کودتا در ترکیه و روی دیگر رسانه‌های جدید

در کودتای اخیر ترکیه نیز این اتفاق افتاد، اما زمان زیادی نگذشته بود که اردوغان با استفاده از اسکایپ، پیامی تهیه و از طریق موبایل برای مردم ترکیه ارسال کرد و از آنها خواست برای مقابله با کودتاچیان به خیابان‌ها بیایند. با پخش این پیام، مردم بلافاصله به خیابان‌ها آمدند و به مقابله با کودتاچیان پرداختند. حضور مردم در خیابان‌ها همانا و شکست کودتایی که با پخش اعلامیه از تلویزیون رسمی پیروزی خود را اعلام کرده بود، همانا.

شاید اگر رسانه‌های جدید و به اصطلاح فرامدرن نبودند که اردوغان و دولتش از طریق آنها بسرعت با مردم ارتباط برقرار کنند، کودتای ترکیه امروز سرنوشت دیگری داشت.

این رویداد روی دیگر رسانه‌های جدید را به ما نشان داد: اول، رسانه‌های جدید رقیب جدی رسانه‌های مدرنی مانند رادیو و تلویزیون هستند و انحصار آنها را شکسته‌اند. بنابر این به‌دست گرفتن کنترل آنها لزوما به معنای تسلط بر اوضاع نیست. دوم، رسانه‌های جدید تنها برای ایجاد تغییر، کارکرد ندارند؛ بلکه برای حفظ قدرت و وضع موجود هم می‌توانند نقش موثری ایفا کنند. سوم، آنچه مهم و لازمه اثربخشی استفاده از آنها ست، پیوند و ارتباط با جامعه و لایه‌های مختلف آن است.

در صورتی که بین استفاده‌کنندگان این رسانه‌ها با مردم ارتباط و پیوندی باشد، اینها می‌توانند موثر واقع شوند و در صورتی ‌که چنین ارتباطی نباشد، استفاده از آنها سودی نخواهد داشت. از سوی دیگر این وضعیت واقعیتی را به تصویر می‌کشد و آن این‌که قدرت در جوامع از حالت هرمی خارج شده و به‌صورت افقی در جامعه پراکنده و توزیع شده است.

دکتر حاکم قاسمی - هیات علمی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره)