برای کمبود این میزان پرستار در نظام سلامت، وزارت بهداشت طرحی را آماده کرده بود که بر اساس آن، حدود 16 هزار پرستار جذب مراکز درمانی کشور شوند. روز گذشته مشاور وزیر بهداشت نیز درباره اخباری مبنی بر بهکارگیری 16 هزار نیروی پرستاری طی یکی دو ماه آینده، به مهر توضیح داد که در این راستا پرستاران از محل طرح تحول سلامت و به شکل شرکتی به خدمت گرفته خواهند شد. به گفته عباس زارعنژاد، طرحهای ضربتی برای جبران کمبود پرستار در آیندهای نزدیک پایهریزی شده و به اجرا درخواهد آمد. این مقام مسئول تصریح کرده که مشکل کمبود نیروی مرد را در حوزه پرستاری داریم و زنان بیشتر در رشتههای پزشکی پذیرفته میشوند. این مساله بویژه برای ارائه خدمت در مناطق محروم مشکلاتی را برای ما ایجاد کرده است، زیرا زنان برای حضور در مناطق محروم با محدودیت روبهرو هستند. برای رفع این چالش جدی نظام سلامت، قرار است جذب این 16 هزار پرستار جدید، مرهمی برای کمبود نیروی انسانی در این بخش باشد، اما نکتهای که وجود دارد این است که آیا جذب این تعداد زیاد نیروی پرستار در این بازه زمانی کوتاه، کیفیت خدمات پرستاری را کاهش نمیدهد؟
یعنی درست است که کمبود پرستار حرفهای ـ بخصوص در مراکز دولتی کشور ـ مشکلی است که هم بیمار و هم بیمارستان را آزار میدهد، اما سوال اینجاست که جذب گسترده این تعداد پرستار که شاید برخی از آنها اولین باری باشد که پا به یک مرکز درمانی میگذارند، کمیت را فدای کیفیت نمیکند یا به زبان سادهتر، چه تضمینی وجود دارد که از چاله به چاه نیفتیم و کیفیت خدمات پرستاری در بیمارستانها، افت پیدا نکند؟
بسیاری از این پرستاران جدیدی که هماکنون در مرحله جذب نیرو قرار دارند، افرادی هستند که به دلیل سختی شغل پرستاری و پایین بودن دستمزدها، عطای پرستاری را به لقایش بخشیدهاند و در حرفه دیگری غیر از شغل پرستاری مشغول کارند. یعنی بعضی از آنها سال هاست که از حرفه پرستاری به دور ماندهاند و نیاز به بازآموزی دارند و نباید توقع داشت که بدون دیدن آموزشهای مجدد، عملکرد قابل تحسینی از خود در بیمارستانها بر جای بگذارند. دغدغه دیگر هم این است که آیا در این طرح، فقط فارغالتحصیلان پرستاری جذب میشوند یا صرفا برای جبران کمبود شدید پرستار، از هر نیروی داوطلبی که سابقه کار پرستاری نداشته باشد، استفاده خواهد شد؟
وزارت بهداشت: کیفیت خدمات پایین نمیآید
سالانه حدود 12 هزار پرستار در مراکز دانشگاهی کشور فارغالتحصیل میشوند، اما خیلی از آنها وارد رشته پرستاری نمیشوند و به دلیل مشکلاتی که توضیح داده شد، خیلی از آنها وارد کار دیگری میشوند و حتی برخی از آنها هم به کشورهای دیگری مهاجرت میکنند تا شغل پرستاری را در کشور دیگری پی بگیرند.
حالا قرار است خیلی از این نیروهای انسانی که از کار پرستاری در ایران ناامید شدهاند، دوباره به چرخه کار دعوت شوند؛ نیروهایی که فقط با تسهیل فرآیند اشتغال و پرداخت دستمزدهای آبرومندانه، میتوان توقع داشت دوباره به شغل پرستاری برگردند.
امیرمحسن ضیایی، معاون آموزشی وزیر بهداشت در گفتوگو با جامجم ضمن ارائه آمار فارغالتحصیلان سالانه پرستاری در کشور، تصریح میکند که در این فراخوان جذب پرستار شرکتی، فقط نیروهایی به کار گرفته میشوند که دارای مدرک رسمی از دانشگاههای رسمی کشور باشند و درسهای مرتبط با پرستاری خوانده باشند. این مقام مسئول معتقد است از آنجا که در این فراخوان جذب پرستاران شرکتی، صرفا از نیروهایی استفاده میشود که دانشنامه پرستاری داشته باشند، به همین دلیل این افراد از صلاحیت لازم برای این کار برخوردار هستند.
به اعتقاد ضیایی، این پرستارانی که تازه جذب میشوند، نیاز به آموزش مجدد ندارند و مردم نباید دغدغهای برای کاهش کیفیت خدمات پرستاری در بیمارستانها داشته باشند، زیرا آموزشهای آنها متناسب با نیازهای درمانی کشور است و آنها از پس این کار برمیآیند.
از آنجا که به گفته معاون آموزشی وزیر بهداشت، هماکنون هیچ مجوزی برای تربیت پرستار، خارج از نظام دانشگاهی وجود ندارد، همه افرادی که در این فراخوان جذب میشوند، از بین نیروهای پرستاری انتخاب میشوند که آموزشهای لازم دانشگاهی را گذراندهاند و به همین دلیل، حضور این نیروها میتواند مشکل کمبود پرستار در کشور را کاهش بدهد.
گرچه وزارت بهداشت تاکید دارد که در جذب 16 هزار پرستار جدید، از نیروهای حرفهای و تحصیلکرده استفاده خواهد کرد و کیفیت را قربانی کمیت نمیکند، اما باید منتظر ماند و دید که آیا در ادامه راه نیز نظارتهای جدی بر کار این پرستاران جدید اعمال خواهد شد یا اینکه افزایش پرشمار تعداد پرستاران، کنترل را از دست وزارت بهداشت خارج خواهد کرد.
پرستاران جدید استثمار نمیشوند
درباره نحوه جذب پرستاران جدید، پیشتر نیز رئیس کل سازمان نظام پرستاری توضیح داده بود که طی جلسات متعدد، شرایط جذب پرستاران به صورت شرکتی در وزارت بهداشت بازنگری اساسی شد و اکنون با حقوق حداقل 1.5 میلیون تومانی و بیمه الزامی، شرایط مناسبی برای جذب پرستاران شرکتی ایجاد شده است. محمد میرزابیگی به مهر توضیح داده بود که با توجه به منع سازمان مدیریت در استخدامهای دولتی، وزارت بهداشت به انتخاب دو راه بین ادامه وضع موجود و کمبود نیروی پرستاری در کشور یا استخدام پرستاران به صورت شرکتی برای رفع کمبودها اقدام کند که بنا بر اعلام وزیر بهداشت مقرر شد با لحاظ شرایط و ضوابط خاص، برای پرهیز از هرگونه اجحاف در حق پرستاران، استخدام گروه پرستاری به صورت شرکتی انجام شود.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد