تئاترها فیلم می‌شوند یا ...؟!

به گزارش جام‌جم، رئیس سازمان سینمایی در جلسه تودیع و معارفه مدیرعامل موسسه رسانه‌های تصویری در 11 آبان از ایجاد یک گروه جدید سینمایی به نام سینمایش در آینده‌ای نزدیک خبر داد.

فلش بک

حجت‌الله ایوبی در روز رفتن حسین مسافرآستانه و آمدن سیدمصطفی ابطحی گفت: ما از سال گذشته در فکر برقراری پیوندی میان سینما و تئاتر بودیم. در بسیاری از کشورها که صاحب سینما هستند و هنرهای نمایشی باشکوهی دارند، زمینه‌ای فراهم است که تئاترهای خوبشان را به‌صورت سینمایی کارگردانی و ضبط می‌کنند. با توجه به این‌که تئاتر در ایران یک هنر فرهیخته است و با علم به این‌که در سینما هم به‌شدت مشکل فیلمنامه داریم، تصمیم گرفتیم گروهی را تاسیس کنیم که نمایش‌های خوب که قابلیت تبدیل به فیلم سینمایی دارند را بررسی کنیم.

رئیس سازمان سینمایی در همان جلسه اشاره کرد که وظیفه تشخیص و بررسی اهداف و جوانب این طرح که چیزی شبیه هنر و تجربه است را حسین مسافرآستانه، مشاور جدید او به عهده خواهد داشت. ایوبی تاکید کرد که نتیجه این روند می‌تواند ساخت فیلم‌های فرهیخته و خوب و در عین حال ارزان باشد.

حرف‌های مسافر

مشاور رئیس سازمان سینمایی روز گذشته اظهاراتی مطرح کرد که نشان از جدی بودن اجرای طرح سینمایش و ایجاد یک گروه سینمایی تازه دارد. حسین مسافرآستانه در گفت‌وگو با مهر درباره این گروه تصریح کرد: گروه سینمایش با هدف نمایش فیلم‌های سینمایی که برگرفته از متون فاخر ادبیات نمایشی که امکان تولید داشته باشند، آغاز به کار می‌کند. قرار است تعدادی از متون ادبی فاخر نمایشی را با حفظ ساختار نمایشی به‌صورت سینمایی ضبط ‌کنیم. چنین فعالیتی در حوزه سینما فایده‌های بسیاری دارد که از آن جمله می‌توان به این مساله اشاره کرد که با این طرح می‌توانیم ادبیات نمایشی را در قالب آثار سینمایی به مخاطبان عرضه کرده و ماندگاری آثار و امکان توجه و دیدن این ادبیات در سینما را برای بسیاری از افراد فراهم کنیم، چرا که نمایشنامه‌ها معمولا توسط افراد خاص علاقه‌مند به این حوزه مورد مطالعه قرار می‌گیرد و مردم کمتر به سمت مطالعه ادبیات نمایشی می‌روند.

مسافرآستانه که این روزها به‌عنوان بازیگر، نمایش «جان گز» را روی صحنه تئاتر دارد، ادامه داد: قرار است کلیات مورد نظر در طرح سینمایش از سوی تعدادی از کارگردانان سینما، تئاتر و نویسندگان ادبیات نمایشی به یک گروه سینمایی تبدیل شود و با تدوین آیین‌نامه روشن و شفاف، تولید در این زمینه آغاز شود. امیدوارم بزودی با تصویب آیین‌نامه سینمایش، تا یک ماه آینده اولین فیلم در این گروه به مرحله تولید برسد.

تناقض

میان آنچه ایوبی در روز تودیع و معارفه مدیرعامل موسسه رسانه‌های تصویری طرح کرد و آنچه مسافرآستانه در روز گذشته مطرح کرد، کمی ابهام و تناقض وجود دارد. رئیس سازمان سینمایی از تبدیل تئاترهای موفق به فیلم سینمایی سخن گفت و مشاور او از اقتباس سینمایی از نمایشنامه‌ها اما در هر صورت هر دوی این کارها فی‌نفسه مثبت و ارزشمند است ولی واقعا برای اجرایی کردن این طرح، نیاز به ایجاد یک گروه سینمایی جدید و پیش‌بینی ردیف بودجه و سازوکاری تازه در سینمای ایران است؟ یعنی فیلمنامه‌نویسان و تهیه‌کنندگان و فیلمسازان ما در تولید آثار توجه و نگاهی به متون نمایشی ما ندارند؟ بهرام بیضایی سال‌ها پیش نمایش موفق خود به نام «مرگ یزدگرد» را که براساس نمایشنامه خودش روی صحنه برده بود، تبدیل به فیلم سینمایی تحسین شده‌ای کرد. امسال هم یکی از نمایش‌های موفق محمد یعقوبی به نام «خشکسالی و دروغ»، تبدیل به فیلمی سینمایی شده و به احتمال فراوان در جشواره فیلم فجر به نمایش در می‌آید. بنابراین حتی بدون نیاز به افزودن گروهی جدید و محدود، می‌شود آثاری مبتنی بر نمایشنامه‌ها و نمایش‌های موفق ایران و جهان ساخت، فقط باید با راهکارهای مناسب مالی و اعتباری برای فیلمنامه نویسان خوب کشور ایجاد انگیزه کرد.

مخالفت

در تماسی که با سیدغلامرضا موسوی، دبیر هیات رئیسه شورای عالی تهیه‌کنندگان سینمای ایران در این خصوص داشتیم، او از این طرح اظهار بی‌اطلاعی کرد و گفت: چنین طرحی هنوز به شورای عالی تهیه‌کنندگان سینما ارائه نشده است و من از جزئیات و حتی کلیت آن اطلاعی ندارم. بنابراین الان نمی‌توانم درباره آن قضاوت داشته باشم. به هر حال باید مطرح شود و مورد کارشناسی قرار گیرد و ممکن است اتفاقا اهداف و نگاه مثبتی هم پشت آن باشد. با این حال اما من اساسا با اکران فیلم توسط دولت و چنین طبقه‌بندی‌های گروهی برای اکران موافق نیستم، آن هم در شرایطی که ما با کمبود سالن‌های سینما مواجه‌ایم و اینقدر مشکلات در نمایش فیلم‌های سینمایی داریم.

کمبود سالن‌های سینما

در شرایطی که کمبود سالن‌های سینما امری بدیهی است و فیلم‌های متقاضی فراوانی از بدنه سینمای ایران در نوبت اکران قرار دارند، واقعا چه ضرورتی است ما فیلم‌هایی به زعم آقایان ارزان ـ مگر در این وضعیت سینمایی فیلم ارزان هم می‌شود ساخت؟ ـ بسازیم و تعدادی از سئانس‌های فیلم‌های دیگر را بگیریم و در فرصت‌های نمایشی محدود، آنها را به نمایش بگذاریم. این در حالی است که هنوز گروه سینمایی هنر و تجربه به ثبات و جایگاهی شایسته نرسیده و همچنان اما و اگرهایی درباره تاثیر و کارایی آن وجود دارد. بنابراین بیش از هر کس باید نظر سینماداران و تهیه‌کنندگان سینمای ایران را در این زمینه جویا شد.