نباید از نظر دور داشت این تهدیدات در میانه پیروزیهای پیاپی ارتش سوریه و همپیمانان آن در جبهه مقاومت صورت میگیرد و هدف آن، به هم زدن معادله قوا و ناکام ساختن دولت سوریه در تلاش خود برای بسط حق سیادت و حاکمیتش بر سراسر خاک این کشور است.
واقعیت این است که دولت اوباما با همکاری نزدیک مسکو، توانست در سال 2014، زرادخانه شیمیایی سوریه را بهکلی محو و نابود سازد. سوریها در دوران زمامداری حافظ اسد، این زرادخانه را به عنوان سلاحی برای حفظ موازنه استراتژیک در هرگونه رویارویی نظامی با رژیم صهیونیستی که از توان هستهای برخوردار بوده و هست، ایجاد کرده بودند و حتی از سالهای بعد از جنگ 1973 میلادی تا چند سال پیش همواره به عنوان دغدغهای نگرانکننده برای رژیم تلآویو به شمار میرفت.
طبعا جزئیات رویدادهای داخلی سوریه و بروز جنگ و منازعه خونین در این کشور در چارچوب آنچه که به آن بهار عربی گفته میشود، از همان ابتدا به طور روزمره از سوی اسرائیلیها رصد میشود تا بهرهبرداریهای خود را از اوضاع آشوبزده این کشور به عمل آورند و در این میان اقدام خشونتبار و ضدبشری معارضان در استفاده از سلاحهای شیمیایی علیه مردم بیگناه در حومه دمشق، دولت اوباما را به اتخاذ تصمیم عجولانه و در عین حال خطرناک حمله همهجانبه به تاسیسات ارتش سوریه و حتی سرنگون کردن دولت مستقر کشانید و گفته میشود ساعاتی قبل از انجام این حمله، میانجیگری مسکو و اصرار آن به دولت سوریه برای چشمپوشی از زرادخانه شیمیاییاش موجب شد تا آمریکاییها از عملی کردن تصمیم خود صرفنظر کنند. براساس توافق بهدست آمده، سلاحهای شیمیایی را جمعآوری و به مراکزی در روسیه ارسال و منهدم کردند و همزمان هیاتهایی از سازمان ملل با عضویت افرادی از آمریکا با انجام بازدیدهای همهجانبه تاکید کردند دولت سوریه فاقد هرگونه سلاح شیمیایی است، با این وصف اقدام چند ماه پیش مجدد معارضان در استفاده از سلاح شیمیایی در خان شیخون موجب شد تا این بار ترامپ، دولت سوریه را مسئول این حمله دانسته و دستور حمله هوایی را به پایگاه شعیرات که پایگاههای مهم و راهبردی نیروی هوایی سوریه محسوب میشود، صادر کند.
ترامپ، اما این بار، بدون اینکه مدارک و اسنادی محکمهپسند ارائه دهد، صرفا از روی خیالپردازی، ادعا کرده که دولت سوریه درصدد است علیه معارضان از سلاح شیمیایی بهره جوید و به همین دلیل، تهدید به انجام حمله نظامی کرده و تعجبآورتر اینکه دولتهای فرانسه و انگلیس هم از این اظهارنظر ماجراجویانه، حمایت کردند.
درواقع باید در نظر گرفت از زمانی که ارتش سوریه و حشدالشعبی بعد از زد و خوردهای خونین در دو سوی مرزهایشان، به یکدیگر رسیدند و از آن طرف موصل و رقه در آستانه آزادی قرار گرفتند، آمریکاییها برای تحکیم جای پای خود در تحولات آتی سیاسی سوریه، مداخله آشکارتر را به عنوان راهبرد جدید برگزیدند و البته، دست پر دولت سوریه و همپیمانان آنان برای مقابله با حملات آمریکا باعث میشود که کاخ سفید در مورد حمله یکجانبه اقدام نکند و دولتهای همپیمان مثل انگلیس و فرانسه و شاید پارهای از کشورهای عربی مانند عربستان را همراه خود سازد.
شاید بتوان گفت فصل دیگری از تحولات نظامی سوریه در حال رقم خوردن است؛ فصلی که باز هم شاهد انتقال اجساد سربازان آمریکایی به کشورشان خواهد شد. منظرهای دلخراش که قبلا در عراق دیده شده بود و رسانههای آمریکایی از انتشار عکسها و تصاویر آن بشدت منع شدند!
یوسف غروی قوچانی - روزنامهنگار
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد