کمتر دیده شده که شهروندان هنگام انتظار در نوبت خرید یا صف استفاده از وسایل نقلیه ( اتوبوس و مترو) کتاب یا روزنامهای در دست و در حال مطالعه آن باشند. در بسیاری از کشورهای جهان اعم از اروپا و آسیا در مواقع یاد شده کمتر اتفاق میافتد افراد در حال مطالعه نباشند؛ در کشور ژاپن پیر و جوان، خرد وکلان را در حال مطالعه میبینیم. متاسفانه ورود گوشیهای هوشمند یکی از اصلیترین ابزار جلب توجه افراد مخصوصا جوانان است. کاش این وبگردیها و صرف وقت درباره مسائل علمی باشد تا موجب افزایش دانش در رشتههای مختلف شود. متاسفانه درصد قابلتوجهی از کاربران اینگونه ابزارها، ساعتها وقت خود را برای سرگرمی صرف میکنند. در سبد هزینههای خانوار براساس اعلام نهادهای مرتبط فرهنگی، هزینههای خرید کتاب و حتی روزنامه بسیار اندک و در حدود صفر است. والدین با تهیه کتابهای مخصوص کودکان در طیفهای سنی مختلف اعم از نقاشی، رنگآمیزی و قصههای تصویری میتوانند شوق مطالعه را در فرزندان احیا کنند و ادامه دهند. در خانوادههای ایرانی تماشای شبکههای تلویزیونی داخلی و خارجی، اصلیترین ابزار پر کردن اوقات فراغت خانواده است که مشکلات عصبی و عقبافتادگی تحصیلی اصلیترین آسیب این انتخاب نامناسب به شمار میرود. برقراری ساعت مطالعه در مدارس به جای ساعت ورزش، متاسفانه فقط زمان اتلاف وقت است. برگزاری مسابقات کتابخوانی و خلاصهنویسی کتاب نیز از برنامههای تقویت مطالعه برای کودکان و نوجوانان به شمار میرود. حمایت از نویسندگان و مولفان کتب کودکان که به تایید شورای نشر نخبگان رسیدهباشد نیز از دیگر گامهای مناسب در خصوص احیای روحیه مطالعه در کودکان و نوجوانان است. قرار دادن کتب با حجم مناسب در مراکز حضور و توقف شهروندان مثل اتوبوسهای شهری، مترو و اتوبوسهای بین شهری قدمی مناسب در کتابخوان کردن شهروندان است. درحال حاضر کتاب یکی از غریبترین ابزارها در جامعه ما است؛ بعضی از افراد، قسمتی از خانه، دیواری را تبدیل به کتابخانه کردهاند و انواع کتب مختلف با جلدهای شیک و زیبا قرار گرفته اما دریغ از حتی تورق یکی از آنها. خیلی ازکتابهای گرانقیمت در دکور اتاق قرار میگیرد که بعضا صاحبان اینگونه خانهها و کتابها قادر به خواندن روی جلد آنها نیستند. منظور از قرار گرفتن کتاب درسبد خانواده، این موارد نبوده و مشخصا استفاده مطلوب ازکتاب و خودداری از حبس دانش است. باید یک نهضت کتابخوانی درجامعه به وجود بیاید و امواج آن ابتدا کودکان و نوجوانان سپس دیگران را به تحرک وادار کند.