وزن حجمی و جرمی چیست و چگونه محاسبه می شود؟

برای محاسبه هزینه‌های جابه‌جایی محموله از وزن جرمی یا وزن حجمی باتوجه‌به روش حمل و شرکت انتخابی شما استفاده خواهد شد؛ ازاین‌رو در صورت استفاده از وزن حجمی، نوع بسته‌بندی اهمیت بسیاری پیدا خواهد کرد. در این مقاله با هدف تبیین ماهیت این دو مفهوم و نحوه محاسبه آن‌ها، به تشریح جنبه‌های فنی و عملیاتی وزن حجمی و جرمی در زمینه حمل‌ونقل بین‌المللی می‌پردازیم.

وزن حجمی در حمل بین‌المللی؛ فضا اشغالی توسط محموله

در حمل‌ونقل به‌ ویژه حمل و نقل هوایی بین المللی، وزن حجمی یا CBM فضایی است  که توسط محموله در هواپیما، کامیون، یا کشتی اشغال می‌شود. برای محاسبه وزن حجمی محموله‌ها در حمل‌ونقل بین‌المللی طول، عرض، و ارتفاع بسته را به سانتی‌متر ضرب کرده و سپس بر ۵۰۰۰ (یا در برخی موارد ۶۰۰۰) تقسیم می‌کنند. این شیوه محاسبه برای تعیین هزینه‌های ارسال بار هوایی کاربرد دارد.

نحوه محاسبه وزن حجمی در حمل‌ونقل بین‌المللی

نحوه محاسبه وزن حجمی در جابه‌جایی بین‌المللی محموله‌ها براساس ابعاد بسته‌بندی کالا انجام می‌شود. فرمول استاندارد برای محاسبه وزن حجمی به این شکل است:

1. ابعاد بسته‌بندی: ابتدا، ابعاد بسته (طول، عرض، و ارتفاع بسته) یا محموله براساس سانتی‌متر اندازه‌گیری می‌شود.
2. محاسبه حجم: حجم بسته را با ضرب کردن طول در عرض و ارتفاع محاسبه می‌کنند. مثلاً اگر طول بسته ۵۰ سانتی‌متر، عرض آن ۳۰ سانتی‌متر و ارتفاع آن ۲۰ سانتی‌متر باشد، حجم بسته برابر با ۵۰ × ۳۰ × ۲۰ = ۳۰۰۰۰ سانتی‌متر مکعب خواهد بود.
3. تقسیم حجم بر ضریب تبدیل: برای تبدیل حجم به وزن حجمی، حجم بدست آمده بر یک ضریب تبدیل تقسیم می‌شود. این ضریب معمولاً ۵۰۰۰ است؛ اما برخی شرکت‌های حمل و نقل ممکن است از ضریب ۶۰۰۰ استفاده کنند. برای مثال، با ضریب ۵۰۰۰، وزن حجمی بسته مثال ما برابر با ۳۰۰۰۰ ÷ ۵۰۰۰ = ۶ کیلوگرم خواهد بود.

محاسبه وزن حجمی به شرکت‌های حمل‌ونقل کمک می‌کند تا هزینه‌های ارسال محموله با روش‌های حمل و نقل ریلی بین المللی، هوایی و زمینی را براساس فضای اشغالی محموله تعیین کنند.

وزن جرمی یا وزن فیزیکی؛ وزن واقعی محوله

وزن جرمی در حمل‌ونقل به وزن واقعی یک بسته یا محموله اشاره دارد که گاهی وزن فیزیکی نیز به آن می‌گویند. این وزن برخلاف وزن حجمی، به صورت مستقیم از طریق توزین محموله با استفاده از ترازو تعیین می‌شود. در زمینه حمل‌ونقل، خصوصاً در حمل‌ونقل هوایی، هر دو نوع وزن (جرمی و حجمی) مهم هستند. برای مثال، در حمل بار از چین به ایران باتوجه‌به روش حمل انتخابی شما پس از وزن محموله توسط شرکت حمل، بارنامه مربوطه صادر خواهد شد و وزن و مشخصات کالا در آن ثبت می‌شود.

شرکت‌های حمل‌ونقل ممکن است هزینه‌های ارسال را بر اساس وزن جرمی یا وزن حجمی محموله محاسبه کنند. این رویکرد امکان محاسبه هزینه‌های مربوط به وزن و فضای اشغال شده توسط محموله را به‌طور منصفانه‌تری فراهم می‌کند. در واقع وزن جرمی معیار دقیق و واقعی وزن یک محموله است و در مقایسه با وزن حجمی، که بر اساس فرمول محاسبه می‌شود، واقع‌گرایانه‌تر خواهد بود.

نحوه محاسبه وزن جرمی یا فیزیکی برای جابه‌جایی محموله‌ها در سراسر دنیا

در حمل‌ونقل بین‌المللی، وزن فیزیکی نشان‌دهنده جرم واقعی محموله است و مستقل از حجم یا شکل آن محاسبه می‌شود​​. برای تعیین وزن فیزیکی محموله را روی ترازو دقیق قرار می‌دهند و وزن نمایش داده شده را به‌عنوان وزن جرمی آن در نظر می‌گیرند. برخلاف وزن حجمی که نیاز به محاسبات خاصی دارد، وزن جرمی به‌سادگی و بدون نیاز به فرمول‌های پیچیده قابل تعیین است.

بررسی اهمیت محاسبه وزن‌ محموله‌ها در حمل‌ونقل بین‌المللی

در وهله اول محاسبه دقیق وزن محموله‌ها در حمل‌ونقل بین‌المللی برای تعیین هزینه‌های حمل‌ونقل ضروری است. محاسبه هزینه‌های حمل براساس وزن به‌ویژه در حمل‌ونقل هوایی بسیار مهم خواهد بود؛ زیرا محاسبه دقیق وزن به شرکت‌های حمل‌‌ونقل و مشتریان کمک می‌کند تا هزینه‌های خود را برآورد و بودجه‌بندی کنند.

ازسوی‌دیگر، محاسبه دقیق وزن برای برنامه‌ریزی لجستیکی و ایمنی حمل‌ونقل حیاتی خواهد بود. وزن بیش از حد یا کمتر از حد مجاز بر توازن و پایداری وسایل نقلیه حمل‌ونقل، مانند هواپیماها و کشتی‌ها، تأثیر منفی می‌گذارد و ممکن است ایمنی را به خطر بیندازد. همچنین، دانستن وزن دقیق محموله‌ها امکان بهینه‌سازی فضای بار و کاهش هزینه‌های سوخت را فراهم می‌کند.

جابه‌جایی انواع محموله‌ها در سراسر دنیا توسط شرکت هانزا

بررسی عمیق و دقیق وزن حجمی و جرمی نشان می‌دهد که هر دوی این معیارها نقش حیاتی در صنعت حمل‌ونقل بین‌المللی دارند. دو معیار وزن حجمی و وزن جرمی علاوه‌بر تاثیرگذاری مستقیم بر تعیین هزینه حمل، به شرکت‌ها کمک می‌کنند تا در تخصیص منابع و تضمین ایمنی حمل‌ونقل بهینه‌تر عمل کنند. هانز به‌عنوان یکی از بهترین شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی، محموله‌های شما را با قیمت مقرون‌به‌صرفه و با ایمن‌ترن روش‌ها از مقصد تا مبدا می‌رساند. برای دریافت مشاوره و استعلام قیمت از طریق راه‌های ارتباطی موجود در سایت هانزا (hansanav.com) با کارشناسان این مجموعه در ارتباط باشید.