نشانه‌های نگران‌کننده از شرایط خانوارهای ایرانی

این درحالی است که در میان خانوارهای ایرانی شاهد تغییرات دیگری نیز هستیم، یکی از آنها کاهش بعد خانوار و افزایش خانوار‌های تک والد و بدون فرزند است که در این میان رشد خانوارهای تک نفره نگران‌کننده‌تر است.

ما نمی‌خواهیم برچسبی به زنان سرپرست خانوار بزنیم، اما میزان آسیب‌پذیری در بین اشخاصی که به تنهایی زندگی می‌کنند (به‌ویژه زنان و دختران) در مقایسه با افرادی که تحت حمایت خانواده هستند، بیشتر است.

گسترش آسیب‌هایی نظیر انزوای اجتماعی، کاهش مسئولیت اجتماعی و احساس تنهایی برخی از نگرانی‌هایی است که در این بین وجود دارد.

افزایش زنان سرپرست خانوار بویژه از سال 85 تا 90 در خانوار‌ها این نگرانی را ایجاد می‌کند که ما در سبک زندگی و الگوهای طبیعی فرزندان مان با مشکل روبه‌رو خواهیم شد.

این درحالی است که ما برای توسعه کشور نیاز داریم از همه ظرفیت‌های موجود بهره ببریم، اما وقتی خانواده به عنوان مهم‌ترین کانون تاثیرگذار در جامعه‌پذیری افراد دچار تغییرات شده و کم ثبات می‌شود، آینده اجتماعی کشور بیش از پیش تهدید می‌شود.

درباره خانواده‌های تک فرزند نیز باید گفت نگرانی که در این بخش وجود دارد این است که پشتوانه‌ های خانوادگی و روابط خویشاوندی در آینده رنگ خواهد باخت در حالی که ساختار خانوارهای ایرانی در گذشته به شکلی بود که حمایت‌های خانوادگی نقش مهمی در مدیریت زندگی و کاهش آسیب‌ها و مشارکت اجتماعی داشت.

کاهش رغبت به داشتن فرزند در بین زوج‌های جوان مساله‌ای نگران‌کننده است، آن هم در شرایطی که بیش از ده سال است که آژیر افزایش جمعیت سالمند و کاهش نسل باروری در کشور به صدا در آمده است.

اینها نشانه‌های خوبی نیست و بی‌شک عوارض این وضع در سایر بخش‌های اجتماعی خود را نشان خواهد داد.

سید حسن موسوی چلک - رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران