مشکل اینجاست که همه به صورت عادلانه از این یارانه بهره‌مند نیستند وهرکسی که توان مصرف بیشتر دارد،سهم بیشتری می‌برد. حالا دکتر مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور این یارانه‌ها را ۱۵۰میلیارد دلار اعلام کرده و از برنامه دولت برای اصلاح بازتوزیع عادلانه آن خبر داده است تا هر ایرانی به صورت عادلانه از یارانه انرژی سهم ببرد.
رئیس‌جمهور می‌گوید: ۱۵۰ میلیارد دلار یارانه برق، گاز و سوخت می‌دهیم و می‌خواهیم آن را به خود مردم بدهیم؛ به‌جای این‌که یک عده از این یارانه سود ببرند و به مردم داده شود.پزشکیان سال گذشته هم عنوان کرده بود که چرا باید به کسی که ۱۰ برابر مصرف می‌کند یارانه بیشتری بدهیم ولی مردم فقیر حتی یک برابر هم مصرف نمی‌کنند وبعد تورم و ناترازی انرژی مجددا به فقرا اصابت می‌کند.رشد مصرف انرژی درکشور به‌گونه‌ای است که هرسال دولت باید منابع بیشتری برای تامین آن پرداخت کندبارها دراین موضوع سخن گفته شده است.اکنون دوباره موضوع اصلاح بازتوزیع یارانه‌ها به‌خصوص در بحث انرژی مطرح شده که کارشناسان از آن به‌عنوان جراحی سخت نام می‌برند و تاکید دارند که این اقدام باید با برنامه دقیق اجرایی شود.
پرداخت یارانه‌های انرژی، نیازمند اصلاح
عطا بهرامی، کارشناس مسائل اقتصادی در گفت‌وگو با جام‌جم در مورد برنامه دولت برای اصلاح یارانه‌های پنهان انرژی در کشور اظهار کرد: دولت‌ها برای کنترل تورم، سیاست تثبیت قیمت‌ها را در پیش می‌گیرند که اثر آن در کالاهایی مانند انرژی با سایر کالاها متفاوت است.وی افزود: قیمت‌گذاری دستوری در کالاهای عادی برای بنگاه‌های تولیدی مشکلاتی را ایجاد می‌کند ولی در بخش انرژی خود دولت تعیین‌کننده است و در اینجا بلعیدن منابع رخ می‌دهد؛ به‌طوری‌که روزانه ۵۰۰ هزار بشکه نفت از سال ۹۷ به بنزین تبدیل می‌شود و قیمت بنزین از سال ۹۸ تاکنون تثبیت شده و معادل ۱.۵سنت است.
این کارشناس تاکید کرد: قیمت هر لیتر بنزین با نرخ فعلی نفت در دنیا حدود ۵۰ سنت است که دولت ما آن را با تخفیف ۹۷درصدی عرضه می‌کند. این موضوع باعث شده دولت با کمبود منابع مواجه شود و به‌نوعی منابع را صرف یارانه بر مصرف می‌کند؛ یعنی هرکسی که توان مصرف دارد، سهم بیشتری از یارانه را نصیب خود می‌کند.بهرامی تصریح کرد: مصرف کالاها مثل بنزین، گاز و برق در کشور روند رو به رشد دارد که نرخ رشد آن از میزان تولید پیشی گرفته و سبب ناترازی شده است. تامین منابع یارانه‌های انرژی سبب شده دست دولت از منابع تهی شود و برای تامین هزینه‌های جاری به راهکارهای دیگر مانند فروش اوراق، چاپ پول، پولی شدن بودجه و...روی بیاورد که این موارد تورم را تشدید می‌کند.وی گفت: همچنین تثبیت قیمت انرژی نتوانست مانع رشد نرخ تورم شود و این موضوع بدتر شده است، به‌طوری‌که از سال ۹۸ تاکنون تورم‌های بالایی در کشور داشتیم که حداقل از سال ۱۳۲۰ تاکنون چنین دورانی را تجربه نکرده‌ایم نشان می‌دهد دولت‌های ما راه را اشتباه رفتند.
راهکارهای پیش‌رو
این کارشناس اقتصادی در مورد این‌که راهکار چیست؟ پاسخ داد: قبل از اصلاح یارانه‌های انرژی باید نظام پولی، بودجه و ... اصلاح شود؛ زیرا عدم اصلاح آنها باعث می‌شود که رشد نقدینگی شتاب بگیرد که تورم ایجاد می‌کند.
بهرامی ادامه داد: امروز دو راهکار بیشتر وجود ندارد؛ این‌که مانند خیلی از کشورها به پرداخت یارانه اعتقاد نداریم و باید آن را به‌صورت شوک‌درمانی یا در یک برنامه زمان‌بندی شده حذف کنیم. اگر به پرداخت یارانه اعتقاد داریم باید به همه داده شود که می‌توان یارانه انرژی را حذف و مابه‌ازای آن با نرخ برابر به همه مردم داده شود و افراد کالاها را با قیمت واقعی بخرند.وی اشاره کرد: بهترین راهکار این است که مانند زمان اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها در سال ۸۹ اقدام شود، به‌طوری‌که شاخص‌های اقتصادی مانند ضریب جینی در آن زمان بهبود پیدا کرد و نرخ رشد نقدینگی، شاخص شدت انرژی و سهم هزینه حمل‌ونقل در سبد خانوار کم شد و تورم را فقط ۷درصد تورم افزایش داد که در آن زمان به ۲۲درصد رسید.این کارشناس گفت: موضوع یارانه‌های پنهان انرژی به‌گونه‌ای شده که دولت نمی‌تواند آن را با روند کنونی پرداخت کند و در آینده به بن‌بست می‌رسیم و باید برای آن راهکار دقیق اندیشیده شود؛ زیرا امروز میانگین مصرف بنزین به روزانه ۱۳۰میلیون لیتر رسیده که حدود ۵۰میلیون لیتر در روز معادل ۳۰میلیارد دلار آن به‌صورت قاچاق از کشور خارج می‌شود که سالانه به ۱۲میلیارد دلار می‌رسد.
