سرآمدانی از سراسر وطن

«راز ناتمام» ازجمله آثاری است که مخاطبان به‌زودی شاهد پخش آن خواهند بود؛ سریالی که در مرکز کرمان تولید می‌شود و به زندگی شهید باهنر می‌پردازد، اما در این بستر داستانی، موضوعات دیگری را هم دستمایه روایت خود قرار داده و به نوعی تاریخ چهار دهه بعد از پیروزی انقلاب را نیزبه تصویر می‌کشد. قرار است این مجموعه که درحال‌حاضر مراحل پس‌تولید آن در جریان است، شهریورماه امسال و همزمان با چهلمین سالروز شهادت شهیدان رجایی و باهنر به پخش برسد. امین امانی، کارگردانی این سریال با درجه کیفی الف را برعهده دارد. سکانس‌های مختلف راز ناتمام در تهران و در شهرک سینمایی غزالی فیلمبرداری و بخش‌هایی از کار نیز در کشور ترکیه تصویربرداری شده‌است. رامین راستاد در نقش مرحوم هاشمی‌رفسنجانی، در کنار فرهاد جم (در نقش شهید باهنر) و سیدجواد هاشمی (در نقش شهید رجایی) بازیگران اصلی این سریال هستند و در کنار آنها، بهرام ابراهیمی در نقش مهندس بازرگان و علیرضا مهران به‌عنوان اولین بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون نقش رهبر معظم انقلاب را ایفا می‌کنند. فرهاد جم، بازیگر نقش شهید باهنر در پاسخ به این سوال که کدام بخش از زندگی و شخصیت شهید باهنر برایتان جذابیت داشت، پاسخ می‌دهد: در کنار جذابیتی که این شخصیت برای من داشت، فیلمنامه هم برایم جذاب بود. به‌هرحال من نوجوان بودم که این اتفاق در تاریخ افتاده‌بود؛ بنابراین همیشه در پس‌ذهنم این سؤال وجود داشت که چرا مسببین این اتفاق دستگیر نشدند و اصلا چطور توانستند رخنه کنند؟ سال‌ها از این ماجرا گذشته‌است و من هم فراموش کرده‌بودم، ولی با پیشنهادی که به من شد، انگار این دفتر قدیمی باز شد و برایم جذاب بود ببینم واقعا چه اتفاقی افتاد و دلیلش چه بود. وی ادامه می‌دهد: شناختم تا پیش از این سریال نسبت به شخصیت باهنر نسبی بود، اما وقتی این سریال پیشنهاد شد تحقیق بیشتری کردم و فیلم‌ها و عکس‌ها و سخنرانی‌های شهید باهنر را دیدم و شنیدم. همچنین راجع به شخصیت ایشان خیلی گفتگو کردیم و تلاش کردم این نزدیکی و قرابت را بین بازیگر و نقش ایجاد کنم. مسعود رحیم‌پور، بازیگر نقش شهید بهشتی در این سریال با اشاره به صحبت‌هایی که با کارگردان درباره نقش داشته توضیح می‌دهد: فکر می‌کنم من و آقای امانی (کارگردان) مهم‌ترین ویژگی این شهید را که در گفتگو‌ها و بحث‌های بسیار به آن رسیدیم و سعی کردیم پررنگ‌ترش کنیم، صبوری‌اش بود. حتی در مواقعی که عصبانی هم بود، وقار خاصی داشت و حتی من در سخنرانی‌های شهید هم عصبانیت و فریادزدن ندیدم. به نوعی آرامش همراه با صبوری، هوش و ذکاوت پشت چهره مهربان و درعین‌حال جدی و مصمم ایشان بود. امیدوارم زحماتی که همه گروه کشیدند دیده شود و سریال مورد توجه مخاطبان قرار بگیرد. تلاش کردم تا نقشم را به‌خوبی ایفا کنم. برای درآوردن بهتر نقش بار‌ها خطبه‌های ایشان را در نمازجمعه با دقت دیدم تا برای مردم باورپذیر باشد.

