دیروز مسئولان آموزش و پرورش، راهنمایی و رانندگی و سازمان تاکسیرانی از برچسب جدید سرویس مدارس رونمایی کردند؛ برچسبی که روی شیشه جلوی سرویسهای مجاز نصب میشود و مجوز آنها برای ورود به محدوده زوج و فرد است.
در واقع دوربینهای کنترلکننده محدوده طرح، پلاکهای مجاز را میشناسد و برایشان جریمه نمینویسد که این امتیاز سرویسهای مجاز نسبت به غیرمجازهاست .
کنترل با جیپیاس
این برچسبها هویت سرویسهای مدرسه است و به اعتقاد مسئولانی که دیروز از این برچسب رونمایی کردند، بلندگوی امنیت این سرویسها.
سرویسهای مجاز به این دلیل امن است که رانندگان آن از فیلترهای متعدد میگذرند و ایمنی خودروی آنها نیز تائید میشود، اما با این حال قرار است این سرویسها از یک فیلتر دیگر نیز بگذرند که قابل دور زدن نیست؛ جیپی اس.
جیپیاس، سیستم موقعیتیاب جهانی است که حداقل ۲۴ ماهواره را بهصورت دائم در مدار زمین در اختیار دارد که بیوقفه دادههای لازم را به زمین مخابره میکند. ما از روی زمین قادر به مشاهده این ماهوارهها نیستیم، اما آنها در فضا از طریق برقراری ارتباط رادیویی محل قرارگیری ما را بخوبی تشخیص میدهند.
سرویسهای مدارس از مهر امسال با این سیستم کنترل میشود تا اگر خطایی از آنها سر زد یا ازمسیر منحرف شدند و بیقانونی کردند، بلافاصله شناسایی و تعقیب شوند. همین است که مسئولان حاضر در مراسم دیروز با طیب خاطر از مردم خواستند فقط مشتری سرویسهای مجاز باشند .
رانندههای صلاحیتدار را بشناسید
رانندههای سرویس مدرسه باید آدمهای ویژهای باشند و به گفته تیمور حسینی، رئیس پلیس راهور تهران آموزشهای خاص دیده باشند. میثم مظفر، مدیرعامل تاکسیرانی تهران نیز میگوید این رانندهها باید حداقل 23 ساله و متاهل باشند و علاوه بر این که سوءسابقه کیفری نداشته باشند و از سلامت جسمی و روانی برخوردار باشند، باید راکب خودرویی باشند که بیمه شخص ثالث، بیمه بدنه، معاینه فنی و بیمه سرنشین داشته باشد.
علاوه بر این، اینها باید دورههای ویژه اخلاق حرفهای، روانشناسی ترافیک و آشنایی با مقررات راهنمایی و رانندگی را نیز گذرانده باشند و وقتی بهطور کامل مورد تائید تاکسیرانی قرار گرفتند، برچسب ویژه را دریافت کنند و بشوند راننده مخصوص دانشآموزان.
پس این که یک راننده با خودروی شخصی، به واسطه آشنایی با یک مدیرمدرسه یا با یکی از اولیای دانشآموزان در این جایگاه بنشیند، مرتکب کاری خلاف شده و مسافران کمسن و سال خود را نیز به خطر انداخته، همانطور که هر سال شاهد این خطربازی بودهایم .
مرور حوادثی که میتوانست رخ ندهد
اردیبهشت امسال یک سرویس مدرسه غیرمجاز در محور نوشهر ـ نور تصادف کرد و یکی از هفت سرنشیناش فوت کرد. راننده این خودرو را اولیای دانشآموزان به صورت مشارکتی به خدمت گرفته بودند که سرانجامش ختم به شر شد. چند ماه قبل از این حادثه در دی 93 نیز یک مینیبوس که سرویس غیرقانونی یک مدرسه بود، در سمنان با یک دستگاه اتوبوس برخورد کرد و باعث مصدوم شدن دو دانشآموز پسر شد.
در بهمن 92 نیز یک سرویس مدرسه دیگر در کمربندی قم دچار سانحه شد و سرنشینان کوچک آن براثر واژگونی پژو 206 به بیرون پرتاب شدند که این سوا از جان باختن یک دختر نوجوان در این حادثه بود. چند روز بعد از این واقعه پلیس اعلام کرد این خودرو، سرویس غیرمجاز مدرسه بوده و علت تصادف نیز بیتوجهی راننده به جلو. هر چه در تاریخ به عقب برویم به این دست حوادث بیشتر برخواهیم خورد؛ اما به صفر رساندن این حوادث تلخ، راه چاره دارد و شدنی است، یعنی همان استفاده از سرویسهای مجاز مدرسه که رانندگانش هم زیر ذرهبین ناظران هستند و هم آنقدر آموزش دیدهاند که بدانند استاندارد رانندگی برای دانشآموزان بیدفاع و آسیبپذیر چه چیزهایی است.
هزینه کنید، امنیت بخرید
صرفهجویی در هزینهها تا به حال خانوادههای زیادی را غمزده کرده است. اینها خواستهاند هم برای فرزندانشان وسیله ایاب و ذهاب تهیه کنند و هم پول کمتری بپردازند، در نتیجه بدون هماهنگی با مدرسه یا بیکمک خواستن از تاکسیرانی یا مراکز مجاز حمل و نقل، یک خودرو را به خدمت گرفتهاند که هم صلاحیت رانندهاش جای ابهام دارد و هم ایمنی خودروی او .
به این سرویسهای غیرمجاز میگویند سرویسهای مشارکتی که چند خانواده یک راننده را استخدام و هزینهها را بین خود تقسیم میکنند که در بیشتر موارد برای به صرفهتر شدن، دانش آموزان بیشتری در این سرویسها چپانده میشود که وقتی حادثهای نیز بروز میکند، تعداد بیشتری آسیب میبینند. ولی میتوان هوشمندانه عمل کرد؛ یعنی پول بیشتری پرداخت و در عوض امنیت را خرید .
خط قرمزهای پلیس
پلیس همواره پیش از شروع ماه مهر و پس از آغاز سال تحصیلی به سرویسهای متخلف مدرسه اولتیماتوم داده و حساسیتهایش در این حوزه را برشمرده است. پلیس درباره چند تخلف از جانب سرویسها اغماض نمیکند که نداشتن برچسب ویژه و بیصلاحیتی راننده یعنی نگذراندن دورههای آموزشی و مورد تائید نبودن از سوی تاکسیرانی در صدر آنها قرار دارد. پلیس به نقص فنی خودروها، نداشتن معاینه فنی و سوار کردن بیش از حد مجاز دانشآموز نیز واکنش تندی نشان میدهد و از مردم میخواهد آنها نیز به همین اندازه نسبت به موضوع حساس باشند. پلیس یک توصیه ویژه هم دارد و آن این که راننده سرویس دختران دبیرستانی حتما خانم باشد .
مریم خباز - گروه جامعه
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد