شیر بدون مشتری در مازندران!

به گزارش خبرنگار جام‌جم، حدود 45 کارخانه بزرگ وکوچک لبنیات که برخی برندهای بسیار معروف کشوری هستند، در مازندران فعالیت می‌کنند اما به علت این‌که 70 درصد دامداری‌های استان به روش سنتی فعالیت می‌کنند و بارمیکربی شیر تولیدی در این دامداری‌ها بالاست، نمی‌توانند از شیری که در استان‌شان تولید می‌شود استفاده کرده و به خرید شیر از دیگر استان‌ها روی آورده‌اند.

روشن است که چنین معادله‌ای به ضربه خوردن صنعت دامداری مازندران نیز منجر شده، طوری که فقط دریک موضوع و باز به‌دلیل همان بار میکربی بالای شیر، واحدهای لبنی این استان شیرخام را 20 تا 30 درصد کمتر از نرخ مصوب شورای اقتصاد خریداری می‌کنند.

به عبارت دقیق‌تر، نداشتن یک تشکل صنفی منسجم برای پیگیری مطالبات و اهداف اتحادیه دامداران استان، پراکندگی واحدهای دامداری و سنتی بودن اغلب این واحدها، صنعتی نشدن واحدهای دامداری به دلیل نداشتن نقدینگی و مقرون به صرفه نبودن تولید شیر، شیردوشی به روش‌های سنتی و بدون در نظر گرفتن موازین بهداشتی، همجواری دام‌ها با مواد آلاینده از قبیل فضولات دامی و.... در کنار مخلوط کردن شیر با آب و استفاده از دیگر افزودنی‌های غیرمجاز آسیب جدی بر صنعت دامداری استان وارد کرده است.

چندی پیش مدیرکل جهاد کشاورزی مازندران در جلسه تنظیم بازار استان گفته بود: بخش زیادی از شیر مازندران در دامداری‌های سنتی و با احتمال بار میکربی بالا تولید می‌شود که برای رفع این مشکل باید تسهیلات ارزان قیمتی در اختیار دامداران قرار گیرد تا مسیر احداث دامداری‌های صنعتی و ایستگاه‌های جمع‌آوری شیر مجهز به دستگاه‌های سردکن هموار شود و دامداران بتوانند با افزایش زمان نگهداری، شیر خود را بموقع به کارخانه‌های لبنی برسانند. دلاور حیدرپور با بیان این که شورای اقتصاد مازندران قیمت هرکیلوگرم شیرخام را 14 هزار و 400 ریال تعیین کرده است، افزود: با این حال واحدهای لبنی، شیر استان را فقط هر کیلوگرم 10 تا 10 هزار و 500 ریال از دامدار خریداری می‌کنند.

به این مقوله باید تاخیر در پرداخت وجوه شیرهای خریداری شده را نیز افزود که در فاصله زمانی 90 تا صد روز انجام می‌شود و این مسأله مشکلات دامداران استان را دوچندان کرده است.

70 درصددامداری‌های مازندران سنتی است

معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی مازندران در این باره به جام‌جم گفت: مساله کاهش خرید شیر توسط کارخانه‌های تولید فرآورده‌های لبنی فقط مختص مازندران نیست و در استان‌های دیگر نیز مشاهده می‌شود.

علیرضا عطایی‌نژاد کاهش صادرات محصولات لبنی در استان را دلیل اصلی این موضوع دانست و تصریح کرد: در مازندران حدود 45 کارخانه تولید فرآورده‌های لبنی اعم از کوچک و بزرگ وجود دارد که روزانه بیش از 5000 تن شیر به‌عنوان ماده اولیه مصرف می‌کنند اما میزان تولید شیر در استان به 1600 تن در روز نیز نمی‌رسد.

