بازار مسکن در هفتههای اخیر تحت تاثیر افزایش نرخ ارز، با تورم بیسابقهای مواجه شده و قیمت مسکن به صورت روزانه در حال تغییر است. این افزایش قیمت در حالی صورت میگیرد که تعداد معاملات در بخش مسکن هنوز با روزهای اوج خود فاصله دارد. این وضعیت بهدلیل افزایش تقاضا برای خرید و عدم تمایل مالکان برای فروش مسکن در انتهای سال است. احمد امیری، یکی از مشاوران املاک در گفتوگو با جامجم با بیان اینکه بازار مسکن هنوز به ثبات نرسیده، میگوید«قیمت بازار مسکن هنوز نسبت به افزایش نرخ ارز عقبتر است و در ماههای آتی با جبران این عقبماندگی، قیمت افزایش چشمگیری خواهد داشت به همین دلیل بسیاری از خریداران ترجیح میدهند پیش از شروع سال جدید نسبت به خرید مسکن اقدام کنند».
فرامرز خسروی از روسای سابق اتحادیه مسکن با اشاره به افزایش نرخ ارز و تاثیر چگونگی آن بر بازارهای مسکن میگوید: «یکی از مهمترین این بازارها در حال حاضر بازار مسکن و نرخ جدید اجاره بها و خرید و فروش است که اگر تداوم افزایش قیمت دلار اتفاق بیفتد در ماههای آینده شاهد سربه فلک کشیدن نرخ اجاره بها و خرید و فروش مسکن بهعنوان کالای ضروری خواهیم بود».
وی با اشاره به اینکه برای سنجش تاثیر رشد قیمت ارز بر تورم بخشهایی مانند مسکن باید مؤلفههای زیادی را بررسی کنیم، تصریح کرد: تحلیل اثر رشد قیمت ارز بر شاخص قیمتها برای کشورهایی مانند ایران که تورم بالایی دارند، امری حیاتی به نظر میرسد. وی با تاکید بر اینکه پدیده رشد قیمت ارز رابطه بین تغییرات ارزش پول ملی و روابط خارجی یک کشور را بیان میکند، گفت: بررسی متغیرهایی مانند درآمدهای نفتی، شاخص قیمت تولیدکننده، شاخص قیمت مصرف کننده و حجم پول نشان از وابستگی اقتصاد کشور به واردات دارد.
رئیس سابق اتحادیه صنف مشاوران املاک ساوه با اشاره به اینکه اتفاق اول بعد از افزایش نرخ ارز، افزایش قیمت تورم است، عنوان کرد: تورم ناشی از افزایش نرخ ارز بر بازارهای موازی تاثیر میگذارد. این رشد در بازار مسکن تاثیر بهسزایی خواهد داشت ولی این حرکت بهصورت آرام خواهد بود. علاوه بر افزایش نرخ ارز، بالارفتن قیمت مصالح ساختمانی نیز در بالا رفتن انتظارات تورمی نقش داشته است. به گفته پورحاجت، دبیرانجمن انبوهسازان، قیمت آهن و میلگرد رشد داشته و سایر مصالح ساختمانی نیز در ماههای آینده بهتبع آن افزایش خواهد داشت. در همین خصوص محمدرضا رضایی کوچی، رئیس کمیسیون عمران مجلس درباره وضعیت بازار مسکن و افزایش لحظهای قیمت مسکن و تضعیف قدرت خرید مردم بهویژه دهکهای کم درآمد و عدم پوشش نیاز و تقاضای مسکن از طریق پروژه نهضت ملی میگوید «وقتی بازار ارز ثبات نداشته باشد، تمام کالاها تحت تأثیر آن قرار میگیرد و بازار مسکن هم قاعدتا از بازار ارز اثر میپذیرد و ترکش بازار ارز به بازار مسکن هم خورد».
وی ادامه میدهد:«بهدنبال بیثباتی بازار ارز، این بیثباتی در بازار مسکن دیده میشود اما از سوی دیگر وقتی مسکنی در کشور ساخته نمیشود اگر نرخ دلار ثابت هم میماند باز هم قیمت مسکن در کشورمان افزایش پیدا میکرد». رئیس کمیسیون عمران مجلس با بیان اینکه در حال حاضر بهدلیل کمبود مسکن، عرضه متناسب با حجم تقاضا نیست و همین عامل افزایش قیمت مسکن شده است، گفت: این وضعیت بازار مسکن فقط بهدلیل افزایش نرخ ارز نیست و افزایش قیمت ارز را تنها عامل افزایش قیمت مسکن نمیدانیم، موضوع اصلی عدم تعادل بین عرضه و تقاضا در بازار مسکن است.
توقف طرح نهضت ملی مسکن
در خصوص پیشرفت طرح نهضت ملی مسکن هنوز آمار جدیدی از سوی وزارت راه و شهرسازی اعلام نشده و فقط به بازگویی اقدامات در ماههای گذشته بسنده شده، این انفعال اعتراض رئیس کمیسون عمران مجلس را درپی داشته است، رضایی کوچی درباره آخرین وضعیت پیشرفت پروژه نهضت ملی مسکن در سراسر کشور بیان میکند: «با این مدل و اجرای کار امکان تحقق ساخت چهار میلیون مسکن در چهار سال دیگر وجود ندارد».
این تعلل در خصوص ساخت مسکن با افزایش هزینه تمام شده در حالیکه در سال گذشته قراردادها با قیمت هر متر مربع ۴.۵میلیون تومان منعقد شد، امروز این نرخ تا دو برابر افزایش پیدا کرده است، در واقع واحد ۱۰۰متری نهضت ملی مسکن بیش از یک میلیارد تومان قیمتگذاری میشود. این افزایش قیمت را رضایی کوچی نیز تایید کرد و گفت: قیمت ساخت هر متر مربع نهضت ملی به دو برابر قیمت سال گذشته رسیده است. این افزایش هزینه ساخت میتواند متقاضیان خرید این واحدهای مسکونی را کاهش دهد. در حالت حداکثر میزان وام پرداختی، ۴۰۰میلیون تومان است فو ۶۰۰میلیون تومان باید آورده افراد و متقاضیان باشد اما جامعه هدف پروژه نهضت ملی مسکن امکان پرداخت ۶۰۰ میلیون تومان را ندارد و اساسا آوردهای در این اعداد ندارند که بخواهند آن را واریز کنند و از تمام بخشی که در پروژه نهضت ملی مسکن تایید صلاحیت شدند فقط بخش کوچکی امکان تامین و واریز این ۶۰۰ میلیون تومان را دارند. با این وضعیت نهضت ملی مسکن به جایی نمیرسد.
حاشیه نشینی در کمین است
با افزایش نرخ مسکن بسیاری از دهکهای پایین جامعه به دلیل عدم توانایی مالی در هماهنگ کردن خود با نرخ تورم مجبور میشوند برای سکونت به حاشیه شهر کوچ کنند، البته موضوع نگران کننده، محل سکونت حاشیهنشینان است که با افزایش نرخ مسکن رو به سکونتگاههای غیررسمی خواهند آورد. این چرخه چندان دور از ذهن نیست و باید اقداماتی را در جهت افزایش توان مردم برای فراهم کردن مسکن مناسب صورت داد.
روزنامه جام جم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد