به هم پیوستگی استقلال و رادیو

تاریخ این جدایی و استقلال، به سال 1947 برمی‌گردد. همزمان با جدایی پاکستان از هند، رسانه رادیو هم در این کشور فعالیت خود را آغاز کرد. در این کشور آسیایی، رادیو تنوع زیادی ندارد و تعداد شبکه‌های آن، محدود است. رادیو پاکستان که رادیوی رسمی کشور است، با نام PBC هم شناخته می‌شود. این شبکه رادیویی، حکم پرشنونده‌ترین شبکه رادیویی پاکستان را دارد و تلویزیون و اینترنت فعال در کشور هم، از برنامه‌های آن به عنوان مرجع استفاده می‌کنند.

نکته جالب در رابطه با PBC، تنوع زبانی است. بجز پخش برنامه به زبان رسمی کشور، برنامه‌های این شبکه به 10 زبان بومی دیگر هم پخش می‌شود. هدف اصلی برنامه‌های رادیو پاکستان، در وهله اول سرگرم کردن شنوندگان و مردم کشور است. این کار با پخش برنامه‌های نمایشی، موسیقی فرهنگی و تئاتر صورت می‌گیرد. در کنار آن، برنامه‌های آموزشی و اخبار هم بخش مهمی از برنامه‌های PBC را تشکیل می‌دهد. سال 1973 ذوالفقار علی بوتو، رئیس‌جمهور وقت پاکستان قانونی را امضا کرد که طبق آن، فعالیت‌های PBC گسترش وسیعی پیدا کند و وجه خبری و آموزشی آن پررنگ‌تر باشد. مدتی پس از این دستور و در 14 آگوست سال 1974، رادیو پاکستان حیاتش را به شکل تازه‌ای آغاز کرد.

تاسیس رادیوی ملی همزمان با حضور کشوری تازه به نام پاکستان روی نقشه جغرافی بود. اولین برنامه‌ای که از این رادیو پخش شد، خبر استقلال پاکستان بود. این خبر نخست به زبان اردو و سپس به زبان انگلیسی پخش شد. مصطفی علی همدانی (1980 ـ 1909) که خبر را به زبان اردو اعلام کرد، به صورت یک چهره مطرح اجتماعی درآمد. وی صحبت خود را با کلمه «السلام علیکم» شروع کرد. این برنامه از شهر لاهور پخش می‌شد و گوینده هنگام خواندن خبر، به این موضوع اشاره کرد، اما سابقه کار رادیو در پاکستان به صورت غیررسمی از سال 1939 و قبل از استقلال آن شروع شده بود. نیروهای جدایی‌طلب از هند، آن زمان یک ایستگاه رادیویی را در شهر داکا به راه انداخته بودند. قبل از آن هم، رادیوهای غیرقانونی در سال‌های 1936 و 1937 در شهرهای لاهور و پیشاور به پخش برنامه‌هایی کوتاه‌مدت پرداخته بودند. سال 1948 بود که کراچی و راولپندی هم به این مجموعه پیوستند. PBC سال 1987 تغییرات زیادی در نحوه پخش برنامه‌هایش ایجاد کرد و دورترین نقاط کشور هم امکان استفاده از برنامه‌های رادیویی را پیدا کردند.

کیکاووس زیاری