حمایت از سوریه تکلیفی بر دوش تمام منطقه

در نشست ناتو کشورهای غربی بویژه آمریکا و انگلیس احتمال اقدام نظامی به عنوان مقابله با داعش در خاک سوریه را مطرح کردند. در همین حال برخی منابع خبری از طرح غرب برای اجرای منطقه پرواز ممنوع محدود بر فراز آسمان سوریه خبر دادند. در همین حال سناتورهای آمریکایی نیز تاکید کردند که اوباما باید طرحی منسجم برای مقابله با داعش در سوریه ارائه کند. سخنگویان وزارت خارجه آمریکا و کاخ سفید نیز گفتند برای عملیات نظامی در خاک سوریه (با ادعای مبارزه با داعش) نیاز به همکاری با نظام سوریه را ندارند. نکته بسیار مهم آن‌که آمریکایی‌ها می‌گویند مشکل آنها در سوریه صرفا مقابله با داعش نیست و آنها مشکلات دیگری از جمله با نظام سوریه دارند.

مجموع این رفتارها نشان می‌دهد هر چند آمریکا ادعا دارد که با مساله سوریه کنار آمده و چندان سخنی نیز از سرنگونی نظام سوریه به میان نمی‌آورد اما در عمل طرحی دیگر را پیگیری می‌کند و آن سرنگونی نظام بشار اسد رئیس‌جمهور قانونی سوریه است. این مساله از چند جهت برای آمریکا اهمیت دارد؛ نخست آن‌که خود را ابرقدرتی نشان می‌دهد که در نهایت به اهداف خود می‌رسد بنابراین همگان باید در برابر قدرت آن تمکین کنند. دوم آن‌که اصل نابودسازی جبهه مقاومت بویژه جمهوری اسلامی ایران را به عنوان مانع سلطه‌گری خود و صهیونیست‌ها در منطقه حفظ می‌کند و سوم آن‌که شکستی سنگین را به روسیه تحمیل کرده و به اصطلاح ساختار نظام تک‌قطبی را بر جهان تحمیل می‌کند. چهارم آن‌که اوباما با این اقدامات قدرت آمریکا را به رخ جهانیان کشیده تا رهبری آمریکا و نظام تک‌قطبی را نشان ‌دهد.

به این ترتیب باید گفت مهم‌ترین اصل برای آمریکا در شرایط کنونی سرنگونی اسد است. نقطه تقویت‌کننده طراحی آمریکا علیه سوریه را طراحی‌های سناتورها برای مبارزه با داعش در سوریه تشکیل می‌دهد، حال آن‌که عملکردهای آمریکا در عراق نشان می‌دهد که این کشور در عراق اقدامی برای مبارزه با داعش نداشته که بخواهد در سوریه تکرار کند. حال این سوال مطرح است که نقش تحولات عراق در این رویاپردازی آمریکایی‌ها چیست و آیا بحران سیاسی و امنیتی در عراق ارتباطی با طراحی آمریکا در سوریه دارد یا خیر؟

برای پاسخ به این پرسش بررسی تحولات و عملکرد سال‌های اخیر عراق در قبال سوریه امری قابل توجه است.

عراق در سه سال گذشته به عنوان محور امدادرسانی به مردم سوریه و تقویت توان این کشور در مبارزه با تروریسم ایفای نقش کرده است، زیرا تروریسم جاری در این کشور را تهدیدی برای امنیت خود و منطقه دانسته و مبارزه با آن را برابر با امنیت خود می‌داند.

با این شرایط آمریکا تلاش می‌کند پل ارتباطی مقاومت با سوریه را قطع نماید و به عبارتی عراق را از جرگه مبارزه با تروریسم خارج سازد. بخشی از این سناریو از طریق ایجاد چالش‌های سیاسی صورت می‌گیرد. تحریک برخی از جریان‌های سیاسی به سهم‌خواهی غیرمعقولانه از دولت با درخواست داشتن پست‌های وزارتی در کابینه العبادی نخست‌وزیر عراق در حالی که هیچ صلاحیتی برای چنین جایگاهی ندارند نمودی از این رفتار است. آمریکا می‌خواهد با گرفتار سازی عراق در بحران‌های سیاسی، آن را از مسیر مبارزه با تروریسم دور ساخته تا در سایه این انحراف، بتواند طرح خود را برای سلطه بر عراق و در نهایت گسترش آن به سوریه برای سرنگون کردن نظام سوریه اجرایی سازد.

همزمان با بحران سازی سیاسی، آمریکا از حربه بحران‌سازی امنیتی نیز بهره می‌گیرد که ماموریت اصلی آن بر عهده داعش است.

داعش اکنون چند کارکرد را برای آمریکا علیه سوریه اجرا می‌کند. معطوف ساختن افکار عمومی از سوریه به عراق که زمینه‌ساز طراحی‌های پنهان غرب علیه سوریه می‌شود، انتقال تجهیزات سرقتی از عراق به سوریه برای تقویت تروریسم، مسدود و قطع کردن راه ارتباطی میان ایران و سوریه و جلوگیری از ارسال کمک‌های بشردوستانه به این کشور با هدف افزایش فشارها بر مردم سوریه (محاصره اقتصادی) محور اصلی این طراحی است. این سناریو مطرح است که غرب پس از مدتی با ادعای ناتوانی داعش در برابر مواضع غرب، بازگشت آنها به سوریه و ایجاد جنگی گسترده برای سرنگونی نظام سوریه را اجرا سازد، در حالی که در ظاهر ادعای بی‌طرفی کرده و چنان وانمود می‌کند که جنگ سوریه جنگ این کشور با داعش است و غرب نیز دخالتی در آن ندارد حال آن‌که در حقیقت این غرب بوده که برای منافع خود ابتدا از داعش برای ناامنی و بحران سازی سیاسی در عراق بهره‌ گرفته و در مرحله دوم برای هدف نهایی یعنی سرنگونی نظام مردمی سوریه اقدام کرده است. این سناریو زمانی تقویت می‌شود که همزمان با بحران عراق، گروه‌های تروریستی در عرسال یا همان منطقه مرزی لبنان با سوریه نیز تحرکات مشابهی صورت داده و با بحران امنیتی سعی در ممانعت از ارسال کمک‌های حزب‌الله به سوریه دارند. در حوزه سیاسی نیز البته جریان‌های غرب با کارشکنی در انتخاب رئیس‌جمهور لبنان، طرح سیاسی آمریکا را برای معطوف‌سازی لبنان به حاشیه‌ها برای دوری از تهدیداتی که تروریسم و در نهایت آمریکا علیه آنها طراحی کرده‌اند اجرا می‌کنند.

با توجه به این شرایط می‌توان گفت آنچه امروز در عراق و بعضا در لبنان مشاهده می‌شود برگرفته از طراحی آمریکا علیه سوریه است. طرحی که در نهایت هدف آنها سلطه بر سوریه و استفاده از آن برای تسلط بر کل منطقه است. بر این اساس است که آمریکا هیچ شتابی برای مبارزه با داعش ندارد و صرفا تبدیل آن به نیرویی مهار شده (سخنان اوباما در استونی) را پیگیری می‌کند. توطئه‌ای که دامنه آن کل منطقه را حتی کشورهای عربی و ترکیه را فرا می‌گیرد بنابراین تنها راهکار مقابله با آن اتحاد سراسری منطقه و بیدار شدن دلبستگان به آمریکا از خواب غفلت است. رویکردی که اگر محقق نشود همه منطقه در آتش‌افروزی آمریکا خواهند سوخت چرا که پروژه نهایی آمریکا تبدیل کل منطقه به سرزمین سوخته و تبدیل تمام منطقه به تامین‌کنندگان منافع آمریکا بدون دریافت هیچ مزد و پاداشی است.

قاسم غفوری ‌/ جام‌جم