موقعیت جغرافیایی ایران روی کمربند زلزلهخیز و نیز مواجهه با تغییرات اقلیمی، ضرورت ایجاد زیرساختهای ایمن و تابآور برای حوادث غیرمترقبه را دوچندان کرده است. تجربه هشت سال دفاعمقدس و حوادث اخیر، هشداری جدی برای بازنگری در ظرفیتهای موجود است؛ بهویژه در حوزه تأمین پناهگاه و اسکان اضطراری. اکنون این سؤال مطرح است که آیا ما از ظرفیتهای موجود برای حفاظت از شهروندان در شرایط بحران برخورداریم؟ پاسخ، مثبت است. شهر تهران با در اختیار داشتن بیش از ۳۰۰کیلومتر شبکه مترو از زیرساختی قابلتوجه برای بهرهبرداری در مواقع اضطراری برخوردار است. تجربه جنگ ۱۲روزه اخیر نشان داد که بسیاری از ایستگاههای مترو بهروی مردم گشوده شدند و بهعنوان پناهگاه مورد استفاده قرار گرفتند. در ایستگاههای مترو امکانات اضطراری مانند برق پشتیبان، منابع آب و در برخی نقاط سرویسهای بهداشتی وجود دارد و همین زیرساختها میتواند به تقویت نقش آنها بهعنوان پناهگاه کمک کنند. همچنین پارکینگها در طبقات منفی دو و پایینتر که در اعماق زمین ساخته شدهاند، پتانسیل بالایی برای تبدیل به پناهگاه دارند. علاوه بر مترو و پارکینگهای طبقاتی، تونلهای شهری و دیگر سازههای عمیق نیز قابلیت تبدیل شدن به پناهگاه را دارند. البته برای استفاده از تونلها باید نکات ایمنی رعایت شود تا جانپناهها امن بمانند. اینگونه نیست که شهر ما پناهی برای شهروندانش نداشته باشد اما بخشی از این ظرفیتها به مرحله بهرهبرداری نرسیدهاند. تحقق این هدف نیازمند اراده مدیریتی، هماهنگی بینبخشی و مشارکت مردمی است تا بتوان در صورت وقوع تهدید، با آرامش و انسجام، از جان شهروندان حفاظت کرد.