رئیسی معتقد است بانکهای ناتراز یا باید از گردونه فعالیت خارج شوند یا انضباط مالی داشته باشند؛ موضوعی که از چند ماه گذشته رئیس کل بانک مرکزی به آن اشاره دارد و وزیر اقتصاد نیز بر آن تاکید میکند. بانکهای ناتراز همچنان مشغول به فعالیت هستند و اینکه چه سرنوشتی خواهند داشت موضوع اصلی این گزارش را تشکیل داده است.
سید ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور دیروز هشدار داد ما چندین بانک را از گردونه خارج کردیم و به دیگر بانکها هم اخطار دادیم و برای هر بانک یک تیم اقتصادی گذاشتهایم تا آنها را کنترل کنند. اگر کوچکترین خطایی داشته باشند، از گردونه خارج خواهند شد.
احسان خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی در حالی از تعیین تکلیف بانکهای ناتراز در سال آینده خبر داد که رئیس کل بانک مرکزی ابتدای امسال فرصت ششماهه به بانکهای ناتراز برای اصلاح رویه خود داده بود.
در عین حال محمدرضا فرزین هشدار داده بود اگر بانکی همواره ناترازی داشته باشد و در عین حال بخواهد به فعالیت خود ادامه دهد، بانک مرکزی به ناچار باید به سمت تعیین تکلیف و انحلال آن بانک پیش برود.
البته فرزین چندی بعد اعلام کرد که همه بانکهای ناتراز قرار نیست منحل شوند و رئیسجمهور نیز در تکمیل صحبتهای رئیس کل بانک مرکزی گفت: بانکها به سه دسته سالم، ناسالم قابل اصلاح و ناسالم غیرقابل اصلاح تقسیم میشوند و بخش مخرب اقتصاد مربوط به دسته سوم است. یکی از دلایلی که دولت نسبت به بانکهای ناتراز حساس شده، افزایش ناترازی بانکهاست که منجربه اضافه برداشت آنها از بانک مرکزی و همچنین رشد تورم میشود.
عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی در دولت دوازدهم که اکنون منتقد سیاستهای بانک مرکزی و اقتصادی دولت شده، خود یکی از بانیان وضع موجود است. درزمان وی رشد نقدینگی در سطح بالایی قرار داشت و به عدد ۴۲ رسید در حالی که اکنون این رقم به ۲۷ کاهش یافته است. درواقع همه تلاش تیم اقتصادی دولت سیزدهم بر آن شده تا رشد نقدینگی از ۴۲درصد به ۲۷ درصد برسد.
نظارت بر تراز بانکی
قدرت نهاد پولی و بانکی با قانون جدید بانک مرکزی افزایش یافت و انتظار میرود بانکها دیگر رویههای غلط گذشته را تکرار نکنند. البته قرار بود تا نیمه اول امسال تکلیف موسسات مالی و اعتباری و همچنین بانکهای ناتراز مشخص شود اما این اتفاق نیفتاد. برخوردها هم به دو موسسه بانکی خلاصه شد اما خبری از برخورد با بانکها نبود. یکی از اقداماتی که قرار است انجام شود افزایش دارایی از محل تجدید ارزیابی است که به گفته برخی کارشناسان، این اقدام تاثیر مثبتی در اقتصاد ندارد.
تجدید ارزیابی
برخی کارشناسان اقتصادی افزایش سرمایه از طریق تجدید ارزیابی را یکی از اقدامات مناسب تلقی میکنند. همچنین باید توجه داشت نظارتهای پیشینی در شبکه بانکی باید تقویت شود تا موضوعاتی مانند ناترازی پیش نیاید. اقتصاد ایران بانکمحوراست واغلب افراد روی مباحثی ازاین قبیل حساسیت زیادی دارند. همچنین تحلیلگران بر این باورند تجدید ارزیابی، یکی از اقداماتی است که باید برای شرکتهای ناتراز انجام شود به این دلیل که تنها دارایی نقدشونده آنهاست. در بورس نیز زمانی که نرخ ارز افزایش مییابد اموال شرکتها از طریق تجدید ارزیابی افزایش مییابند و سهام ارزشمند میشود. البته بهترین راه، تزریق سرمایه است اما برای شرکتهایی که تنها دارایی نقدشونده آنها اموالی است که باقیمانده، چه اقدامی باید انجام شود؟
زیان منتقل نکردیم
محمد رضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی گفته است: با مجموع ناترازیهایی مواجهایم باید برای حل مسأله، راهکارهایی داشته باشیم. ما در بانک مرکزی دو دسته سیاست داریم؛ یا اصلاح و سیاستگذاری و احیای دوباره میکنیم یا منحل میکنیم که هشت بانک اکنون برنامه اصلاح گرفتهاند و پایش عملکرد ماهانه هم دارند و امیدواریم در این برنامه اصلاحات لازم را انجام دهند که در غیر این صورت باید به سمت انحلال و اجرای ماده ۳۹ برویم چون باید بانک خودش را تراز کند. وی ادامه داد: در خصوص توقف و انحلال، برنامه مشخصی داشتیم که سه موسسه باید منحل میشد؛ نور منحل شد و کارهای انحلال توسعه نیز شده و برای موسسه دیگری هم انجام میشود. وی افزود: موسسه نور ۲۵۰شعبه داشت و عدد ناترازی آن ۵۰ همت بود با حجمی از تخلفات که طی سالیان زیادی اتفاق افتاده بود. در این موسسه داراییهای منجمد را به بانک ملی منتقل نکردیم و این مدل جدیدی از انتقال بود که فقط داراییها را منتقل کردیم به همین دلیل انحلال موسسه نور خیلی بدون هزینه و حواشی برای مردم بود؛ بخشی از داراییهای آن نیز به دلیل مباحث حقوقی در بانک مرکزی ساماندهی شد.