جشن بهار ‌در ‌سرزمین چشم بادامی‌ها

دستاورد آن هم خلوت شدن شهرهای بزرگ نظیر پکن و تراکم مسافر در فرودگاه‌ها، ایستگاه‌های راه‌آهن و پایانه‌های مسافربری است. همه مشتاقانه می‌روند تا «ماما»، «بابا»، «می می»، «جیه‌جیه»، «گاگا» و «دی‌دی» به ترتیب یعنی مامان، بابا، خواهر کوچک، خواهر بزرگ‌تر، داداش بزرگ و داداش کوچک را ببینند. فکر می‌کنم برخی از این عناوین از طریق جاده ابریشم یا در دوران حمله مغول‌ها از چین به مناطقی از ایران انتقال یافته و کاربرد آن تا یک دهه قبل حداقل رایج بود، البته می‌دانید که همه اینها در یک خانواده چینی قابل جمع نیست، یعنی اجرای سیاست ممنوعیت داشتن بیش ازیک فرزند از 3 دهه پیش تاکنون بیشتر چینی‌ها را «تنها» کرده است، البته چاره‌ای هم نیست. اگر این‌گونه نبود الان برای بقیه مردم دنیا جایی در روی کره زمین پیدا نمی‌شد. هرچند در شهرستان‌ها و روستاهای چین این محدودیت خیلی رعایت نمی‌شود ولی با این حال هر خانواده چینی حداکثر 2 فرزند دارد. یکی از تفاوت‌های اساسی ایام عید بهار درچین با بقیه وقت‌ها این است که جای شب و روز انگار عوض می‌شود. روزهای با آرامش، خیابان‌های بدون ترافیک با هوای تمیز ولی شب‌هایش پر سر و صدا، پرحادثه و پرهزینه است. هر ملتی برای ابراز شادمانی و جشن ملی مناسبتی دارد و چینی‌ها عید بهار را مهم‌ترین جشن ملی خود می‌دانند. آتش‌بازی‌های عجیب و غریب آن به مدت یک هفته از غروب تا سپیده دم بدون وقفه مردم را به تنگ می‌آورد. شب‌ها شبیه میدان جنگ است، از انفجارهای مهیب و تکان‌دهنده تا فشفشه‌هایی که صدایش مانند کشیدن سوهان روی آهن خشن و سخت است و خواب و استراحت را از مردم می‌گیرد. جالب‌تر این‌که یک هفته قبل از آغاز سال نو مراکزی موقت بلا تشبیه مثل ایستگاه‌های صلواتی برای فروش انواع و اقسام ترقه و وسایل آتش‌بازی در محله‌ها و سر چهارراه‌ها دایر می‌شود و جماعت برای حیف و میل کردن پول بی‌زبان خود با هم رقابت می‌کنند، ترقه‌هایی به اندازه یک بشکه 220 لیتری که شبیه کاتیوشا عمل می‌کند تا ترقه‌هایی به اندازه یک نخود در بسته‌های رنگارنگ و بسیار جذاب و به قیمت هر بسته 300 تومان تا 150 هزار تومان عرضه می‌شود و جماعت به نسبت توان مالی خود هزینه می‌کنند، دیده‌ام برخی افراد که به برکت صدور اجناس بی‌کیفیت به کشورهای کم درآمد و ضعیف به نان و نوایی رسیده‌اند در کمتر از نیم ساعت 3 میلیون تومان را به نور و صدا تبدیل می‌کنند تا صدای مهیب بشنوند و جرقه‌های زیبا ببینند، برخی از این فشفشه‌ها مثل شیلنگ آتش‌نشانی حلقه‌ای است و طرف، آن را در عرض خیابان پهن می‌کند و با روشن کردن فتیله آن تا 10 دقیقه هم صدای دلخراش و هم جرقه‌های رنگارنگ با دودی غلیظ تولید می‌کند و مسیر رفت و آمد را برای دقایقی می‌بندد. البته این آتش‌بازی‌ها جنبه اعتقادی خرافی هم دارد و چینی‌ها معتقدند با این اقدام در شروع سال نو «ارواح خبیثه» را برای مدت یک سال از زندگی خود دور می‌کنند! یکی از نکات قابل توجه این‌که، علاقه‌مندان به آتش‌بازی البته فقط در همین مدت یک هفته مجازند این کار را انجام دهند و پس از پایان مهلت کوچک‌ترین صدای ترقه مساوی است با اقدام ضد امنیتی و ادامه ماجرا... براساس آمار رسمی از مجموع یک میلیارد و 400 میلیون نفر، فقط 300 میلیون نفر اصطلاحا دستشان به دهنشان می‌رسد و وضع مالی قابل قبول یا بسیار خوب و عالی دارند و بقیه حتی تهیه یک وعده غذا برایشان دشوار است ولی آتش‌بازی فراموش نمی‌شود که با یک حساب سرانگشتی می‌توان گفت در طول این جشن یک هفته‌ای هرشب میلیاردها دلار به دود و صدا و جرقه تبدیل می‌شود تا حداقل برای صاحبان کارخانه‌های تولید مواد آتش‌بازی نان و آبی فراهم شود. هر چند در مقایسه با جمعیت عظیم چین رقم اندکی به نظر می‌رسد اما براساس آمار دولت، در آتش‌بازی‌های امسال در مدت یک هفته 40 نفر کشته و 37 نفر دیگر بشدت زخمی شدند و 120 هزار فقره آتش‌سوزی روی داد و 8 میلیون و 500 هزار دلار زیان وارد شد که لابد آن را هم می‌گذارند به پای عشق و حال!!!