«بابانظر» را سیاسی کردند

حسین بیضایی نویسنده و پژوهشگری است که در تالیف کتاب بابانظر و گردآوری و تنظیم این خاطرات نقش اصلی را ایفا می‌کرد و این روزها هم در حال گردآوری خاطرات فرماندهان جنگ در استان خراسان است.

با او در آستانه برپایی نمایشگاه کتاب تهران گفت‌وگوی کوتاهی انجام داده‌ایم.

آقای بیضایی از روند تجدید چاپ کتاب بابا نظر که در سال 88 رونمایی شد، چه خبر؟

این کتاب تاکنون 49 بار تجدید چاپ شده است.

در مقایسه با برخی کتاب‌های دیگر در همین حوزه مانند دا به نظر چاپ‌های کمتری داشته است؟

من هم معتقدم برای این کتاب49 بار تجدید چاپ، رقم‌کمی است.

چرا؟

با توجه به شرایطی که به وجود آمد و کم لطفی‌هایی که صورت گرفت چاپ این کتاب به میزانی که انتظارش را داشتم، محقق نشد.

مثلا چه شرایطی؟

این کتاب در سی‌ویکم شهریور سال 88 رونمایی شد که در فضای بعد از انتخابات سال88 قرار گرفت؛ طبیعی بود که در چنین فضایی کارهای فرهنگی و کتاب‌های منتشر شده در حوزه دفاع مقدس تحت‌الشعاع قرارگرفت.

همچنین شهید نظرنژاد که از فرماندهان جنگ بود و راوی این خاطرات است در این کتاب علاوه بر این‌که به بیان خاطراتش در مورد همه فرماندهان جنگ می‌پردازد، در جای جای کتابش از آقای قالیباف که با او قرابت و نزدیکی بسیاری داشته است، اشاره می‌کند و چون آقای قالیباف جزو رجل سیاسی است، متاسفانه درباره این کتاب هم نوعی نگاه سیاسی شکل گرفت، ‌به هر حال ما در این کتاب سعی کردیم به لحن و گفتار صادقانه شهید نظرنژاد با همان ادبیات و لهجه شیرین مشهدی وفادار باشیم و ایشان در کل کتاب از فرماندهان مختلف یاد می‌کنند.

کتاب بابانظر حدود 520 صفحه است و به خاطرات هشت‌سال دفاع مقدس می‌پردازد، اما متاسفانه در مقایسه با کتاب دا که فقط به یک مقطع کوتاهی از جنگ می‌پردازد، کمتر مورد حمایت و توجه قرار گرفت.

منظورتان خرید این کتاب از سوی نهادهای مختلف است؟

به هر حال تبلیغاتی که رسانه‌ها، نهادها و سازمان‌های دولتی در مورد کتاب دا داشتند در مورد این کتاب اتفاق نیفتاد. کتاب دا به‌دلیل توصیه نهادهای دولتی و نظامی و ارائه آن در کنفرانس‌ها و همایش‌ها برای خرید مورد توجه قرار گرفت و موجی به راه انداخت، اما کتاب بابانظر با چنین حمایتی روبه‌رو نشد.

از کارهای جدیدتان چه خبر؟

از سال 70ـ 69 با انجام مصاحبه‌هایی در حال جمع‌آوری خاطرات تعدادی از فرماندهان خراسان هستیم و با افراد مختلف گفت‌وگو کردیم و در حال جمع‌بندی این خاطرات هستیم، چون معتقدیم باید تا زمانی که این افراد ارزشمند زنده هستند وقایع را از زبان خود آنها جمع‌آوری کنیم و این‌گونه نشود که بعداز رحلت این افراد مباحث کم یا زیاد گفته شود و بر این باورم که نباید بگذاریم اتفاقی که در مورد شهدایی چون شوشتری، جوان و محمدزاده افتاد و ما آنها را قبل از این‌که خاطرات و اسرارشان را بشنویم از دنیا رفتند، تکرار شود.

خاطرات این فرماندهان به‌صورت مجموعه منتشر می‌شود یا جداگانه؟

بر این باورم که خاطرات هر فرد اگر مستقل و جداگانه کتاب و چاپ شود، اثرگذاری بیشتری دارد.

آیا در نمایشگاه کتاب امسال اثر تازه‌ای دارید؟

آثارم به این دوره از نمایشگاه نمی‌رسد؛ به هر حال اگر بخواهیم کار خوب ارائه دهیم که هم حقیقت باشد و هم صراحت لهجه در آن نهفته باشد باید روی آن کار کنیم و زمان می‌برد.

سیما رادمنش - گروه فرهنگ و هنر