دومین سریالی که در یکی از شبکه‌های استانی در حال تولید است، «سنجرخان» نام دارد؛ صداوسیمای کردستان مسئولیت تولید این مجموعه فاخر تاریخی را بر عهده گرفته و قرار است شاهد پخش سریالی متفاوت درباره یکی از شخصیت‌های کمترشناخته‌شده در سطح ملی باشیم. مراحل پس‌تولید مجموعه با جلوه‌های ویژه فراوان و پیچیده همچنان در حال انجام است و متخصصان جلوه‌های رایانه‌ای، کار روی بخش‌های مختلف آن را دنبال می‌کنند. پیش‌بینی پخش سنجرخان برای زمستان امسال است. قصه سنجرخان با وقایع سال۱۲۹۶ شروع می‌شود؛ سال۱۲۹۹ کودتای رضاخانی اتفاق می‌افتد که شخصیت رضاخان هم با عنوان رضا شصت‌تیر که قصد جنگ با سنجرخان را دارد، در این سریال حضور دارد. این سریال برگ‌های تاریخ از زمان جنگ جهانی اول و دوران قحطی تا شهادت سنجرخان در ظهر عاشورای سال۱۳۳۷ را ورق می‌زند و نکته حائزاهمیت در مورد آن، ایفای ۸۵درصد نقش‌های مختلف توسط بازیگران بومی کردستانی است. نقش سنجرخان یعنی شخصیت اصلی سریال هم توسط فرشید گویلی، یکی از اساتید سینما در سنندج ایفا شده؛ بازیگری که خود یکی از مدرسان فن بازیگری در کردستان به‌شمار می‌رود. گفتنی است ۴۵۶ بازیگر در این اثر ایفای نقش می‌کنند که ازجمله آن‌ها می‌توان به محمود پاک‌نیت به‌عنوان بازیگر نقش حاکم سنندج (شریف‌الدوله)، احمد نجفی به‌عنوان فرمانده قوای روس، جلیل فرجاد در نقش آیت‌ا... شریعتمدار (یکی از روحانیون سنی منطقه)، پیام دهکردی خلیل‌خان برادر سنجرخان، علی اوسیوند پیشکار حاکم سنندج (آصف‌دیوان)، فاطمه شکری (ندیمه زن سنجرخان)، حمیدرضا نعیمی (رضاخان)، قطب‌الدین صادقی سردار رشید و ناظر کیفی پروژه و همچنین حسن ترقی (فیض‌ا... خان)، شیما ملایی (زن سنجرخان)، لیلی سعیدی (زن خلیل‌خان)، سودا قنبری (زن‌برادر سنجرخان) و زاهد زندی (برادر دیگر سنجرخان) اشاره کرد. فرشاد گویلی، بازیگر نقش اصلی سریال سنجرخان درباره این‌که چطور شد او به‌عنوان نقش سنجرخان انتخاب شد، می‌گوید: گروه پیش‌تولید سریال سنجرخان که حدود شش ماه در سنندج، سقز، مریوان و... همزمان درگیر پیش‌تولید و انتخاب بازیگر بودند؛ من آن مقطع در تهران سر اجرای مسعود دلخواه و بعد هم قطب‌الدین صادقی بودم. در این بین فرصتی پیش آمد که تهیه‌کننده اجرا‌های من را دید و این به‌گفته خودشان شروع اصلی چنین انتخابی بود. همچنین تا زمانی که او بعدا با من تماس گرفت، هیچ شناخت و ارتباطی با گروه نداشتم. از سوی دیگر برای این نقش گزینه‌های دیگری را هم در‌نظر گرفته‌بودند تا در‌نهایت با جلساتی که با آقای لطیفی داشتیم، بالاخره تصمیم بر این شد که من نقش سنجرخان را بازی کنم. وی می‌افزاید: سنجرخان یک سریال جنگی نیست و بخشی از آن به جنگ‌هایی که او کرده، پرداخته، اما انعکاس روحیه انساندوستانه و ویژگی‌های شخصیتی سنجرخان در طول برخوردش با خانواده، مردم و... از مواردی است که قصه این سریال از آن می‌گوید. سنجرخان در جنگ نیز با همین روحیه حضور دارد و معتقد است که باید رودرو جنگید و از پشت به هیچ‌کس خنجر نزد.

مجموعه‌ای که قرار است فصل‌های دیگری داشته‌باشد، «جلال» نام دارد؛ سریالی تاریخی که بر پایه سیاست دنباله‌سازی به‌عنوان یکی از اولویت‌های معاونت امور استان‌ها، به فصل سوم رسیده و قرار است با طرحی جدید، شاهد ساخته شدن آن باشیم. فصل نخست جلال، درامی اجتماعی از رخداد‌های اجتماعی و روز‌های انقلاب اسلامی در سال‌های منتهی به ۲۹بهمن ۵۶ در آذربایجان‌شرقی بود. در فصل دوم، اتفاقات تاریخی از نظر برهه زمانی، سال‌های ۱۳۵۶ تا سال ۱۳۶۲ را نشان می‌داد و مخاطب را با شخصیت‌هایی همچون آیت‌ا... شهید قاضی و آیت‌ا... شهید مدنی و شهید علی تجلایی آشنا می‌کرد.

سریال «نقش خاک» که به کارگردانی آرش معیریان در مرکز همدان تولید شده، قصه‌ای عاشقانه را روایت می‌کند و ماجرای دو خانواده‌ای است که در کار سفالگری در لالجین از توابع استان همدان‌هستند و در این بین، رابطه‌ای عاشقانه میان دخترعمو و پسرعمو شکل می‌گیرد که بخشی دیگر از داستان این سریال را تشکیل می‌دهد. میرطاهر مظلومی، آزیتا ترکاشوند، مریم معصومی، شیرین بینا، حمید شریف‌زاده، مژگان ربانی، اصغر سمسارزاده، شهنام شهابی، مهرداد ضیایی، حسین نورعلی، سمیرا کریمی و مهران ضیغمی از‌جمله بازیگران نقش خاک به‌شمار می‌روند. مظلومی درباره نقش خود در این سریال بیان می‌کند: نگارش سریال تلویزیونی نقش خک را آقای محلوجیان به‌عهده داشتند که همه با قلم او آشنا هستند، زیرا سبک و سیاق خودش را در نگارش آثارش دارد. او امتحان خودش را در این سال‌ها پس داده و فیلمنامه سریال‌های پر‌مخاطبی همچون زیر تیغ، پدر‌سالار و‌... را نوشته‌است. وی ادامه می‌دهد: او ادبیات خاصی در نگارش دارد و آثار دراماتیکش نه تنها خاص است، بلکه به لحاظ قصه کشش بسیار زیادی برای مخاطب دارد. این اتفاق هم در سریال تلویزیونی نقش خاک رخ داده‌است. از سوی دیگر آرش معیریان، کارگردان این اثر روش خودش را در این کار کاملا تغییر داده و شاهد یک کار خاص از او خواهید بود. با این‌که میزانسن‌های این سریال بسیار پیچیده‌بود، اما معیریان متبحرانه و همچون یک اثر سینمایی، کارگردانی کرده تا این سریال رنگ و بوی خاصی برای مخاطب داشته‌باشد. همچنین حفظ ریتم قصه کار مشکلی بود، ولی به‌خوبی این اتفاق رخ داده است.

«مادر سوجان» هم عنوان مجموعه دیگری است که به تهیه‌کنندگی مهدی کریمی و کارگردانی حسین تبریزی تولید می‌شود. مادر سوجان، طرح بزرگی است که در چند فصل تولید خواهد شد و فصل نخست این سریال در ۶۵ قسمت با نویسندگی فریدون حسن‌پور در صداوسیمای مرکز گیلان ساخته می‌شود که طبق آنچه برنامه‌ریزی شده، در فصل‌های بعدی تا ۳۰۰ قسمت طول می‌کشد. داستان این سریال که با محوریت شخصیت مقاوم زن ایرانی و اهمیت نهاد خانواده ساخته خواهد شد، قصه زندگی سوجان، دختری گیلانی از دوره نوجوانی تا دوران مادری و مادربزرگی اوست و در همین دوران بخش‌های مهمی از تاریخ معاصر ایران و گیلان روایت می‌شود. نکته حائز‌اهمیت این‌که با وجود تعدد قسمت‌ها، داستان هیچ‌کدام از اپیزود‌های این سریال تکراری نیست و در واقع هر بار موضوعات جدیدی مخاطب را درگیر می‌کند. مهدی کریمی، تهیه‌کننده این سریال در این زمینه می‌گوید: تصویربرداری سریال همزمان با عید قربان در یکی از شهر‌های استان گیلان آغاز شد. البته بخش عمده‌ای از کار در استان گیلان است و برای بخش‌های گذشته در تهران هم کار می‌کنیم. تاریخی که داستان در بستر آن روایت می‌شود، بخشی به سال ۱۳۱۰ برمی‌گردد و بخشی دیگر به دهه۵۰ مربوط می‌شود. ماجرای اصلی سریال و اتفاقاتش در دهه ۵۰ می‌افتد، اما در فلاش‌بک‌ها به سال ۱۳۱۰ هم برمی‌گردیم و بخش‌هایی از آن سال‌ها را هم می‌بینیم. البته این سریال در چند فصل تولید می‌شود و ما فصل یک را آغاز کرده‌ایم که به این دو دهه می‌پردازد. در چهار فصل دیگر، اما ماجرا‌ها تا سال ۱۴۰۰ ادامه پیدا می‌کند.

«جزر و مد» به کارگردانی علی عبدالعلی‌زاده و تهیه‌کنندگی محسن توکل‌فرد، سریالی ۳۰قسمتی در گونه اجتماعی است و در استان خوزستان تولید و آماده نمایش است. رضا فیاضی، نصرا... رادش، مهدی امینی‌خواه، افسانه ناصری، فریده دریامج و خشایار راد از جمله بازیگران این سریال تلویزیونی هستند. قصه سریال جزر و مد داستان خانواده لطیف جنوبی اصل را روایت می‌کند که سال‌ها پیش از ماهشهر به تهران مهاجرت کرده و در همان جا تشکیل خانواده داده و صاحب فرزند شده‌است. لطیف در آستانه بازنشستگی است، اما به دلیل مشکلاتی که برای او و خانواده‌اش پیش آمده مجبور می‌شود از تهران به زادگاهش خوزستان مهاجرت کند و در خانه باغ متروکه‌ای که از پدرش به ارث رسیده، همراه خانواده‌اش مستقر شوند. در این سریال طنز به موضوعات متعددی همچون اشتغال، ازدواج جوانان، محیط‌زیست، خانواده، مشاغل زود‌بازده، کارآفرینی و... در فضایی شاد و مفرح و بدون هیچ‌گونه شعارزدگی پرداخته می‌شود. بیشتر لحظات قصه در خانه باغ لطیف جنوبی‌اصل که در حاشیه رودخانه جراحی قرار دارد، می‌گذرد، اما در کنار این مکان، اسکله بنادر بندر امام‌خمینی (ره)، پارک ساحلی شهرداری بندرامام خمینی و دیگر المان‌های شهری، اسکله بندر سی میلی، بازار ماهشهر، پارک ارم شهر چمران، معابر و خیابان‌ها و نماد‌های فرهنگی و جاذبه‌های گردشگری شهری و... نیز به تصویر کشیده می‌شود.

سریال «ابر می‌بارد» در ۱۸قسمت ۴۵دقیقه‌ای به نویسندگی مهدی بهپور و تهیه‌کنندگی و کارگردانی محمدرضا معینی در صداوسیمای مرکز گیلان تهیه شده و به زودی از شبکه‌های سراسری پخش خواهدشد. این سریال روایتگر زندگی پرستار یکی از بیمارستان‌های رشت به نام پریساست که در نخستین ماه‌های شیوع ویروس کرونا با فوت مادربزرگش بر اثر کرونا و به هم خوردن نامزدی‌اش، درگیر مشکلاتی می‌شود و موضوع اصلی مجموعه نیز، تلاش خستگی‌ناپذیر کادر درمان از آغاز تا شیوع گسترده کرونا در ایران است. فاطمه گودرزی، سیدجواد هاشمی، سیما خضرآبادی و مجید پتکی در این سریال تلویزیونی نقش‌آفرینی می‌کنند. محمدرضا معینی، کارگردان و تهیه‌کننده درباره شکل‌گیری این سریال توضیح می‌دهد: ایده اولیه این‌که سریالی در مورد کرونا بسازیم از سوی محمدباقر باقرزاده، مدیرکل صداوسیمای مرکز گیلان مطرح شد و من در ادامه به واسطه سابقه کاری آقای مهدی بهپور به‌عنوان نویسنده با او ارتباط برقرار کردم و طرح اولیه را با او در میان گذاشتم. هم من و هم ایشان ایده‌هایی داشتیم و دست آخر متنی که نوشته بودند تصویب شد و شروع به نگارش نهایی کردند.

طرح اولیه ابتدا در شورای طرح و برنامه امور استان‌ها شکل گرفت و ما با مشارکت دانشگاه علوم‌پزشکی استان گیلان و از طریق شبکه استانی اقدام به کار کردیم.

وی درباره انتخاب بازیگران سریال ابر می‌بارد با توجه به ضبط آن در استان‌گیلان نیز تاکید می‌کند: انتخاب بازیگر معمولا فرآیند پیچیده‌ای است. شما کسی را در ذهن دارید و گمان می‌کنید او نیز صددرصد، پیشنهادتان را می‌پذیرد، اما ناگهان می‌بینید زمان‌هایتان به‌هم‌نمی‌خورد و هنگامی که قرار است در جایی خارج از تهران کار کنید این هماهنگ‌کردن‌ها سخت‌تر هم می‌شود. او ادامه می‌دهد: با وجود این و گرچه زمان زیادی صرف انتخاب بازیگران کردیم، اما در نهایت به آنچه می‌خواستیم رسیدم و توانستیم از حضور بازیگران ملی نام‌آشنا در کنار بازیگران بومی مستعد بهره‌مند شویم.

