رد پای اولین اثرش را در کتاب کندوکاو «آسیبشناسی هنر در استان بوشهر» می توان دید .بعد از آن خالق اثرهای همچون «لحظه نگاری یک روزنامهنگار»، «مجموعه شعر عاطفه آنجا بود» شد . کتاب داستان کودکان به نام «جیک و جیک و جیک تولده»راهی بازار کتاب کرد و آخرین اثر او(( آیینهی تمام نمای استان بوشهر ))به زیور طبع آراست.
صحبت از آقای مسعود عرب زاده است که این روزها نامی و چهره ای آشنا بین فرهنگ دوستان و نویسندگان استان بوشهر است و در دفتر انتشارات خود که تحت عنوان قلمداران جنوب پاتوق خیل عظیمی از قلم به دستان است،به فعالیت فرهنگی ادامه می دهد.
در گفتگو با وی از دغدغه های فرهنگی و مشکلات بازار نشر در حوزه کتاب پرسیده ایم که در زیر با هم می خوانیم :
انتشارات قلمداران جنوب از کی فعالیت خود را شروع کرده است؟
قبل از اینکه به پاسخ این سؤال بپردازم باید نکته ای را خدمتتان عرض نمایم در سال ۱۳۹۳ بهصورت یک خرد جمعی نویسندگان، شاعران و پژوهشگران مرا بهعنوان مدیر پروژه قلمداران جنوب انتخاب نمودند.
قرار بر این شد که من بهعنوان مدیر پروژه قلمداران جنوب آثار مهمی را در حوزهی ادبیات و اهل هنر چاپ کنم که به گونه ای هم در اسپانسری چاپ کتاب، هم در زمینه گرافیک، وهم در بخش مالی کمک عزیزان باشم چون آشنایی بسیار زیادی با چاپ کتاب داشتم و در این زمینه کار انجام داده بودم.
عمده مشکل در این مسیر نویسندگان و شاعران چیست؟
مشکل اکثر نویسندگان، شاعران و اهلقلم این بود که با حوزه نشر آشنایی نداشتند وعدم آگاهی آنان با این حوزه، باعث میشد که کتاب این عزیزان درست چاپ نشود و ناشر سلیقه ای عمل نماید، که من درواقع مانع از اعمال سلیقه ای چاپ کتاب توسط ناشر شدم و با تیم سازی که انجام دادم موفق شدم بهترین نشر را در حوزه چاپ داشته باشم باید یک نکتهای را اینجا عرض کنم در دنیا، کسانی موفق هستند که تیم و کارگروه موفق داشته باشند.
من با کمک خرد جمعی و کارگروهی و تیمی، به پیشبرد هدفهایم میاندیشم در آن سالها کارگروهی بسیار خوبی داشتم.
طراح عالی، تیم رسانه ای بسیار عالی، تیم گرافیک بسیار ظریف، از ویراستارهای بسیار قوی استفاده مینمودم، کتابهایی را انتخاب کردم و شروع به چاپ نمودم که اولین کتاب 《ابرهای تشنه از حیدر منصوری، دوبیتیهای سرشار از سُبیتی، ماه با ماهی ماه با ماه دکتر مختار عباسی، تحلیل محتوایی و زبانی اشعار شاعر سرشناس انقلاب سید حسن حسینی تحت عنوان «من قرار بود پنجرهای باشم اثر دکتر حسین سلیمی» باشم. بهطور نمونه با توجه به اینکه در سال 93 فضای مجازی به این صورت نبود. طرح جلد کتاب ابرهایی تشنه را بهصورت پوستر گلاسه بالغبر 500 نسخه چاپ و توزیع نمودم؛ و یا دیگر کتابها بهعناوینمختلف تبلیغات مستمری برای معرفی کتاب داشتم؛ که از سال 93 تا 98 مدیر پروژه قلمداران جنوب آثار معتبری را چاپ نمودم.
چگونه تصمیم به ثبت انتشاراتی قلمداران جنوب گرفتید؟
در سال ۱۳۹۹ برند سازی اتفاق افتاد. ما حدود ۷ سال با این عنوان کارکردیم، تا اینکه در اسفند ۹۹ باز باخرد جمعی و درخواست بیشازحد خود نویسندگان و اهالی محترم هنر از من خواستند با توجه به شناخت خوبی که از فعالیتم داشتند خواهان این موضوع شدند که این انتشاراتی را ثبت نمایم و مسیری جدید پرتوانتر را آغاز کنم که همین در تصمیمی موفق و بهجا ما را یاری نمودند.
رمز موفقیت شما فکر میکنید در چه بود که توانستید بهصورت پیوسته و مداوم کارکنید و تبدیل به یک برند شوید؟
یک مبنا را در زندگی برای خودم در نظر گرفتم، کسی در امور زندگی و پیشبرد هدفهایش موفق میشود که از مشورت دیگران بهرهمند باشد و مردمدار باشد و در کارگروه فکر خرد جمعی عزیزان را پاس بدارد. اکنونکه حدود یک سال و نیم از ثبت برند انتشارات میگذرد بالای ۲۰ اثر بسیار موفق را به چاپ رساندهایم که در نوع خودبینظیراست.
ارتباط شما با نویسندگان و پژوهشگران چگونه است؟
من تلاش نمودم یک روابط عمومی خوبی با جامعه پیرامونم داشته باشم. سالهاست که با تمام هنرمندان و نویسندگان استان رفیق هستم. در برنامههای ادبی و هنری شهرستانها حضور مستمری دارم و حتی سعی میکنم کمکی برای برگزاری مراسمها داشته باشم این رفاقتها باعث شده که خیلی از نویسندگان و پژوهشگران تماس میگیرند و قبل از اینکه تحقیق یا کتابی را که در دست چاپ دارند اتمام برسانند برای چاپ نوبت میگیرند و یا از ابتدا در روند پژوهش همراه آنها میشوم و در تکمیل پژوهش به آنها کمک میکنم و این بسیار برای من جای خوشحالی دارد که نویسندگان استانم سردرگم نیستند.
مهمترین کاری که برای صاحب کتاب انجام میدهید چیست؟
مهمترین و شاید به جرات میتوانم بگویم بزرگترین کاری که برای این عزیزان انجام میدهیم این است که
چون ادبیات، گرافیک، رسانه و سینما میشناسم و با افراد در این حوزه در ارتباط هستم هر کتابی که در انتشارات قلمداران جنوب چاپ مینماییم، اطلاعرسانی بسیار قوی صورت میگیرد، تمام شبکههای داخلی و رسانههای استان اطلاع مییابند و خبرها را درج مینمایند و با امکاناتی که داریم فیلمهایی جهت تبلیغ کتاب چاپشده میسازم و تبلیغ میکنیم، که خود این کار سبب معرفی اثر آن نویسنده شده که اگر خودش بهتنهایی میخواست این کار را انجام دهد، ممکن بود هزینه ایی مضاعف باید میپرداخت درحالیکه ما آن را رایگان انجام میدهیم و انتشارات قلمداران جنوب این افتخار را دارد که ضمن چاپ اثر عزیزان برای معرفی آنها نیز همیشه همراه هستم. کاری که دیگر انتشاراتیها انجام نمیدهند من سعی مینماید همه جوره حامی نویسندهی عزیز باشم و در هر حوزهی، هنر چه شعر، یا داستان یا فعالیتهای هنری یا پژوهشی باشد همه را پوشش میدهیم و او را مورد تشویق قرار میدهیم.
از تألیفاتتان نیز در انتشاراتی خودتان به چاپ رساندهاید؟
یکی از چیزهای مهمی که به آن افتخار میکنم همین است که در انتشاراتی خودم آثارم به چاپ میرسد این موضوع مهمی است وقتی نویسنده متوجه شود که مدیر انتشارات خود نیز بهصورت پیوسته در بطن کار نویسندگی و پژوهش است بیشتر اعتماد میکند.
آثار شاخص که تاکنون به مرحله چاپ رسیده است، معرفی کنید؟
تمامی کتابهایی که توسط انتشارات قلمداران جنوب به چاپ رسیده شاخص بودهاند و همه صاحب آثار و کتابهایشان با من رفیق هستند و نمیتوانم هیچ فرقی بگذارم در اینجا اگر امکان داشته باشد آدرس پیچ اینستاگرام بدهم شاید بهتر باشد.
هدفگذاری انتشارات و رویکرد شما در حوزهی فرهنگ چیست؟
در مورد هدفگذاری انتشارات قلمداران جنوب، باید بهصراحت بگویم هدفش فقط چاپ کتاب نیست، چون اساس هنر و تألیف کتاب کمک به جامعه است و ما تلاش میکنیم این کار را انجام دهیم و ایجاد انگیزه و تشویق افراد داشته باشیم چراکه نویسنده که کتاب چاپ میکند رسالتش ایجاد تحول در جامعه است.
ما در این راستا فعالیتهای بسیاری انجام دادهایم مثل طرح «صد ثانیه تشویق» که کار موفق و پیروز انتشارات قلمداران جنوب بود که این طرح به موضوعات مختلفی اجرا خواهد شد طرح «۱۰۰ ثانیه تشویق» تکریم پدر و مادر مهربان بهصورت یک فراخوان منتشر نمودیم، دومین پویش ضیافت صبحانه و اجرای برنامه هنری با پاکبانان زحمتکش بود و برگزاری شبشعر عاشورایی «کوچه» در شهر بوشهر... برگزار نمودیم. که اینها همگی دغدغه فرهنگی در جامعه است که همه این طرحها با همکاری کانون محصولات فرهنگی و هنری آستان قدس رضوی در شهر بوشهر بود که از همینجا از مسئولان مدیریت کانونها آستان قدس رضوی در استان بوشهر تشکر کنم که به ما اعتماد کردند و طرحها با مشارکت این مجموعه انجام میشود.
از انتشاراتی چه تعریفی دارید؟
انتشارات درواقع خود نوعی مدیریت فرهنگی را بر عهده دارد. فقط چاپ کتاب در فکر او نیست، بلکه یک مدیریت فرهنگی خاصی را میطلبد. درواقع نویسنده باید آسودهخاطر باشد که یک همراه دارد، مهمترین مسئله این است که نویسنده به لحاظ اندیشه تمام هستی خود را به امانت به انتشاراتی سپرده که اثرش را چاپ کند. پس انتشاراتی باید خیلی هوشیار، بادانش باشد و همینطور که اشاره کردم باید ششدانگ حواسش به جامعه پیرامون خود باشد تا بتواند با کمک نویسندگان، هنرمندان برخی از مشکلات را حل کند.
سختی کار در حوزه نشر شهرستانها چیست؟ توضیح دهید.
بااینکه انتشارات قلمداران جنوب یک برند شاخص، معرفیشده ایی بوده اما نکته ایی که وجود دارد این است که هنوز عده ایی بر این باور هستند که اگر کتابهایشان را به تهران یا قم بفرستند، در چاپ موفقتر خواهند بود.
هنوز به نظرم باید در جامعهی فرهنگی، نویسندگان، هنرمندان، محققان این برند بیشتر معرفی شود وباید اعتمادسازی بیشتری صورت بگیرد
اگر نویسندگان استان به این یقین برسند که کتابهایشان به بهترین شکل ممکن چاپ و معرفی میشود، بیشتر ما را حمایت خواهند کرد.
کرونا چه تأثیری بر کسبوکار شما داشته است؟
این مقوله کرونا گرچه بر روی جامعه اثرات بسیار مخربی داشت اما با محصور نمودن محققان، و نویسندگان در خانهها باعث شد که پژوهشهای بسیار موفقی را بنویسند. البته کسانی موفق شدند که باوجود غول کرونا باز ناامید نشدند چون واقعاً کرونا خیلیها را ناامید کرده بود و خانهنشین شده بودن تبعات بسیار بدی داشت اما عده ایی هم بودند که در این شرایط تلاش کردند باانرژی تر بنویسند و امیدوارانهتر رفتار نمایند ازجمله خودم که موفق شدم چند اثر بسیار موفق را در دوران کرونا انجام دهم.
با توجه به غلبهی فضای مجازی بر فضای کاغذ رویکرد مردم نسبت به شبکههای اجتماعی مهمترین چالش صنعت نشر بهخصوص در حوزه استانها چگونه است؟
من معتقدم هرچند که فضای مجازی کاغذ و کتاب موفق باشد اما هرگز نمیتواند جایگزین کتاب شود. جایگزین کاغذ نمیگردد. کسانی که تشنهی مطالعه هستند فرزندانی تربیت میکنند که از دنیای مجازی به دور باشند و این اشتیاق هم چنان نسل به نسل تداوم مییابد و حذف کتاب هرگز مقدور نخواهد بود، بلکه برعکس جامعه در آینده ایی نه جندان دور بهسوی شوق مطالعه کتابهای کاغذی بهشدت افزایش خواهد یافت. خواندن کتاب شمارا به دویدن برای پیشرفت دنیا سوق میدهد فضای مجازی تو را به اعماق چاه پرتاب میکند.
راهکارهای تقویت انتشارات در استانها و شهرستانها را در چه میدانید؟
نظر من این است که اولاً بخشی از کار مربوط به خود انتشاراتیهاست که باید همراه با نویسندگان باشد و آنها را رها نکند. دوم نمایشگاهها تأثیر مستقیم دارند. این غرفهها نباید همزمان با نمایشگاه بینالمللی باشد در فصلهای متعدد این نمایشگاه باید اتفاق بیفتد. صداوسیما در کنار انتشاراتیها باشند و برنامههای را بهصورت ویژه و مستمر به این امر اختصاص دهد.
چه توصیه به خانوادهها برای ترغیب فرزندان به مطالعه کتاب بهجای وابستگی به شبکههای اجتماعی دارید؟
توصیهی اول اینکه خانواده ایی موفق هست که در زندگی خود برنامهریزی داشته باشد و اهداف کلان و خرد زندگی برایش مهم و تعریفشده باشد. خانوادهها اکنون نیز با اثرات بسیار مخرب فضای مجازی دست به گریباناند و اهل علم خوب توانستهاند این مقوله را در فرهنگ خانوادگی خود تفهیم نمایند.
انتظار میرود که رشد کودکان کتابخوان از کودکان دنیای مجازی پسند با تشویق خانوادهها و جامعه بیشتر شود.
از دیدگاه شما یک نویسنده خوب چه ویژگی هایی باید داشته باشد؟
یک نویسنده توانا و موفق هیچ گاه برای بالا بردن روزمه خویش قلم بدست نمی گیرد و صرف محافظت از موقعیت خویش هیچ حقیقتی را پنهان نمی کند .
یک نویسنده خوب آنچه می نویسد ؛ قابلیت های درون خویش است که در رفتار او نیز مشاهده می شود . چنین فردی تمام وابستگی های مادی و تلاش های بیهوده را برای بدست آوردن شهرت ، پست و مقام را از خود دور کرده و با ذهن باز و رها ، تنها مقصودش خدمت به خلق و مخلوقات خداست .
آثار چنین نویسندگانی است که در جان و قلب مخاطب اثر می گذارد . چرا که حرفی که از دل بر آید لاجرم بر دل نشیند . بنابراین امروز نیازمند چنین نویسندگانی هستیم . همانطور که پژوهشگران نیز می گویند قدرت نوشتن ۸۰برابر بیشتر از قدرت کلامی است . پس در نوشتن قدرتی است که در کلام نیست
صحبت پایانی ؛
امید آنکه شاهد چنین موفقیت بزرگی باشیم که کودکان مان ، نوجوانان و جوانان با کتاب وکتابخوانی آشنایی بیشتری بیابند.
جام جم آنلاین-زهرا ماندنیان فرد-خبرنگار
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد