پشت درهای بسته

‌ امل کلونی، وکیل محمد فهمی حکم دادگاه را حاوی پیامی خطرناک برای مصری‌ها دانسته و گفته بود پیام حکم این است که روزنامه‌نگاران صرفا به دلیل انجام وظیفه‌شان و گفتن حقیقت و گزارش کردن اخبار به زندان می‌افتند.برخورد دولت مصر با خبرنگاران، انتقاد شدید جامعه بین‌المللی و بسیاری از دولت‌های غربی را به دنبال داشت. بسیاری از نهادهای مدافع حقوق بشر و انجمن‌های حمایت از روزنامه‌نگاران، بازداشت و محاکمه آنان را دارای انگیزه سیاسی توصیف کردند.

عبدالفتاح السیسی، رئیس‌جمهور مصر در نهایت صد زندانی را از جمله دو خبرنگار شبکه الجزیره که به اتهام انتشار اخبار کذب به زندان محکوم شده بودند، عفو کرد. محمد فهمی، خبرنگار الجزیره که پس از 20 ماه زندان در 23 سپتامبر از زندان آزاد شد، در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه اینترنتی ـ تحلیلی افریکن آرگیومنتس (African Arguments) در پاسخ به این پرسش که شما تمام دوران حرفه‌ای خود را صرف پرسیدن کردید، هنگامی که در زندان مورد بازجویی قرار می‌گرفتید چه احساسی داشتید؟ گفت: بیش از هر زمان دیگری به این نتیجه رسیدم که روزنامه‌نگاری همچون اکسیژن برای من می‌ماند و بدون آن هرگز نمی‌توانم زنده بمانم. وی در ارتباط با لحظه شنیدن زمان آزادی خود گفت: هرگز از زمان آزادی خود خبر نداشتم. یادم می‌آید پس از دیدار با خانواده‌ام بسیار اندوهگین بودم، زیرا می‌دانستم تا یک هفته یا بیشتر نمی‌توانم آنها را ببینم و همین موضوع مرا به فکر درباره وضعیت رقت انگیزم فرو برد. هنگامی که به سلول خود باز می‌گشتم، متوجه شدم خبر آزادی من از تلویزیون پخش شده و هرگز نمی‌توانستم این لحظه را باور کنم. تنها باهر محمد، هم سلولی خود را که نیز مورد عفو قرار گرفته بود، در آغوش گرفتم. بدون شک، این لحظه بسیار برایم تاریخی بود و هرگز در زندگیم فراموش نمی‌کنم.

محمد فهمی افزود: وقتی ما را دستگیر کردند، به سرعت از ما بازجویی و سپس به زندان اسکورپیون منتقل کردند که یک زندان امنیتی برای گروه‌های جهادی و تروریست‌ها بود. هرگز نمی‌توانستم باور کنم در این زندانی به سر می‌برم. در این زندان با جهادیونی هم سلولی بودم که به تازگی از سوریه آمده بودند و برای براندازی نظام مصر تلاش می‌کردند.

سه هفته بعد زمانی که پرونده من به دادگاه ارجاع داده شد، متوجه شدم با یک مشکل بسیار دشوار مواجه ام و نظام مصر مرا متهم به همدستی با اخوان‌المسلمین، تامین مالی آنها و فعالیت بدون مجوز کرده است. یک پنجره کوچک مشرف به راهرو وجود داشت که از آنجا می‌توانستم زندانیان دیگر را ببینم و آنها ارتباط برقرار کنم. وزیر امور خارجه سابق مصر نیز در این زندان بود و با وی درباره دیدارش با اوباما گفت‌وگو کردم.

محمد فهمی در رابطه با دلیل عفو خود می‌گوید فکر می‌کنم این اقدام در نتیجه یک عملیات بی‌سابقه جهانی انجام شده است، چرا که خانواده ام همواره با افراد مختلفی لابی کرده‌اند. وکلای من تنها در دادگاه کار نمی‌کردند بلکه پشت درهای بسته نیز لابی می‌کردند.

رئیس‌جمهور مصر تنها با این اقدام خواسته تا خدشه بیشتر را به چهره کشورش وارد نکرده و به این دردسر پایان دهد، بخصوص این که پیش از حضورش در سازمان ملل در پی بهبود تصویر مصر مقابل جهانیان بود.وی در پایان درباره پیام خود به دیگر زندانیان و افرادی که برای آزادی خود تلاش می‌کنند، گفت من آزاد شدم و بر این باورم که زندانیان دیگر نیز باید آزاد شوند. فکر می‌کنم باید همچنان برای آزادی زندانیان دادخواست امضا کرد و از جامعه جهانی در این باره کمک خواست.

در مرحله دوم، وظیفه من برجسته کردن اشتباهات الجزیره و قدردانی از تمام کسانی است که برای آزادی من مبارزه کردند. تنها نباید از دولت انتظار داشت به آزادی بیان احترام بگذارند، بلکه باید از شبکه الجزیره خواست تا امنیت جان روزنامه‌نگاران را تامین کرده و حتی در این زمینه از جامعه جهانی کمک بخواهد.

مترجم: معصومه زارع

بین‌الملل