بازی در وضعیت نوین

گروه ارمنستان بر آن بود که با یک نگاه مدرن و با توجه به رمز و رازهای دراماتورژی نوین از آنچه باید بیان شود، غایت بهره‌بری نمایشی را ببرد که در یک ساختار اجرایی نوین جلب توجه کند و نگذارد تماشاگر نسبت به اجرای کار خاموش بماند. در بیان این اجرا نگاه ویژه‌ای به موسیقی زنده و پلی‌بک دارد و در جای‌جای لحظه‌ها از موسیقی بهره‌مند می‌شود که حس و حالت‌های بازیگران و میزانسن‌های عمیق را ایجادکند. شاید دومین نقطه، بودن گاری‌هایی است که با آمد و شدشان لحظات را به‌گونه‌ای متفاوت دگرگون می‌سازند و از آنها بازیگران بیرون می‌آیند یا قاب‌های تصویری چشم‌نوازی را ایجاد می‌کنند. شاید نور سومین عنصری است که در خدمت اجراست تا در فضاسازی بر رنگ و لعاب به اجرا بیفزاید و مدام درحال تغییر و تحول باشد و هیچ‌گاه از نورهای آویز بر گاری‌ها یا نورهای مختص سالن چشم‌پوشی نمی‌شود و این یعنی حضور پررنگ نور که می‌تواند بر بار هیجانی و نمایشی اثر بیفزاید.

بازیگران بنابر لباس‌ها و گریم‌های مورد نیاز برپایه درک شخصیت‌های شکسپیری در یک موقعیت نمایشی به‌دنبال ایجاد جار و جنجال‌هایی هستند که از تردید به انتقام منجر می‌شود و در پایان امر تراژیک برای خود هملت نیز به ناچار ممکن می‌شود و یکی دیگر بنابر دسیسه‌های پنهان به‌دنبال کسب قدرت و نشستن بر تخت شاهی، تاج‌گذاری می‌کند.

این هملت به ظاهر متکی بر روال هملت شکسپیر است اما در باطن با حذف آدم‌ها و رویداد‌هایی با نگاه موجزتر به‌دنبال تاثیر دیگری است که شتاب دنیای نوین را به ما یادآوری می‌کند و این ضرباهنگ برآمده از یک واقعیت تلخ و رو به شتابی است که همان دراماتورژی را برای‌مان معنا می‌بخشد.

هملت ارمنستان بیشتر شبیه یک فیلم سیاه و سفید است که برای لحظاتی با نورهای سرخ و آبی اصرار بر فضاهایی می‌کند که امکان وقوعش در جهان امروز بر ما روشن‌تر است، یعنی از آن گذشته‌ دور به نزدیک می‌آید و ما را دچار حیرت می‌سازد که گسستی بین انسان امروز و دیروز نیست بلکه وضعیت تراژیک همچنان بر جهان چیره است و راه گریزی نیز از آن نیست. هملت ارمنستان شاید به اندازه هملت اوستر مایر آلمانی نوین نباشد اما به اندازه خود نوآوری دارد و در چالش با متن شکسپیر به‌دنبال القای توانمندی ذهنی یک کارگردان آسیایی برآمده است و اگر می‌توانست به شرایط طنز و حتی هول و هراس‌های خفته در متن شکسپیر نزدیک‌تر شود، حتی می‌توانست یک فضای گروتسک را ایجاد کند که ما با حیرت بیشتری سالن را ترک کنیم و این گویای یک شرایط مدرن‌تر است و البته بازی قدرت در ارمنستان یا جنگ ارمنستان با آذربایجان نیز می‌توانست شرایط بهتری را برای بیان این هملت مهیا کند و این نکات ریزی است که از آن در تحلیل متن و دراماتورژی آن غفلت شده است.

روزنامه جام جم