به گزارش جامجم، در طول سالهای گذشته آمار و ارقام مختلفی در مورد قاچاق اعلام شده و همیشه این موضوع جای بحث بوده که کدام آمار درست است.
بر اساس اعلام ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، حجم قاچاق با احتساب قاچاق ورودی و خروجی در سال گذشته بیش از 14 میلیارد دلار بوده است. درباره این که این حجم عظیم قاچاق چطور وارد کشور میشود، بررسیهای زیادی صورت گرفته که نشان میدهد بخش زیادی از کالاهای قاچاق از مبادی رسمی وارد کشور میشود که به دلیل مجهز نبودن گمرکات کشور به دستگاههای پیشرفته ایکس.ری است.
موضوع قابل بحث اینجاست که بیشتر کالاهایی که به صورت غیرقانونی وارد کشور میشود با کانتینر حمل شده و امکان تردد این حجم عظیم از کوه و مکانهای صعبالعبور وجود ندارد و لاجرم باید از مسیر گمرک وارد شده باشد البته ورود کالا به مناطق آزاد و بعد انتقال آن به سرزمین اصلی نیز یکی از روشهای واردات غیرقانونی است و از آنجایی که گمرک در مناطق آزاد نیز مستقر شده، باید در این زمینه پاسخگو باشد.
شاهد از غیب رسید
با وجود اظهارات وزیر اقتصاد، دیروز وزارت اطلاعات از کشف بیش از هزار کانتینر قاچاق که از گمرکات عبور کرده خبر داد.
در اطلاعیه وزارت اطلاعات آمده است: بهدنبال اقدامات اطلاعاتی و عملیاتی سربازان گمنام امام زمان(عج) در اداره کل اطلاعات استان هرمزگان و با هماهنگی دستگاه قضایی، یک باند سازمان یافته قاچاق کالا شناسایی و منهدم شد که 23 نفر از اعضای آن دستگیر و تحویل مراجع قضایی شدند.
در تحقیقات و بررسیهای به عمل آمده، تعداد 1128 کانتینر شامل لوازم اداری، خانگی، ورزشی، ساختمانی و هتلداری طی سالهای 94 تا اوایل 96 توسط این عده اثبات شده است. در این تحقیقات مشخص شد متهمان با استفاده از اسناد مجعول و اظهار خلاف واقع و همچنین تبانی با برخی از کارکنان دستگاههای مختلف، به خروج غیرقانونی این میزان کالا از گمرک اقدام کردهاند.
تناقض اظهارنظرها
فرود عسگری، رئیسکل گمرک ایران درحالی منکر قاچاق از مبادی رسمی میشود و آن را 900 میلیون دلار اعلام کرده که طبق اعلام ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، آمار قاچاق از مبادی رسمی گمرکی حدود پنج میلیارد دلار است.
در مورد آمار واردات غیرقانونی از مرزهای رسمی نیز اظهارنظرهای مختلفی شنیده میشود اما آنچه اهمیت دارد زیر بار نرفتن سازمانی به نام گمرک است که متولی اصلی مبارزه با قاچاق محسوب میشود.
اگر آمار رئیس گمرک را قبول کنیم، با توجه به اینکه سالانه 15 میلیارد دلار میزان قاچاق ورودی و خروجی کشور است، باید پرسید مابقی این حجم عظیم قاچاق از کجا وارد کشور شده است؟
پیش از این، مسئولان مختلف اعم از دولت و مجلس، آمارهایی درباره سهم مبادی رسمی از قاچاق کالا به کشور ارائه دادهاند که با سخنان جدید وزیر اقتصاد و رئیس گمرک، کاملا متفاوت است.
آمارهای گمرک را خودشان هم قبول ندارند
علی شفیعی، عضو کمیسیون حملونقل، لجستیک و گمرک اتاق بازرگانی تهران درباره آمارهای اعلامی قاچاق از مبادی رسمی توسط گمرک گفت: شخص رئیسکل گمرک هم آگاه است که این اعداد و ارقامی که اعلام میشود، صحیح نیست و قطعا قاچاقی که از مبادی رسمی گمرک صورت میگیرد، بیش از این ارقام خواهد بود.
وی افزود: گمرک اکنون متهم ردیف اول قاچاق کالاست و اگر کالایی به صورت غیرقانونی وارد میشود، باید پاسخگو باشد.
40 درصد قاچاق از مبادی رسمی
حسن بهرامنیا، عضو کمیسیون انرژی مجلس با بیان اینکه قاچاق، آسیب جدی به تولید داخل وارد میکند، به خبرنگار ما گفت: حدود 40 درصد از واردات غیرقانونی به کشور از مبادی رسمی صورت میگیرد و طبق اعلام ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز، میزان قاچاق از مبادی رسمی حدود پنج میلیارد دلار است.
وی افزود: رقمی که مسئولان گمرک درباره قاچاق اعلام میکنند یک پانزدهم مبلغ کل هم نمیشود، در حالی که حداقل یک سوم قاچاق از مرزهای رسمی وارد میشود.
بهرامنیا تاکید کرد: به جای آمارهای نادرست باید با ورود غیرقانونی قاچاق مقابله شود تا تولیدکنندگان داخلی بیش از این متضرر نشوند.
راهکارهای مقابله با قاچاق
یک منبع آگاه در ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در این باره به جامجم گفت: عسکری، رئیسکل گمرک اعلام کرد این رقم 900میلیون دلار و کرباسیان، وزیر امور اقتصادی و دارایی گفت که 700 میلیون دلار است. آنچه دارای اهمیت است قانونی کردن پروسه قاچاق است.
وی افزود: به عنوان مثال در بحث ته لنجی، کولهبری، ملوانی، بازارچههای مرزی، کالاهای همراه مسافر و مناطق آزاد، کالا بدون پرداخت حقوق گمرکی و دولتی وارد کشور میشود، اما در آمار قاچاق به حساب میآید. این منبع آگاه ادامه داد: اگر کالایی به صورت غیرقانونی وارد کشور میشود باید قاچاق شمرده شود و نباید با مجوزهای گوناگون به آن جلوه قانونی داد.
حسین سلاحورزی، نایبرئیس اتاق بازرگانی ایران هم در پاسخ به اینکه آیا آمار گمرک را در مورد قاچاق کالا قبول دارید یا خیر به جامجم گفت: این موضوع همیشه بین کارشناسان مطرح است؛ چطور ایران که از نظر امنیتی در مقایسه با کشورهای همسایه از قدرت بالایی برخوردار است و در منطقه تأثیرگذاری زیادی دارد، نمیتواند با کالای قاچاق مقابله کند.
وی با تاکید بر اینکه رقم 15 میلیارد دلار رقم کمی نیست، افزود: مناطق آزاد، اسکلههای غیرمجاز، کولهبری، بازارچههای مرزی و کالای همراه مسافر از مهمترین بخشهایی است که قاچاق از مبادی رسمی و غیررسمی را تشکیل میدهد.
سلاحورزی با بیان راهکاری در این زمینه تصریح کرد: گمرک باید تجهیزات خود را بهروز کند تا قاچاق کالا به حداقل برسد. گمرک باید با هماهنگی وزارت صنعت، معدن و تجارت و دستگاه های برخوردکننده با قاچاق از ورود کالاهای مصرفی و مشابه تولید داخل ممانعت کنند و با این روش اقتصاد تا حدی سروسامان خواهد گرفت و بعد سراغ بقیه کالاها بروند تا همه کالاهای ورودی حقوق و عوارض دولتی خود را بپردازند.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد