اما و اگرهای روابط 2 کره

این البته مساله‌ای است که در گذشته نیز سابقه داشته و زمان برگزاری مسابقات و امکان تشکیل تیم مشترک روابط دو کشور به سمت آرامش می‌رود، اما بعد از پایان مسابقات دوباره مسائل جدیدی برای ایجاد تنش فراهم می‌شود. مثلا حضور کره‌جنوبی در رزمایش مشترک نظامی با آمریکا یکی از مواردی است که باردیگر تنش میان روابط دو کره را فراهم می‌کند. در مجموع در طول سال‌های گذشته کره‌جنوبی بیش از کره‌شمالی سعی در برقراری آرامش داشته است و از شعارهای تند علیه کره‌شمالی تا حدودی پرهیز کرده است. به هر حال مقامات سیاسی هر دو کره می‌دانند که اگر جنگی در بگیرد هر دو کشور بشدت آسیب می‌بینند و زیرساخت‌های آنها نابود خواهد شد.

تاکنون فرصت‌هایی برای برقراری مصالحه و روابط سیاسی مناسب میان دو کره وجود داشته است. در برخی مواقع بخصوص زمانی که مسابقات ورزشی در حال برگزاری است، خانواده‌هایی که در دو طرف مرز و در مدار 38 درجه زندگی می‌کنند از فرصت استفاده‌ می‌کنند تا از اقوام و نزدیکان خود در کره‌شمالی و کره‌جنوبی دیدار کنند. به هر صورت هر دو کره از فرهنگ یکسانی برخوردار هستند گرچه به لحاظ ایدئولوژیک با هم تفاوت‌های فراوان دارند.

در عرصه اقتصادی هم مراودات مختصری در گذشته صورت گرفته بود. زمانی که روابط میان دو کره حاد نبود، کره جنوبی در منطقه بی‌طرف به ایجاد مجتمع‌های اقتصادی اقدام کرد که در آن تعداد زیادی از نیروی کار کره‌شمالی مشغول فعالیت شدند و تولیداتشان که عمدتا به صورت مونتاژ بود در اختیار کره‌شمالی قرار می‌گرفت. به هر حال با توجه به تحریم اقتصادی کره‌شمالی،‌ این موقعیت برای این کشور مناسب بود که بتواند از این مراودات اقتصادی به نفع خود استفاده کند اما طی دو سال گذشته با بحرانی شدن وضعیت کره‌شمالی، فعالیت این مجتمع‌های اقتصادی رو به تعطیلی نهاد.

در این میان البته نقش بازیگران منطقه‌ای مثل آمریکا،‌ چین و روسیه در روابط میان دو کره موثر است. به هر صورت آمریکا و کره‌شمالی به‌واسطه داشتن سلاح‌های هسته‌ای همدیگر را تهدید و شعارهای تندی را علیه هم مطرح می‌کنند. قدرت‌های بزرگ هر کدام به سهم خود در گفت‌وگو و نوع روابط میان دو کشور موثر هستند. آمریکا خواهان براندازی کامل رژیم کره‌شمالی است و اساسا بعد از جنگ خواهان این نیست که حکومتی براساس معیارهای سوسیالیستی در کره‌شمالی حاکم باشد. چین اما خواهان براندازی نیست و بیشتر در پی آن است که حکومتی مثل کره‌شمالی، حائلی میان چین و آمریکا باشد و در عین حال فعالیت‌های هسته‌ای کنترل‌شده‌ای داشته باشد. چین اساسا قائل به شکل‌گیری جنگی میان کره‌شمالی و آمریکا نیست، چون بر این باور است که در صورت بروز هر گونه درگیری باید پشت مرزهای خود با میلیون‌ها کره‌ای مواجه شود که خواهان ورود به کشورش هستند. از این رو در پی آن است که تشنج در شبه‌جزیره کره را به حداقل برساند. وضعیت روسیه اما متفاوت است و کمتر خود را وارد بحران دو کره می‌کند. روسیه منافع خاصی در شبه‌جزیره کره ندارد اما با این وصف با توجه به تحریم‌هایی که از سوی غرب نصیب روسیه می‌شود،‌ این کشور صرفا تمایل دارد در عرصه دیپلماتیک از کره‌شمالی به عنوان کشوری که در برابر غرب ایستادگی می‌کند به صورت یک برگ برنده استفاده کند.

اسماعیل بشری

‌ تحلیلگر مسائل شبه‌جزیره کره