مهمانی کتاب؛ تکراری، اما همچنان جذاب

البته این اتفاق تکراری برای بعضی‌ها شبیه نوعی اعتیاد می‌شود که حتی اگر کتابی نخواهند یا اگر کتابشان را در اولین بازدید از نمایشگاه خریداری کنند، باز هم سراغ مهم‌ترین اتفاق فرهنگی کشور می‌روند آن هم نه یک‌بار نه دوبار بلکه چند بار در این ترافیک پایتخت می‌کوبند و راهی مصلای بزرگ امام خمینی(ره) می‌شوند.

اتفاقات متفاوت را بیابید

امسال بیست و هفتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، در حالی برگزار شد که تغییرات ریز و درشتی را می‌شد براحتی حتی از پوستر آن دریافت؛ پوستری که شما را با لبخند به خواندن دعوت می‌کند. از پوستر که بگذریم، این تغییرات در فضای نمایشگاه از همان لحظه ورود به مصلی خود را به شما نشان می‌دهد. می‌توان امسال اتفاقات تکراری و البته شکایت‌های همیشگی در باب زیاد بودن تعداد غرفه‌های فروش محصولات خوراکی، بی‌کیفیتی بعضی از محصولات ارائه شده در مقابل قیمت بالا و فضای گرم شبستان و نامناسب بودن سالن‌‌های چادری کودکان و... را فراموش کرد تا خوبی‌های این دوره از نمایشگاه بیش از گذشته به چشممان بیاید. از سمت ورودی مصلی که وارد می‌شوید، در اولین چادر برپاشده (پیش از سالن‌های ناشران کودک و نوجوان) لوازم‌التحریر با طرح‌های ایرانی و انواع وسایل بازی هوشمند برای دانش‌آموزان و البته بزرگسالان به فروش می‌رسد. برای نمونه غرفه شکرستان تصویر شخصیت‌های داستانی شکرستان را بر لوازم‌التحریر و بشقاب همراه عروسک‌های خود به فروش گذاشته است. در دیگر غرفه‌ها نیز پازل سه‌بعدی چوبی، اوریگامی، انواع دفترها با طرح‌های ایرانی و چهره‌های دفاع مقدس به مخاطبان عرضه می‌شود.

در پشت بام شبستان نیز به جای آن همه اغذیه‌فروشی‌های متعدد که سال‌های پیش، بیش از هر چیز محیط تفریحی برای نمایشگاه فراهم کرده بود، چادر بزرگی وجود دارد که محصولات متنوع دیگری را برای کودک و بزرگسال مانند انواع بازی‌های خلاقانه برای افزایش توانایی هوش افراد ارائه می‌کند.

افتتاح خانه ترجمه، راه‌اندازی سالن ترجمه معکوس کتاب‌های فارسی به دیگر زبان‌ها، از جمله اتفاقات مهم در زمینه ارتقای بخش ترجمه در صنعت نشر کشور است.

از تمام این تنوع‌های جدید که بگذریم، در طبقه دوم شبستان با فروش محصولی متفاوت مواجه می‌شوید. ایبوک ریدرها از وسایل مدرن و جدیدی است که امکان مطالعه را برای افراد در شرایط مکانی مختلف افزایش می‌دهد و از طریق خرید کارت‌های مخصوص، می‌توان حتی از سایتی مانند آمازون هم کتاب مورد نظر را خریداری و در این ایبوک‌ها مطالعه کرد.

صدای بلند کپی‌رایت

هر سال کم و بیش درباره کپی‌رایت در محافل مختلف فرهنگی از جمله نمایشگاه کتاب تهران صحبت می‌شود. امسال، حتی پیش از برگزاری نمایشگاه کتاب، چهارمین همایش ملی حقوق مالکیت ادبی، هنری و حقوق مرتبط، ششم اردیبهشت در تالار وحدت برگزار شد. بیست و هفتمین نمایشگاه کتاب تهران، با صدایی رساتر و از راه‌های مختلف به بحث کپی‌رایت و دانلودهای غیرقانونی کتاب پرداخته است. چند غرفه در سطح نمایشگاه وجود دارد با نام اختصاری فیدیبو. فیدیبو اولین سامانهmulti-platform تولید و توزیع کتاب الکترونیک در خاورمیانه است که از سال 2011 تلاش خود را برای راه‌اندازی سیستم ارزان و سریع ارائه کتاب آغاز کرد تا این‌که دسامبر 2013 به صورت رسمی راه‌اندازی شد. کمپین «نه به دانلود غیرقانونی کتاب» در ایام نمایشگاه روبان‌هایی را با همین شعار در اختیار بازدیدکنندگان ارائه می‌دهد تا به دستشان ببندند و از این طریق موافقت خود را برای حمایت از این اقدام به طور عمومی اعلام و تبلیغ کنند. سرای اهل قلم نیز امسال در چند نشست به بررسی بحث کپی‌رایت در ایران و البته در کنار آن به بررسی وضع کتاب‌های فارسی زبان در دیگر کشورهای جهان می‌پردازد.

شبستان، جایی برای همه

شبستان مصلی مثل همیشه دیدنی‌های خاص خودش را دارد. از فروش کتاب‌های نفیس ده میلیونی با جلدهای چرم تا شخصی که در راهروها به بازدیدکنندگان کتابش ارائه می‌دهد و اصرار هم می‌کند و می‌گوید: کتابم را ببینید. قیمتش هم فقط 2000 تومان است. امسال تغییراتی نیز در بعضی غرفه‌های ناشران معروف ایجاد شده است که بی‌ارتباط با گرانی‌های چاپ کتاب و البته گران کردن قیمت متراژ غرفه‌ها نیست. بعضی از غرفه‌های بزرگ نمایشگاه به غرفه‌های کوچک که حتی براحتی دیده نمی‌شود، تبدیل شده است.

از آنجا که هر سال چینش غرفه‌ها متفاوت از سال قبل است و راه رفتن‌های طولانی در فضای شبستان برای بازدیدکنندگان خستگی و حتی پشیمانی از خرید کتاب‌های جدید را همراه دارد، بهتر است قبل از رفتن به نمایشگاه، فهرستی از کتاب‌هایتان را تهیه کنید و نام ناشر را نیز بیابید تا ساده‌تر کتاب مورد نظرتان را پیدا کنید. گرچه شیوه‌های اطلاع رسانی نمایشگاه فراوان است از سایت رسمی نمایشگاه گرفته تاغرفه‌های اطلاع‌رسانی و اطلاع‌رسانی‌های سیار با عنوان «از من بپرس» که در قسمت‌های مختلف نمایشگاه حضور دارد تا شما را راهنمایی کند و حتی همکاری ناشرانی که به حوزه کاری خود اشراف دارند، ولی فراهم کردن اطلاعات موجب می‌شود با حوصله و وقت بیشتری ناشران جدید و کتاب‌های ناشناخته را بشناسید. نکته مهم دیگر این که، به دلیل افزایش قیمت کتاب، حتما باید بودجه‌تان را تنظیم کنید. گرچه هنوز هم هستند ناشرانی که کتاب‌های خود را با قیمت‌های نسبتا کمتری ارائه می‌دهند تا مخاطبان راحت‌تر بتوانند از کتاب‌های آنان استفاده کنند.

از تمام اینها که بگذریم، وقتی به نمایشگاه کتاب تهران می‌روید، یک‌سری از امکانات مناسب یا رایگان را از دست ندهید مانند ثبت نام رایگان در کتابخانه‌های عمومی کشور با ارائه کارت ملی یا خدمات متنوعی که غرفه کتابخانه ملی برای شما بازدیدکنندگان ارائه می‌کند.

حورا نژادصداقت‌‌ /‌‌ جام‌جم