«طعم طمع» به قلم علی‌اکبر محلوجیان، نویسنده تلویزیون و به تهیه‌کنندگی و کارگردانی امیرحسین عنایتی هم در حال تصویربرداری است؛ سریالی که به سفارش سیمای مراکز استان‌ها در شهر اصفهان و با همکاری سیمای مرکز اصفهان برای پخش از شبکه‌های سراسری تولید می‌شود و از جمله بازیگران این مجموعه می‌توان به محمد فیلی اشاره کرد. آخرین ساخته امیرحسین عنایتی در جایگاه تهیه‌کنندگی و کارگردانی، سریال «فرشتگان بی بال» با محوریت کرونا و کادر درمان بود که محرم ۱۴۰۰ روی آنتن تلویزیون رفت.

سریال «آقای گرفتار» که مردم با آن خاطره داشتند، قراراست به فصل سوم برسد و این روز‌ها مراحل پیش‌تولید آن جریان دارد. قرار است در این فصل به مسائل مبتلابه جوانان و نسل جدید کارآمد، ازدواج و اشتغال و چگونه زیستن جوانان مورد توجه قرار بگیرند به این صورت که آقای گرفتار (حسن اکلیلی) در این فصل تجربه‌هایش را در اختیار جوانان قرار می‌دهد؛ بچه‌های آقای گرفتار اکنون ۲۳ ساله‌اند و هر یک ویژگی‌های مخصوص به خود را دارند، اما مشکلات خاص هم برای هر یک از آن‌ها وجود دارد و حالا باید از تجربه‌ای که نسل قبل و پدرشان از سر گذرانده‌است، برای رفع مشکلات خود استفاده کنند. آقای گرفتار یک مجموعه تلویزیونی است که نخستین سری آن به کارگردانی حسن اکلیلی سال ۷۰ تولید و از شبکه یک پخش شد. بعدها، در سال ۸۴-۸۳، سری دوم این مجموعه تلویزیونی به کارگردانی اکبر منصورفلاح و تهیه‌کنندگی حسن اکلیلی ساخته شد. حسن اکلیلی، زاده ۱۳۳۲ هجری خورشیدی در اصفهان، بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون اهل ایران است که حضور در سریال‌های تلویزیونی و چند فیلم سینمایی را در کارنامه هنری‌اش دارد. وی همچنین به عنوان کمدین، تئاتر‌های متعددی را در شهر اصفهان بازی و کارگردانی کرده‌است.

این مجموعه در حال حاضر مراحل پیش‌تولید را می‌گذراند. پژوهش، محور اصلی تهیه سریال علیمردان‌خان بختیاری است که شامل توجه جدی به تأکید رهبرمعظم انقلاب در جمع بختیاری‌ها، معرفی شایسته شخصیت سردار بی‌بی مریم و شهید علیمردان‌خان است. جلسات استانی با اعضای جبهه فرهنگی استان، از مدت‌ها قبل شروع شده و همچنان ادامه دارد؛ زیرا جبهه فرهنگی از ظرفیت‌های مناسبی برخوردار است که صداوسیما با بهره‌گیری از آن‌ها می‌تواند به غنی‌سازی تولیدات رسانه‌ای و پاسخگویی به نیاز مخاطب، برسد. از دیگر منابع پژوهشی درباره این سریال می‌توان به نامه‌ها و شکایاتی اشاره کرد که علیمردان‌خان بختیاری به ریاست مجلس شورای ملی نگاشته‌است که اصل نامه‌ها در مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی نگهداری می‌شود. به گفته مدیران سازمان صداوسیما، در تولید این سریال فاخر سعی می‌شود اثری ماندگار و در شأن بختیاری‌ها تولید و روانه آنتن شبکه‌های سراسری و استانی شود. علیمردان‌خان بختیاری سال ۱۲۷۱ در چنارود فریدن به دنیا آمد و از سرداران بختیاری به شمار می‌رود که با حکومت پهلوی اول از سال ۱۳۰۸ تا ۱۳۱۳ به مدت پنج سال جنگید و به دستور رضاشاه در زندان قصر اعدام شد. مادر او سردار بی‌بی مریم بود که پیش از این سریال «بانوی سردار» حول زندگی و مبارزات او در صداوسیمای مرکز چهارمحال و بختیاری ساخته شده و سال ۱۳۹۸ از شبکه سه سیما پخش شد. بانوی سردار به کارگردانی پرویز‌شیخ‌طادی، بخشی از زندگی بی‌بی مریم ملقب به سردار مریم را روایت می‌کرد و علیمردان‌خان فرزند او هم با وحدت بخشیدن بین اقوام ترک و لر، توانست مقابل نیرو‌های انگلیسی که از حمایت حکومت مرکزی برخوردار بودند، بایستد.

منبع: روزنامه جام جم