جامعهای که چنین باوری دارد پویا و در حال تکامل خواهدبود. چکیدهای از نگرههای حجتالاسلام دکتر محمدرضا جوان آراسته را با هم خواندیم تا در فرازهای بعدی افقی تازه به مهدویت بگشاییم.
مهدویت در ادیان مختلف و بهویژه درتفکر شیعه نقش بسیارمهمی دارد وبهعنوان یک آموزه محوری شناخته میشود. این مفهوم نهتنها بهعنوان یک اعتقاد دینی، بلکه بهعنوان یک هدف و آرمان برای بشریت مطرح است. اگر موافق باشید به نسبت مهدویت و تمدنسازی بپردازیم.
در بحث برپایی تمدن نوین اسلامی، مهدویت میتواند بهعنوان یک نیروی محرکه عمل کند. این آموزه به ما یادآوری میکند که تاریخ و زندگی بشر بهسمت یک نقطه نهایی و مثبت در حرکت است، یعنی همانجایی که عدالت و صلح برقرار خواهد شد. این امید به آینده میتواند بهعنوان انگیزهای برای ایجاد تغییرات مثبت درجامعه عمل کند.سخنان امام راحل و دیگر بزرگان نشان میدهد که مهدویت بهعنوان یک منجی و نجاتدهنده معرفی شده است که در زمان مناسب ظهور خواهد کرد و تحقق آرمانهای الهی را ممکن میکند. این آموزه میتواند به ما انگیزه دهد تا در راستای برپایی تمدن نوین اسلامی تلاش کنیم و به دنبال تحقق عدالت و معنویت در جامعه باشیم.از دیدگاه جامعهشناسی و روانشناسی، مهدویت میتواند بهعنوان یک مفهوم تسلیبخش و امیدبخش در نظر گرفته شود. در دنیای امروز که با چالشها و بحرانهای متعددی روبهرو هستیم، باور به مهدویت میتواند به ما کمک کند تا با امید و انگیزه بیشتری به زندگی ادامه دهیم و در راستای بهبود وضعیت جامعه تلاش کنیم.
در نهایت، مهدویت به ما یادآوری میکند که این دنیا به این شکل باقی نخواهد ماند و ما باید برای ساختن آیندهای بهتر تلاش کنیم. این تلاش میتواند در قالب فعالیتهای اجتماعی، فرهنگی و سیاسی صورت گیرد و اهداف بلندمدت ما را محقق کند. انشاءا... که با همفکری و همکاری، بتوانیم در این مسیر گام برداریم.
روشن بفرمایید که باور به مهدویت و تحقق تمدن اسلامی مهدوی نهتنها توهم یا فرافکنی یا امید واهی نیست بلکه بهفرموده مقام معظم رهبری بسیار واقعگرایانه است و از این رهگذر انسان به چنان تعالی و شکوهی میرسد که تمدنی نوین را رقم میزند...
امید و انگیزه از جمله عوامل کلیدی در زندگی انسانها هستند و مهدویت بهعنوان یک آموزه محوری در دین ما، امیدبخش ما است. وقتی که انسانها به آیندهای روشن و بهتر امیدوار باشند، تلاش و کوشش بیشتری برای بهبود شرایط خود و جامعهشان خواهند کرد.آیات قرآن که به وارثان صالح زمین اشاره میکنند، واقعا به ما یادآوری میکند که در نهایت، نیکان و صالحان بر این زمین حاکم خواهند شد. این وعده الهی میتواند بهعنوان یک منبع انگیزه برای ما عمل کند، به ویژه در زمانی که جامعه با چالشها و مشکلاتی روبهرو است. در چنین شرایطی، یادآوری این حقیقت که یک روز روشن در انتظار ماست، میتواند به ما کمک کند تا ناامیدی را کنار بگذاریم و به تلاش ادامه دهیم.همچنین، جامعهای که به این حقیقت باور دارد، جامعهای پویا و فعال خواهد بود. این جامعه نهتنها باید برای ظهور مهدی آماده باشد، بلکه باید خود را با شرایط جدیدی که پس از ظهور ایجاد خواهد شد، تطبیق دهد. این تطبیق نیازمند تلاش در زمینههای مختلف، از جمله علم، اخلاق و انسانیت است.انسانها باید درک کنند که برای ورود به این دوران جدید، مسئولیتهایی دارند. این مسئولیتها شامل تلاش برای پیشرفت در علم و اخلاق و همچنین ایجاد فضایی مناسب برای نیکان و صالحان است. اگر ما به این باور برسیم که دوران جدیدی در پیش است، باید خود را برای آن آماده کنیم و در راستای تحقق آن تلاش کنیم.
درنهایت، این باور به مهدویت و آیندهای روشن، میتواند به ما انگیزه دهد تا در مسیر درست حرکت کنیم و به تحقق اهداف بلندمدت خود کمک کنیم.
نکته بسیار مهمی را مطرح کردید! پیوند مهدویت با بحث تمدن نوین اسلامی واقعا ضروری است. در دنیای امروز که به سمت تمدنهای مختلف حرکت میکند، ما باید به دنبال ایجاد یک تمدن اسلامی باشیم که براساس آموزههای دینی و ارزشهای انسانی بنا شده باشد.
تمدنهای غربی معمولا بر محور انسان و تکنولوژی تمرکز دارند و بهدنبال راحتی و لذت بیشتر هستند اما در تمدن اسلامی، ما باید به دنبال ایجاد فضایی باشیم که نهتنها به علم و تکنولوژی توجه کند، بلکه به اخلاق، معنویت و ارزشهای انسانی نیز اهمیت بدهد. این یعنی ما باید به دنبال انسانی باشیم که در کنار پیشرفتهای علمی، به اصول اخلاقی و دینی پایبند باشد.
استاد! مهدویت به منِ انسانِ باورمند چه آموزههایی را میآموزاند و یادآوری میکند؟
همین که در نهایت، هدف ما باید تحقق یک جامعهای باشد که در آن عدالت، صداقت و اخلاق حاکم باشد. این جامعه باید بهگونهای باشد که همه انسانها در آن به حقوق خود برسند و درکنار هم زندگی کنند. بنابراین، ما باید از تکنولوژی و علم بهعنوان ابزاری برای خدمت به بشریت استفاده کنیم، نه بهعنوان هدفی برای خود.در این راستا، انسان متدین باید جایگاه خود را پیدا کند و بهعنوان یک عامل مؤثر در ایجاد این تمدن نوین اسلامی عمل کند. این بهمعنای تلاش برای بهبود خود، ارتقای علم و دانش، و همچنین توجه به اخلاق و رفتارهای انسانی است. ما باید بهدنبال ایجاد فضایی باشیم که در آن انسانها بتوانند به رشد و شکوفایی برسند و در عین حال به اصول دینی و اخلاقی پایبند باشند. در نهایت، این تلاشها باید به سمت تحقق آن تمدن ناب و اصیل اسلامی حرکت کند که در آن همه عناصر، از جمله علم، تکنولوژی و اخلاق، در کنار هم قرار بگیرند و به ایجاد جامعهای بهتر کمک کنند. انشاءا... که با همفکری و همکاری، بتوانیم در این مسیر گام برداریم و به سمت آن آیندهای که در انتظار ماست، حرکت کنیم.
از کارکردهای باور به مهدویت بفرمایید؟
مهدویت نه تنها به ما امید میدهد، بلکه به ما این امکان را میدهد که بهعنوان انسانهایی متعهد و متخلق به اخلاق، در راستای ایجاد یک تمدن نوین اسلامی تلاش کنیم.این تمدن باید برپایه ارزشهای انسانی واسلامی بنا شودونهتنها به پیشرفتهای تکنولوژیکی توجه کند، بلکه به رشد و تعالی انسانیت نیز اهمیت بدهد.دراین راستا،فرهنگ بهعنوان یکی ازارکان اصلی تمدن نوین اسلامی نقش بسیار مهمی دارد. فرهنگ اسلامی باید در تمام ابعاد زندگی ما نفوذ کند و به ما کمک کند تا بهعنوان انسانهای متدین و اخلاقمدار در جامعه عمل کنیم. این فرهنگ باید به ما یادآوری کند که در کنار پیشرفتهای علمی و تکنولوژیکی، باید به اصول اخلاقی و انسانی نیز پایبند باشیم.
در دنیای امروز که با جنگ نرم فرهنگی و تهاجم فرهنگی غرب مواجه هستیم، ضروری است که ما بهشکلی ویژه و خاص، به تقویت فرهنگ اسلامی خود بپردازیم؛ اما چرا ؟
زیراهمین فرهنگ به ما کمک میکند تا در برابر این تهاجمات مقاومت کنیم وهویت اسلامی وانسانی خودراحفظ کنیم.ما باید بهدنبال ایجاد فضایی باشیم که در آن ارزشهای اسلامی و انسانی به خوبی ترویج شوند و نسلهای آینده نیز بتوانند از این فرهنگ بهرهمند باشند.به همین دلیل، ما باید به آموزشوپرورش نسل جوان توجه ویژهای داشته باشیم و آنها را با آموزههای اسلامی آشنا کنیم. این آموزش باید شامل مباحث اخلاقی، فرهنگی و اجتماعی باشد تا آنها بتوانند بهعنوان شهروندان مسئول و متعهد در جامعه عمل کنند.
چگونگی تحقق تمدن نوین اسلامی
فرهنگ اسلامی به ما این امکان را میدهد که بهجای تمرکز بر فردیت ولذتگرایی،به ارزشهای انسانی والهی توجه کنیم. این نگاه نهتنها به ما یادآوری میکند که باید به دیگران آسیب نزنیم، بلکه ما رابه سمت خودساختگی و رشد درونی هدایت میکند. در دنیای امروز، با گسترش اومانیسم و سکولاریسم، بسیاری از ارزشهای دینی واخلاقی به حاشیه رفتهاندوانسانها بهدنبال لذتهای زودگذر و مصرفگرایی هستند اما فرهنگ اسلامی به ما میآموزد که زندگی باید براساس احترام به حقوق دیگران و توجه به محیط زیست و موجودات دیگر باشد. این دیدگاه میتواندبه ما کمک کند تا بهعنوان یک جامعه، بهسمت یک تمدن نوین اسلامی حرکت کنیم که در آن ارزشهای انسانی و الهی حاکم باشد.این فرهنگ اسلامی به ما یادآوری میکند که هرموجودی دراین دنیا حقوقی داردوما باید به این حقوق احترام بگذاریم.این نوع نگرش میتواند به ماکمک کند تادربرابرچالشهای فرهنگی واجتماعی ایستادگی کنیم و بهسمت ایجاد یک جامعهای بهتر و انسانیتر حرکت کنیم. همچنین، دراین مسیر،ما باید به خودساختگی و رشددرونی توجه کنیم.به این معنا که باید بهدنبال تقویت اخلاق و ارزشهای انسانی درخود باشیم ودرعین حال ازپیشرفتهای علمی وتکنولوژیکی بهرهمند شویم. این دو باید در کنار هم قرار بگیرند تا بتوانیم به یک تمدن نوین اسلامی دستیابیم.درنهایت، این تلاشهاباید به سمت ایجاد یک جامعهای باشد که در آن انسانها به یکدیگر احترام بگذارند و به حقوق یکدیگر توجه کنند.این فرهنگ اسلامی میتواند بهعنوان یک راهنما در این مسیر عمل کند و ما را به سمت یک زندگی معنادار و ارزشمند هدایت کند.