وی با اشاره به این که 70 درصد واحدهای دامداری استان سنتی است، افزود: با توجه به شرایط جغرافیایی و اقلیمی مازندران و کم بودن زمین و گران بودن آن، بیشتر دامداری‌های استان در فضایی کوچک و سنتی اداره می‌شوند. به این ترتیب صنعتی شدن و خرید تجهیزات بهداشتی از قبیل دستگاه‌های شیردوشی و شیر سرد کن و همچنین تجهیزات آزمایشگاهی برای آنها مقرون به صرفه نیست؛ لذا افزایش بارمیکربی شیر استحصال شده نیز دور از انتظار نیست، اما نه آن‌قدر که رسانه‌ها اعلام کرده‌اند.

وی از توزیع یارانه شیر به مبلغ ده‌میلیارد تومان در بین 12 هزار دامدار مازندرانی در سال گذشته خبر داد و تاکید کرد: در مازندران بیش از 15 شرکت تعاونی دامداران زیرنظر اتحادیه دامداران و اتحادیه صنعت دامپروری وجود دارد که متاسفانه از ضعف مدیریتی رنج می‌برند.

وی همچنین یادآور شد: اگر این شرکت‌های تعاونی با یکدیگر متحد شده و جدی‌تر وارد عمل شوند، می‌توانند علاوه بر پیگیری مطالبات خود از قبیل توزیع عادلانه خوراک دام، انجام اصلاحات نژادی و فروش بموقع محصولات خود، به منظور ارتقای کیفی و کمی محصولات پروتئینی دامی خود خصوصا شیر نقش مهمی ایفا کنند.

دارو درشیرهای مازندران

مدیرکل سازمان دامپزشکی مازندران نیز در گفت‌وگو با جام‌جم گفت: یکی از دلایل نامرغوب بودن شیر مازندران مصرف ناگزیر داروهایی است که در زمان پرورش دام استفاده می‌شود. درکنار این، دلیل عمده بالا بودن بارمیکربی شیرها مربوط به شیردوشی به روش‌های کاملا سنتی و غیربهداشتی است.

سیدحسین رضوانی با بیان این‌که کلاس‌های آموزشی متعددی برای دامداران استان در حال برگزاری است، افزود: عرضه شیر سالم و بهداشتی نیازمند فرهنگ‌سازی و آموزش است که هر دو در زمان طولانی به نتیجه می‌رسد.

وی ضمن تکذیب شایعه وجود عنصر جیوه در شیر مازندران، عنوان کرد: شاخصه‌های بارمیکربی شیر در دامپزشکی مازندران فاکتورهایی تعریف شده و هماهنگ با استانداردهای بین‌المللی است و سکوهایی که در زمینه جمع آوری شیر استان فعالیت دارند و از اداره دامپزشکی مجوز گرفته‌اند، کاملا زیر نظر کارشناسان و مسئولان بهداشت قرار دارند.

ماست‌بندهای غیرمجاز، خریدار شیرهای نامرغوب

رضوانی، مدیرکل سازمان دامپزشکی مازندران با اعتراض به افزایش واحدهای ماست‌بندی در استان، خواستار نظارت بیشتر در این زمینه شد و تاکید کرد: نباید به بهانه اشتغال، سلامت خانواده‌ها را به خطر بیندازیم. وی با اعلام این که سازمان دامپزشکی استان نسبت به صدور مجوز برای واحدهای ماست‌بندی محتاط است، افزود: متاسفانه هرچه ما در این زمینه وسواس به خرج می‌دهیم اداره صنعت، معدن و تجارت، تعزیرات حکومتی، جهاد کشاورزی و اداره بهداشت و درمان به این موضوع به دیده اغماض می‌نگرند و همین موضوع به رشد قارچ‌گونه واحدهای ماست‌بندی استان منجر شده است؛ به‌گونه‌ای که با وجود کاهش خرید کارخانه‌های لبنی، شیر مازندران دیگر روی دست نمی‌ماند.

مهتاب مظفری سوادکوهی

جام‌جم مازندران