خیمه‌ شب‌ بازی ارز در بازار

در روزهای اخیر، بازار ارز علاوه بر نوسانات معمول، با واقعه دیگری نیز مواجه شده و آن دستور بانک مرکزی به صرافی‌ها برای عدم درج قیمت در تابلو و سایت‌های اینترنتی آنهاست.

از آنجا که مسئولان بانک مرکزی به‌طور رسمی درباره علت این دستور توضیح نداده و شفاف‌سازی نکرده‌اند، این شائبه ایجاد شده که دوباره به جای راهکارهای ریشه‌ای، قرار است با بگیر و ببند، نرخ ارز مهار شود که البته تجارب سالیان اخیر نشان می‌دهد این روش، محکوم به شکست است.

مسئولان بانک مرکزی از مدت‌ها پیش وعده داده بودند که شش ماه پس از لغو تحریم‌ها، ارز تک‌نرخی خواهد شد و الان نزدیک به یک ماه از آن وعده شش ماهه گذشته است، آیا بانک مرکزی با حذف قیمت از تابلوی صرافی‌ها می‌تواند مانع گران شدن دلار شود؟

بانک مرکزی پاسخگو نیست

عباس مسعودی، رئیس هیات مدیره انجمن کارفرمایی سکه و صرافان استان تهران درباره دستور اخیر بانک مرکزی به جام‌جم گفت: از طرف بانک مرکزی به صرافی‌ها اعلام کرده‌اند که حق ندارند در فضای مجازی قیمت‌های خود را درج کنند، اما این قانون فقط برای بخش خصوصی است و بخش دولتی از رعایت این قانون مستثنا هستند و همین موضوع دلیلی است تا احاطه دولت در بازار هم بیشتر شود.

وی افزود: ما از بانک مرکزی این موضوع را جویا شدیم، اما هنوز پاسخی دریافت نکرده‌ایم و پیگیری‌ها در این زمینه ادامه دارد.

وی اضافه کرد: صرافی‌ها زمانی که نرخی را اعلام می‌کنند براساس همان نرخ معاملات خود را انجام می‌دهند و همین مساله باعث شفاف‌سازی در معاملات می‌شود، اما دولت با این کار قصد دارد مشتریان را به سمت صرافی‌های دولتی هدایت کند تا آمار معاملات را در دست داشته باشد و به صورت آهسته بخش خصوصی را ضعیف کند.

رئیس هیات مدیره انجمن کارفرمایی سکه و صرافان استان تهران تصریح کرد: تجربه سال‌های گذشته نشان می‌دهد که با اعمال نرخ‌های دستوری نمی‌توان بازار را کنترل کرد و این موضوع فقط در کوتاه‌مدت می‌تواند یک مُسکن به حساب بیاید و در طولانی‌مدت قطعا با مشکل روبه‌رو خواهند شد.

این مقام صنفی تاکید کرد: حتی صرافی‌های مجاز بخش خصوصی نیز اجازه قیمت‌گذاری ندارند و این کار به این معناست که دولت قصد دارد بازار ارز را به بهانه ساماندهی و تک‌نرخی کردن ارز در دست بگیرد، اما همان‌طور که اشاره شد این درمان، کوتاه‌مدت خواهد بود.

تقویت بازار زیرزمینی

دکتر طهماسب مظاهری، رئیس‌کل اسبق بانک مرکزی در گفت‌وگو با جام‌جم تصریح کرد: این‌که بانک مرکزی مانع از درج قیمت توسط صرافی‌ها شده، قطعا شفافیت را از بین خواهد برد و باعث می‌شود تا بازارهای زیرزمینی و پنهان در این زمینه تقویت شوند.

وی با اشاره به این‌که تنها صرافی‌های بخش خصوصی نباید قیمت در تابلو و سایت خود درج کنند، افزود: حتما بانک مرکزی اهدافی برای این کار داشته، اما در ظاهر منافعی در آن مشاهده نمی‌شود و این برخورد دوگانه با صرافی‌های بخش خصوصی و دولتی برخلاف سیاست‌های دولت به حساب می‌آید.

مظاهری در پاسخ به این پرسش مبنی بر این‌که چرا بانک مرکزی مانع درج قیمت در سایت‌ها و تابلوهای صرافی‌ها شده است، گفت: هنوز منافع این کار مشخص نیست و همان‌طور که اشاره کردم این کار تنها بازار دلالی را تقویت می‌کند و بازار از شفافیت فاصله می‌گیرد و این موضوع در شرایط فعلی اقتصاد به زیان بانک مرکزی است.

