به گزارش جام جم آنلاین، در محل فعلی شهر گنبد کاووس، در دوران کهن، شهری به نام هیرکان و سپس گرگان “جرجان” قرار داشته که به دلیل قرار داشتن در جاده ابریشم از اهمیت بسیاری در بازرگانی برخوردار بوده است. در دوران رضاشاه در کنار خرابه های گرگان باستان شهری جدید، با قواعد مدرن شهرسازی بنا شد که گنبد کاووس نام گرفت. در طول دورانهای متمادی، هنگام حکمرانی سلسله آل زیار این شهر پایتخت ایران بوده است.
درباره نامگذاری این شهر باید گفت که نام آن از قابوس ابن وشمگیر گرفته شده است. قابوس یکی از حاکمان ال زیار بود مرکز حکومتش را در شهر جرجان قدیم یعنی همین گنبدکاووس فعلی قرار داد. گرگان قدیم بر اثر هجوم مغول و تیموریان از بین رفت و در آن شهر جدیدی بنا شد که در سال 1361 هجری شمسی گنبدکاووس نام گرفت.
یاریم تپه
این تپه باستانی در 9 کیلومتری جنوب گنبد کاووس قرار دارد. بقایای به دست آمده از این تپه حداکثر به دوره نوسنگی میرسد. این تپه آثار معماری نیز دارد که در آنها دیوارها از خشت تشکیل شده اند و کف از خاک کوبیده،سفالهای به دست آمده به پنج گروه تقسیم میشوند.سفالهای دوره نوسنگی که دست ساز هستند،سفالهای قرمز،سفالهای خاکستری،نارنجی وقرمز.در دوره نو سنگی ساکنان این تپه اجساد را در زیر خانههای خود دفن میکردند و پس از دوره آهن اجساد خود را در بیرون از خانهها در گورستانی کنار تپه دفن میکردند .
سد گلستان
سد گلستان در شهرستان گنبد کاووس در حدود 12 کیلومتری شمال شرقی شهر گنبد کاووس بر رودخانه گرگان رود احداث شده است. سد گلستان از نوع سدهای خاکی همگن است و شاخه اصلی آن از ارتفاعات کوههای شرق استان سرچشمه میگیرد.
تالاب آلماگل
تالاب آلماگل در زبان محلی به معنی دریاچه گل سیب است. این تالاب بینالمللی با حجم آب 5 میلیون متر مکعب، در شمال تالاب آجی گل قرار دارد. این تالاب تقریباً به شکل چهارگوش است و ارتفاع آن از سطح دریاهای آزاد منفی 4 متر است. آلماگل دریاچهای غنی از مواد مغذی است که شوری آب آن کمتر از دو تالاب آلاگل و آجی گل است
پارک جنگلی ناهارخوران
این پارک از قدیمی ترین تفرجگاه های استان گلستان بوده که در 4 کیلومتری جنوب شهر گرگان واقع شده است. دارای فضای جنگلی در طرفین جاده برای تفرج است و با داشتن آب و هوای مناسب و دامنه پر شیب جنگلی مورد استفاده تفرج کنندگان داخلی و خارجی قرار می گیرد.
آبشارهای دیدنی
طبیعت بکر گنبد کاووس از چشمه سار های زیبا گرفته تا مراتع سرسبز، چشم هر بیننده ایی را به خود خیره می کند.آبشار رنگو،آبشارهای شیرآباد،آبشارباران کوه،چشمه گل رامیان چشمه لاله و .....از زیباترین نقاط گردشگری گنبدکاووس است.
بلندترین برج آجری جهان
برج قابوس ، بلندترین برج آجری جهان و یکی از بینظیرترین یادمانهای برجسته معماری ایران در دوره اسلامی است که درشمال شهر گنبد قابوس و در سه کیلومتری بازمانده شهر قدیم جرجان مرکز حکومت آل زیار قرار دارد.بلندترین برج آجری جهان در طول سال از جمله نوروز رکوردار جذب گردشگر بوده و شمار زیادی از علاقمندان به میراث تاریخی و فرهنگی استان را به خود جذب کرده است.
این برج بر روی تپهای به بلندی 15متر قرار گرفته و سال397 هـ.ق بهعنوان یادمان شمسالمعالی قابوس بن و شمگیر ساخته شده است ارتفاع این برج 55 متر و با احتساب بلندی تپه در مجموع 70 متر از سطح زمین است.
بندر ترکمن
بندرترکمن از منظرگاه تاریخی شهری با قدمت نیست. این شهر در سال 1306 در پی سرکوب عشایر و با اهداف نظامی این شهر تأسیس شد.
جالب است بدانید این بندر نخستین شهر کشور است که توسط مهندسین و معماران ایرانی و بلژیکی مطابق با اصول شهرسازی ساخته شده و نقشه آن تار عنکبوتی و بسیار منظم است.
سواحل خلیج گرگان
وجود خلیج گرگان با وسعت 68800 هکتار که به طول 5/6 کیلومتر از دریا منفک گردیده از مهمترین محورهای دارای قابلیت گردشگری بندر ترکمن است. سواحل جنوبی و شرقی دریای خزر برخلاف سواحل شمالی آن هیچگاه دوره یخبندان ندارند، از این رو قابلیت جذب گردشگر در تمامی ایام سال را دارا هستند.
منطقه شکار ممنوع صوفیکم
تالاب شکار ممنوع صوفیکم بندر ترکمن، از جاده آق قلا به مرز اینچه برون در شمال استان آغاز میشود. این تالاب زیستگاه برخی گونههای نادر جهان وحش از جمله روباه ترکمن و کوچکترین پستاندار ایران یعنی حشره خوار کوتوله است. ضمن آن که این منطقه و زیستگاههای اطراف آن یکی از محلهای زمستان گذرانی پرندگان مهاجری است که هر ساله از 6 مسیر مهاجرت جهان به این تالاب روی میآورند.
جزیره آشوراده
جزیره آشوراده در غرب بندر ترکمن بزرگترین جزیره ایرانی در دریای خزر است که در شبهجزیره میانکاله واقعشده است. درگذشته آشوراده از سه جزیره تقریبا بههمپیوسته تشکیل میشده که دو جزیره کوچک و انتهایی آن در طول قرنها به زیر آب رفتهاند و حالا آشوراده نیز به همان دلیل متروک و نیمه مغروق مانده است.
البته مسافران میتوانند از بندر ترکمن با قایق موتوری ظرف مدت زمان ده دقیقه به آشوراده برسند و از زیباییهای بی نظیر و آرامش مثالزدنی آن لذت ببرند. این جزیره تا سالهای پیش با امکاناتی همچون پاسگاه ژاندارمری، شرکت تعاونی روستایی، مدرسه راهنمایی، مغازه، مسجد و حسینیه بیش از 1000 نفر سکنه داشته است که به مشاغل دامداری، کارگری، پیشهوری و ماهی گیری مشغول بودهان، اما در سال 1372 به علت بالا آمدن سطح آب دریای خزر و وقوع سیل مردم جزیره آنجا را ترک کردند. هماکنون تنها کارمندان شیلات در آن ساکن هستند.
صنایع دستی
ازمهمترین صنایع دستی شهرگنبد می توان به قارچین و پشتی که حاصل دسترنج و زحمات دست زنان ودختران ترکمن می باشد اشاره کرد. قالیچه که همان قارچین درزبان ترکمنی نامگذاری شده دارای تنوع ونقشهای زیبا وفراوانی می باشد که هریک ازاین نقشها داستان وفلسفه مربوط به خودرا دارد.قالیبافی،گلیمبافی،نمدمالی،سوزندوزی بلوچی،سوزن دوزی ترکمنی،زیورآلات،پلاس ، دوتارسازی و رنگرزی از صنایع دستی و سوغات این شهر به شمار می آید.
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد