بین این جمعیت عاشق که از همه جای دنیا خودشان را به پیادهروی اربعین میرسانند، چهرههای زیادی را میتوان دید؛ افراد مشهوری که آنجا در خاک کربلا، دیگر فقط یک زائرند، یک زائر ساده مثل بقیه زائران امام حسین(ع)؛ زائرانی که به عشق رسیدن به او، رنج پیادهروی سه روزه را به جان خریدهاند. برای آنها خاطره پیادهروی اربعین، خاطره ناب تجربهای است که هنوز هم شور و شوق یک پیادهروی میلیونی را به جانشان میاندازد؛ خاطرهای که تا سالهای سال با آنهاست؛ همانقدر داغ و همانقدر تازه.
فرصت حضور در فضایی ماورای این دنیا
وحید یامینپور ـ رئیس پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی حوزه هنری
به برخی تجربیات فقط میتوان یک عنوان داد؛ تجربه زیسته یعنی تجربهای که کلمات و توصیفات بیانی از عهده شرح و وصف آنها برنمیآید و بلکه باید شخصا دیده و مشاهده و درک شوند. از نظر من، اتفاقی هم که در پیادهروی اربعین حسینی میافتد، از همین جنس است. شاید خیلیها با ذهنیتی ساده و بدون آمادگی ذهنی در این عرصه، حضور پیدا کنند، اما وقتی به آنجا میرسند مواجه میشوند با شکوه و عظمت و زیبایی وصفناپذیری که واقعا چیزی فراتر از دنیایی است که ما در آن زندگی میکنیم. برای من هم این تجربه همین طور بود، یعنی وجود آن همه زیبایی و شکوه در بطن این دنیای خشک و بیروح و خشنی که ما را احاطه کرده، مرا شدیدا شگفتزده کرد.
اگر بخواهم برای کل این ماجرا وصفی انتخاب کنم، باید بگویم کل زیباییهایی که در این پیادهروی رخ میدهد وحواشی ای که در آن وجود دارد، تحت تاثیر مفهوم محبت است. در این پیادهروی، شما فرصت حضور در فضایی را دارید که همه به هم محبت دارند و این محبت فوق عدالت است، فوق نظم است، فوق همه چیز است. علت چیست که درقرن 21 چنین اتفاقی میافتد، واقعا هیچ دلیلی نمیتوان برایش آورد، جز این که برگردیم به باطن دین، که باطن دین هم، امر ولایت است و به اعتقاد من اعجاز حضور 20 میلیون انسان در یک مکان و زمان، فقط از دست ولی خدا و مفهوم ولایت برمیآید.
این پیادهروی عاشقانه است
حسین طلا - عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی
واقعه کربلا و تمام چیزهایی که به آن برمیگردد، مثل پیادهروی اربعین و ایام عاشورا و تاسوعا با معیارهای این دنیایی قابل سنجش نیست و توصیفش کار دشواری است. من معتقدم این شور و علاقه بعد از گذشت بیش از هزار سال از واقعه عاشورا، فقط به این دلیل است که این امام بزرگوار در تاریخ ماندگار شده و همه ما میدانیم که کسانی در تاریخ ماندگار میشوند که از آن چیزهایی که در دنیا برایشان ارزش قائلیم مثل پول و فرزند و جان میگذرند و مفهوم بالاتری مثل عدالت خواهی به دست میآورند. پیام آقا ابا عبدالله حسین هم از همین جنس بوده و بههمین خاطر ماندگار شده و در طول تاریخ استمرار پیدا کرده و در نهایت باعث شده نزدیک به 20 میلیون آدم در سختترین شرایط، مسیری هشتاد کیلومتری را برای زیارت بارگاهش طی کنند. برای این حرکت عاشقانه که من هم سال گذشته برای اولین بار این سعادت را داشتم که با موج خروشان جمعیت همراه شوم، تنها یک توصیف میتوان آورد؛ این که این حرکت عاقلانه نیست، عاشقانه است و با هیچ چیزی جز عشق نمیتوان آن را توصیف کرد. این عشق را هم در حرکت زائران پیر و جوانی میتوان دید که خودشان را از نقاط مختلف دنیا به این نقطه از زمین رساندهاند و هم در پذیرایی خالصانه مردم عراق؛ مردمی که واقعا هیچ در بساط ندارند، اما همه آنچه را هم که دارند برای قدردانی و رفاه زوار امام حسین(ع) میبخشند. حتی برای خدمترسانی گریه میکنند و اصرار میکنند زائران در خانه آنها استراحت کنند. این حرکت را شما در هیچ کجای دنیا و هیچ زمان دیگری نمیتوانید ببینید.
اربعین، المپیک شیعیان دنیاست
علیرضا دبیر؛ عضو شورای شهر تهران
درباره پیادهروی اربعین، به نظر من اولین نکته این است که زائر یعنی آن کسی که فرصت پیدا کرده با جمعیت همراه شود، به انتخاب خودش قدم در این مسیر نگذاشته، بلکه انتخاب شده است. تکتک زائران اربعین، انتخاب شدهاند، دانسته قدم در این راه گذاشتهاند، از خطراتش آگاه و از سختیهایش باخبرند. با این حال دل به دریای عشق حسین سپردهاند. این انتخاب از نظر من یک نکته مهم است. نکته دیگر به اعتقادی برمیگردد که از قدیم بین شیعیان عراق وجود داشته؛ این که اگر کسی سختی این پیادهروی و این مسیر را تحمل کند، تا یک سال زندگیاش از هر بلا و سختی درامان است و من بارها با افرادی مواجه شدهام که به این حرف ایمان داشتهاند، رفتهاند و خودشان و زندگیشان را بیمه کردهاند. من به این حضور و راهپیمایی میگویم المپیک شیعیان دنیا و نکته جالب اینجاست که در سالهای اخیر، به غیر از زائران ایرانی و عراقی، تعداد زائران کشورهای دیگر هم بسیار زیاد شده است. سال گذشته زائران زیادی از کشورهای آذربایجان، پاکستان، هند و حتی غیرمسلمانهایی را در این مسیر دیدم که به عشق امام حسین(ع) قدم برمیداشتند و چه چیزی از این حضور بهتر؛ چراکه هر قدمی که زائران امام در طول این مسیر طولانی برمیدارند، پر از ثواب است و خوشا به سعادت آنهایی که در زندگی حداقل یکبار فرصت حضور در این جمع را پیدا میکنند.
کربلا؛ تکهای جدا افتاده از بهشت
الهام زهرایی (چرخنده) ـ بازیگر
حماسه اربعین از نظر من چیزی شبیه قیامت است؛ یعنی جایی که آدمها کنار هم قرار میگیرند و دیگر نه جنسیت مهم است، نه ملیت و هرآنچه هست فقط عشق به ثارلله است. اگر بخواهم درباره این پیادهروی حرف بزنم، باید بگویم این پیادهروی اعجاز واقعی امام حسین(ع) است. مخصوصا با این تبلیغات منفی که تلویزیونهای بیگانه به خاطر موقعیت جغرافیایی جاده نجف کربلا و بهواسطه حضور داعش راهانداختهاند، باز جمع شدن 20 میلیون انسان عاشق در یک مسیر و یک زمان واقعا یک معجزه است. مردمی که واقعا جان برکف هستند، ترسی از انتحاریها ندارند و به شایعات توجه نمیکنند. حتی سال گذشته چندبار شایعه کردند، در غذاهایی که در موکبهایی که مردم عراق قدم به قدم برای پذیرایی از زائران امام حسین برپا کردهاند سم ریختهاند، ولی زائران اصلا به این شایعات توجه نمیکردند و با روی باز از دست میزبانان عراقیشان غذا میگرفتند و به عشق امام حسین(ع) این مسیر را جلو میرفتند. من اگر بخواهم درباره این حضور و این شور و شعف و زیارت کربلا حرف بزنم که سعادتی بوده و از پارسال تا امسال چهار بار زیارت حرم امام حسین(ع) قسمتم شده، باید بگویم اگر بهطور ویژه طلبیده نشوی، صدتا بازوی اجرایی هم نمیتواند تو را به کربلا ببرد. کافی است امام زیر دعوت نامهات را امضا کند، آن وقت خودت هم نمیفهمی که چطور راهی شدی. کربلا به نظر من تکهای از زمین نیست، تکهای جدا افتاده از بهشت است و من خیلی خوشحالم که جایی را برای قلبم و برای روحم پیدا کردم که به واسطه حضور در این مکان میتوانم به آرامش برسم. در پیادهروی سال گذشته، من تازه از بیمارستان مرخص شده بودم و شاید قبل ازسفر به نظرم طی این مسیر سخت بود اما وقتی آنجا رسیدم و در مسیر قرار گرفتم دیدم نه فقط من که همه زائران، با نیرویی ماورای زمین به راهشان ادامه میدهند. کافی است با موج جمعیت همراه شوی و دل به دل بقیه زائران بدهی. خاطرهای که از آن سفر در ذهنم مانده میزبانی فوقالعاده مردم مهربان عراق است، آنها واقعا معتقدند باید خاک پای زائر امام حسین(ع) را سرمه چشم کرد و پای این اعتقادشان ایستادهاند. من از همین جا به همه آن کسانی که در زندگیشان در پی کشف حقیقت هستند، میگویم زیارت کربلا را مخصوصا در ایام اربعین تجربه کنند. در این روز و در این پیادهروی همه آدم دیگری میشوند، همراه میشوند، ایثارگر میشوند، بدون غرور میشوند، بدون حب و بغض میشوند و این چیزی جز اعجاز آقا اباعبدالله نیست.
همه یکدست در یک مسیر
شهربانو منصوریان ـ دارنده مدال طلای مسابقات جهانی ووشو
اربعین سال گذشته این سعادت نصیب من و خواهرم سهیلا شد که در پیادهروی اربعین شرکت کنیم. قبل از این که عازم سفر بشوم، هیچ ذهنیتی از آن نداشتم ولی موقعی که آنجا رسیدم و همراه با جمعیت میلیونی زائران، پیادهروی را شروع کردم حس و حالی وصف نشدنی پیدا کردم. در طول مسیر مدام فکر میکردم که اینجا نزدیکترین جای دنیا به خداست. همه آدمهایی که آنجا حضور داشتند نیتشان یکی بود؛ عرض ارادت به امام حسین(ع) و همین مساله باعث شده بود همه آنها از هر نژاد و ملیت و مقامی، به صورت کاملا یکدست مسیر را طی کنند. چیزی که در این پیادهروی نظر هر زائری را جلب میکرد، همراهی و محبت مردم عراق بود. ما شبها در کمپهایی که برای این منظور در نظر گرفته بودند استراحت میکردیم و هر روز صبح ساعت پنج پیادهروی را شروع میکردیم. مردم عراق برای پذیرایی از زائران امام حسین(ع) سنگتمام میگذاشتند. هیچوقت یادم نمیرود که برای استراحت، چند ساعتی را مهمانخانه یکی از شیعیان عراق شدیم، میزبان ما، پشتی را از زیر سر دخترش برداشت و به ما داد تا استراحت کنیم؛ یعنی سختترین شرایط را برای خودشان به وجود میآوردند تا زائران اربعین حسینی، در آسایش باشند. آنها همه چیزشان را برای زوار گذاشته بودند و اگر سعادت خدمت به زائران پیاده امام حسین(ع) نصیبشان نمیشد، احساس میکردند که مورد لطف و نظر خدا قرار نگرفتهاند.
مینا مولایی
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد