تأثیر ژنتیک بر دیدگاه‌های سیاسی افراد

چرا در جوامع مختلف با رویکردهای سیاسی متفاوت مواجه هستیم؟ به چه علت بعضی افراد به محافظه‌کاری و بعضی دیگر به آزادیخواهی تمایل دارند؟ جامعه‌شناسان همواره بر این عقیده بوده‌اند باورهای سیاسی و ایدئولوژی به صورت اکتسابی از خانواده یا گروه همسالان آموخته می‌شود. تاکنون شواهد چندانی درباره ارتباط یک یا چند ژن خاص با رویکردهای سیاسی وجود نداشت؛ در حالی که یافته‌های اخیر نشان می‌دهد رویکردهای اجتماعی نسبت به بسیاری از مسائل جاری تا حدی به توارث ارتباط دارد.

کد خبر: ۸۲۶۴۰۵

پژوهشگران دانشگاه ملی سنگاپور موفق شدند برای نخستین‌بار ثابت کنند نه‌تنها ژن‌ها در اتخاذ رویکردهای سیاسی نقش کلیدی و مستقیم دارند، بلکه آن دسته از زنان چینی سنگاپوری که حامل نوع خاصی از ژن گیرنده دوپامین دی۴ (DRD4) هستند به‌طور معمول تمایل دارند در مواجهه با مسائل سیاسی روز محافظه‌کار باشند. ژن گیرنده دوپامین دی۴ که به آن ژن اَدوِنچِر نیز اطلاق می‌شود، یکی از چند ژنی است که گیرنده دوپامین را در نورون‌ها کدگذاری می‌کند. به نظر می‌رسد حضور یا عدم حضور این ژن با تمایلات آزادیخواهی و تقبیح نابرابری از یک سو و تمایلات محافظه‌کاری و مقاومت در برابر تغییر از سوی دیگر در ارتباط است.

پژوهشگران در این مطالعه ۱۷۷۱ دانشجوی دانشگاه ملی سنگاپور را مورد پرسش قرار دادند. از شرکت‌کنندگان خواسته شد تمایلات سیاسی خود را از خیلی محافظه‌کار تا خیلی آزادیخواه ارزیابی کنند. از آنها نمونه خون و دی‌ان‌ای نیز تهیه شد. سپس با استفاده از یک روش آزمایشگاهی ژنتیک مولکولی، انواع ژن‌های هر یک از شرکت‌کنندگان بررسی شد. در مرحله نهایی با استفاده از انجام تحلیل رِگرِسیون نشان داده شد یک نوع خاص از ژن گیرنده دوپامین دی۴ تا حدی تعیین‌کننده ایدئولوژی سیاسی افراد است.

ژن گیرنده دوپامین دی۴ به طور مشترک در همه انسان‌ها یافت می‌شود؛ اما شواهد حاکی از آن است که کمتر از ۵۰ درصد چینی‌های سنگاپوری حامل نوع خاصی از این ژن هستند که با رفتارهای پرخطر و تکانه‌ای در ارتباط است. این درصد در مردان و زنان برابر گزارش شده است. بعلاوه پژوهشگران دریافتند ژن گیرنده دوپامین دی۴ تمایلات سیاسی زنان را مشخص‌تر از مردان نشان می‌دهد. مشاهده شد زنان حامل نوع ۴آر‌۴آر گیرنده دوپامین، بیشتر تمایل به خطرگریزی دارند. وجود این ژن در زنان موجب تضعیف تمایلات مخاطره‌آمیز و در نتیجه تشدید اتخاذ رویکردهای سیاسی محافظه‌کارانه می‌شود. شدت ارتباط این ژن با خطرگریزی در زنان در مقایسه با مردان حامل دقیقا همین نوع ژن قوی‌تر است.

به نظر می‌رسد سطح فعالیت دوپامین در حاملان این نوع خاص از ژن اَدوِنچِر بیش از دیگران است. با توجه به این که دوپامین را با احساس لذت و پاداش مربوط می‌دانند، توجیه‌پذیر است که چرا افزایش سطح دوپامین در خون موجب کاهش تمایل به رفتارهای پرخطر و در نتیجه اتخاذ رویکردهای محافظه‌کارانه می‌شود. به همین علت چنانچه یک ایدئولوژی خاص در فرد نهادینه شده باشد تغییر آن به وسیله فشار جمعی یا تبلیغات سیاسی بسختی امکان‌پذیر است.

یافته‌های اخیر صحت نتایج مطالعاتی را که پیش‌تر در ایالات متحده روی یک جمعیت قفقازی انجام شده بود، تائید می‌کند. در نتایج مطالعات قبلی مشخص شده بود ژن گیرنده دوپامین دی۴ با رویکردهای سیاسی در ارتباط است، اما این ارتباط بستگی به تعداد دوستان هر یک از افراد شرکت‌کننده داشت؛ در حالی که مطالعات اخیر برای نخستین‌بار نشان می‌دهد رویکردهای سیاسی محافظه‌کارانه یا آزادیخواهانه تا حدی با ژنتیک یک فرد ارتباط مستقیم و بدون واسطه دارد.

در این مطالعه برخلاف مطالعات قبلی هیچ‌گونه ارتباطی میان شیوه عملکرد ژن گیرنده دوپامین دی۴ و عوامل محیطی نظیر نوع و تعداد دوستان مشاهده نشد. به نظر می‌رسد این اختلاف به علت تفاوت‌های فرهنگی بین دو کشور سنگاپور و ایالات‌متحده است. بر این اساس پژوهشگران معتقدند در فرهنگ‌ها، گروه‌های قومی و نظام‌های سیاسی مختلف، زمینه‌های ژنتیکی خاصی وجود دارد که تفاوت‌های موجود در ایدئولوژی‌های سیاسی جمعیت‌های مختلف را توضیح می‌دهد.

پژوهشگران قصد دارند در ادامه مطالعات فوق، ژن‌های دیگری را که احتمال دارد با باورهای سیاسی در ارتباط باشند، ردیابی کنند. مطالعه رفتارهای پیچیده انسانی نشان می‌دهد ژن‌های زیادی در این نوع رفتارها دخالت دارند و چالش اصلی ردیابی همه ژن‌های دخیل است. البته پژوهشگران یادآور می‌شوند عوامل محیطی مؤثر را نیز نباید از نظر دور داشت، چراکه تأثیرات ژنتیکی فقط بخشی از تفاوت‌های ایدئولوژیک را نشان می‌دهد، حال آن‌که عوامل محیطی نیز می‌توانند در کنار عامل ژنتیک طرز فکر افراد را تحت تاثیر قرار دهند.