چهار مرز مهران در ایلام، چذابه و شلمچه در خوزستان و خسروی در کرمانشاه که این آخری یعنی خسروی همواره در سالهای گذشته و با وجود اعلام آمادگی طرف ایرانی برای پذیرایی از زائران در مرز، در آخرین روزهای منتهی به اربعین و باوجود حضور انبوه زائران در پشت دروازه، مسدود اعلام میشد و هموطنان زائر ناامید به سمت سه مرز زمینی دیگر روانه میشد. مرز خسروی در شهرستان قصرشیرین که قدیمیترین گذرگاه عتبات عالیات محسوب میشود، گرچه طی سالهای گذشته نتوانست گذرگاه زائران اربعینی باشد، اما در خاطره ایرانیان نامش با یک خاطره خوش ملی گره خورده و فضایش آمیخته به عطر و حال و هوای آن خاطره و اتفاق باشکوه است؛ اتفاقی که ۲۶ مرداد سال ۶۹ رقم خورد و چیزی نبود جز ورود نخستین گروه آزادگان جنگ ایران و عراق. از همان زمان این مرز برای ایرانیان مبارک شد و عزیز، چنان که محل عبور و تردد زائران کربلا هم شد و پس از آزادسازی مسیر کربلا روزانه دهها کاروان از این مرز برای رسیدن به عتبات عالیات عراق استفاده میکردند. از آنجا که مرز خسروی یک مرز رسمی و بینالمللی است، مبادلات اقتصادی و صادرات کالا در حجم بالا از این مرز صورت میگرفت. اما در سالهای گذشته این مرز به دلیل وجود ناامنی در کشور عراق از سوی مسئولان عراقی به صورت یکطرفه مسدود شد و با اینکه در ایام اربعین و پس از مذاکرات طولانی مسئولان دو کشور، وعده بازگشایی آن داده میشد، درنهایت زائران اربعین را ناکام و حسرت به دل بازمیگرداند.
حدود یک ماه پیش یعنی ۲۶ تیرماه، بهمن امیریمقدم، استاندار کرمانشاه خبر بازگشایی مرز خسروی را اعلام کرد و گفت: این مرز پس از سه سال از روز دوشنبه ۲۷ تیر ماه و همزمان با عید سعید غدیر به روی زائران بازگشایی میشود. با این حال این مرز چهار روز پیش یعنی یکشنبه ۲۳ مرداد بازگشایی شد و در آستانه سالروز ورود نخستین گروه از آزادگان جنگ تحمیلی اولین کاروان زائران ایرانی از آن عبور کرد و وارد کشور عراق شد.
گفته میشود ستاد اربعین استان کرمانشاه با جلسات متعدد و همچنین رایزنی و نشستها با مقامات استان دیاله عراق، توافقات خوبی برای تامین امنیت زائران و خدمترسانی به آنها انجام داده است و انتظار میرود در روزهایی که به اربعین نزدیک میشویم، شاهد مسدود شدن این مرز مثل سالهای گذشته نباشیم.
شهریار حیدری، نماینده قصرشیرین در مجلس در اینباره به ما میگوید که این مرز برای ترانزیت کالا و همچنین عبور مسافر و زائر در همه ایام بهویژه اربعین بازگشایی شده و امسال برخلاف سالهای گذشته مشکل امنیتی در آنسوی مرزها وجود ندارد و مسئولان عراقی قول برقراری امنیت کامل در خاک خود را به ما دادهاند.
حیدری که یک هفته پیش همراه با وزیر کشور به عنوان رئیس ستاد ملی اربعین و مسئولان ستاد استانی در مرز حضور یافته بودند، در پاسخ این پرسش که آیا مرز خسروی پس از چند سال تعطیلی، زیرساختهای لازم و آمادگی پذیرایی از انبوه زوار اربعین را دارد، تاکید میکند که این مرز یکی از بهترین مرزهای مشترک ما با عراق به لحاظ امکانات و تجهیزات و همچنین بعد مسافت تا رسیدن به عتبات عالیات است. ضمن اینکه شهرستان قصرشیرین هم با وجود ۲۳ هتل و مهمانسرا و اقامتگاه با ظرفیت ۲۰۰۰ نفر و همچنین اسکانهای دولتی با ظرفیت بالا، آمادگی کاملی برای پذیرایی از زوار اربعین در صورت معطلی پشت مرز و ایام رفت و بازگشت را دارد.
کاهش مشکلات با توزیع ترددها در چهار مرز
در سالهای گذشته که مرز خسروی روی زائران اربعین بسته بود و تردد زوار از سه مرز مهران و چذابه و شلمچه صورت میگرفت، ۵۰ درصد بار تردد زوار روی دوش مرز مهران بود، امری که باعث ایجاد گرههای ترافیکی طولانی در شهرستان مهران و استان ایلام و ایجاد شرایط سخت برای زوار شده بود که انتظار میرود امسال و با بازگشایی مرز خسروی از حجم بالای ترافیک و حوادث در مسیر منتهی به مرز مهران کاسته شود. گفتنی است مرز خسروی برای میزبانی حدود ۵/۲ میلیون زائر اربعین حسینی آماده میشود و عبدالهاشم حسننیا، رئیس سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای گفته بازگشایی مرز خسروی باعث توزیع تردد زائران در بین چهار مرز زمینی و رفع پارهای از مشکلات سالهای گذشته خواهد شد. محمد حیدری، سرپرست فرمانداری قصرشیرین هم با اشاره به اینکه ساماندهی زائران اربعین در مرز خسروی در چند سرفصل پیگیری میشود، میگوید: یکی از این سرفصلها استقرار آشپزخانههای مرکزی و همچنین موکبها در قصرشیرین و مرز خسروی و همچنین در عراق و طول مسیر زائران تا کربلای معلی در حال انجام است.
مساله تامین آب شرب در پایانه مرزی یکی از مهمترین نیاز زائران است که رئیس ستاد اربعین قصرشیرین درباره آن میگوید: این آب به صورت بستهبندی شده و خنک و در آبسردکنهایی در طول مسیر مستقر خواهد شد. از سویی، کارشناسان وزارت نیرو در مرز خسروی مستقر شده و در حال تجهیز کارگاه برای تامین چند میلیون بطری آب مورد نیاز هستند و در حال حاضر کارهای اولیه آن انجام شده است.
استقرار سیستم حمل و نقل برای جابهجایی راحت زوار از قصرشیرین تا مرز و از مرز تا خاک عراق، تامین پارکینگ مجهز به دوربین و نگهبانی برای خودروی زوار در ۵۵هکتار زمین و احداث دو بیمارستان صحرایی در مسیر و احداث یک درمانگاه بزرگ در پایانه مرزی خسروی از دیگر سرفصلهای مهمی است که به گفته سرپرست فرمانداری قصر شیرین انجام شده یا در حال انجام است.
گفتنی است یکی از مهمترین زیرساختها در مرزهای زمینی اربعین وجود آب شرب پایدار و لولهکشی است که حیدری درباره آن میگوید: مساله احداث خط دوم انتقال آب شرب از قصرشیرین به خسروی در زمان حضور هیات دولت و وزیر نیرو کارهای آن صورت گرفت و در حال حاضر شروع به فعالیت کرده که گرچه در اربعین امسال محقق نخواهد شد، اما در سالهای آینده قطعا این خط احداث شده و به بهرهبرداری خواهد رسید. زوار اربعین میتوانند با در دست داشتن گذرنامه و کارت واکسیناسیون از مرز خسروی عبور کنند. بیان این نکته هم مهم است که مسیر مرز خسروی برای رسیدن به بغداد، کربلا، نجف اشرف و سامرا نزدیکترین و کوتاهترین مسیر برای زیارت عتبات عالیات است. ضمن اینکه مسیر منتهی به این مرز یکی از بهترین جادههای کشور شامل آزادراه و اتوبان چهار بانده و با استاندارد بالا در امنیت سفر زوار است.