلندمدت نرخ بازده بالاتری دارند.

اگر به سن بازنشستگی خود نزدیک می‌شوید و به مقدار کافی سرمایه‌گذاری نکرده‌اید، سرمایه‌گذاری‌های پرریسک اما پربازده می‌توانند زمان ازدست‌رفته شما را جبران کنند. اما همانطور که کوری فیلیپس، از مشاوران مالی گروه سرمایه‌گذاری فورت پیت می‌گوید:

«هیچ‌کس نمی‌تواند در کوتاه‌مدت رستگاری خود را تضمین کند.»

پنج سال قبل از تاریخ موعود، مزایای بازنشستگی خود را به صندوق‌های کم‌خطر منتقل کنید. اگر در زمان بازنشستگی در موقعیت مالی مطلوبی هستید، با یک مشاور مالی صحبت کنید تا ببینید بهترین کاری که می‌توانید بکنید چیست.

۷. فروش از روی ترس

فروش از روی ترس معمولاً با تلاش برای تعیین موقعیت زمانی بازار و پیگیری داغ‌ترین سهام بازار همراه است. وقتی مردم وحشت‌زده می‌شوند، ممکن است کل سهام‌شان را یک‌جا بفروشند. فروش کلی ممکن است قیمت سهم را پایین بیاورد که اغلب باعث افزایش فشار فروش و تنزل بیشتر قیمت می‌شود.

فروش از روی ترس معمولاً تلاشی از سر یأس برای جلوگیری از ضررهای بیشتر است. اما این یک گره کور است، زیرا قیمت سهام را پایین‌تر می‌آورد. سرمایه‌گذاران با تلاش برای جلوگیری از زیان بزرگ، به مشکلی دامن می‌زنند که از آن می‌ترسیدند.

در زمان وحشت، آرامش خود را حفظ کنید. اخبار را فراموش کنید و دائماً پرتفوی خود را کنترل نکنید. اگر عصبی هستید، بهتر است با مشاور مالی خود تماس بگیرید و نظر او را جویا شوید. وقتی صحبت از سرمایه‌گذاری بلندمدت به میان می‌آید، حفظ سهام به‌ویژه در زمانی که نوسانات زیادی در بازار وجود ندارد، بهترین استراتژی است.