رئیس‌کل اسبق بانک مرکزی اضافه کرد: مسئولان بانک مرکزی باید زودتر نسبت به این اقدام خود توضیحاتی را ارائه دهند در غیر این صورت بازار متشنج شده و ارز افسار گسیخته خواهد شد.

ضد و نقیض‌های درج قیمت

در حالی که بسیاری از صرافی‌ها همچنان از ترس برخورد بانک مرکزی از درج قیمت ارز در تابلوها و سایت‌هایشان خودداری می‌کنند، دیروز یکی از مسئولان بانک مرکزی با اعلام این‌که صرافی‌های رسمی مانند گذشته مجاز به اعلام نرخ در تابلو و سایت‌های وابسته خود هستند، به مهر گفت: با توجه به تخلف برخی سایت‌های اعلام نرخ در اعلام قیمت‌های غیرواقعی و بی‌توجهی این سایت‌ها به تذکرات پی ‌در ‌پی بانک مرکزی برای همراهی با بازار واقعی ارز به حدود ۲۰ سایت اعلام نرخ تذکر داده شد تا از درج نرخ خودداری کنند.

وی خاطرنشان کرد: برخی از این سایت‌ها هنگام کاهش قیمت اقدام به درج سقف قیمت می‌کردند یا در ایام تعطیل نرخ روز بعد را درج می‌کردند که بارها به مسئولان این سایت‌ها تذکر داده شد. متاسفانه تذکر بانک مرکزی به این قبیل سایت‌ها این‌گونه تلقی شد که صرافی‌ها از درج قیمت منع شده‌اند، اما این اخبار صحت ندارد و صرافی‌های مجاز همچون گذشته نرخ‌ها را در تابلو و سایت‌های خود درج می‌کنند.

لازم به ذکر است برای روشن شدن ماجرای چند روز اخیر با مسئولان بانک مرکزی تماس گرفتیم، اما یا در جلسه بودند یا امکان صحبت نداشتند.

نوسان قیمت ارز و طلا

در معاملات روز گذشته بازار آزاد، دلار آمریکا 3556 تومان و سکه تمام طرح جدید برخلاف روزهای قبل، با 8500 تومان کاهش مواجه شد و 969 هزار تومان فروخته شد.

طلا در بازار جهانی نیز با وجود کاهش اندک در روز دوشنبه، همچنان در بالاترین سطح سه ماه گذشته قرار دارد.

به گزارش ایسنا، طلا هفته گذشته بیش از 3 درصد یا 41 دلار افزایش یافت و برای سومین هفته متوالی صعود کرد.

بعضی از تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند طلا در هفته جاری به 1175 دلار یا حتی حدود 1180 دلار صعود خواهد کرد.

در مقابل دیگر تحلیلگران انتظار دارند طلا در هفته جاری در پی صعود اخیرش، اندکی کاهش قیمت داشته باشد و پس از آن به سطح بالاتری صعود کند.

صرافی‌ها دوباره مجاز به اعلام نرخ ارز شدند

ولی‌الله سیف، رئیس‌کل بانک مرکزی در حاشیه نشست تخصصی مبارزه با جرایم اقتصادی، درخصوص برخورد با صرافی‌های غیرمجاز تصریح کرد: بیشتر از یک سال پیش دستورالعملی را نوشتیم که ناظر بر فعالیت‌های خرید و فروش ارز در صرافی‌ها بود.

وی افزود: هر اقدامی خارج از آن ابلاغیه مورد تائید بانک مرکزی نیست و افرادی که اقدام به خرید و فروش ارز می‌کردند از زمان ابلاغ دستورالعمل، فرصت دادیم تا فعالیت‌های خود را منتقل کنند.

براساس گزارش خبرگزاری صدا و سیما سیف با اشاره به سامانه سنا برای اعلام نرخ ساعت به ساعت ارز در صرافی‌ها افزود: این سامانه دو نرخ خرید و فروش صرافی‌ها را ساعت به ساعت اعلام و در پایان روز متوسط نرخ روزانه نیز اعلام می‌شود، البته بجز این هر یک از صرافی‌ها می‌توانند نرخ خود را اعلام و پشت شیشه خود بزنند و در سایت خود نیز اطلاع‌رسانی کنند که باید با این نرخ آمادگی عمل برای خرید و فروش داشته باشد که این مدل، مدل بین‌المللی است.

وی خاطرنشان کرد: ما به هیچ وجه نمی‌خواهیم برخورد دستوری داشته باشیم، بلکه می‌خواهیم اجازه دهیم عرضه و تقاضا نرخ را تعیین کند.