لاله‌های واژگون چشم‌ به‌راهند!

به گزارش جام‌جم، گرچه دامنه‌های زاگرس رویشگاه این گل‌ها به حساب می‌آید، اما سه دشت گلستان کوه در منطقه خوانسار استان اصفهان، مناطق ییلاقی سر رود و دامنه‌های دنا در استان کهگیلویه و بویراحمد و دشت لاله‌های واژگون در دامنه کوه‌های استان چهارمحال و بختیاری، از معروف‌ترین مناطقی هستند که می‌توان مسافران بهاری را برای دیدن لاله‌های واژگون به آنجا دعوت کرد. دشت کوهرنگ در 12 کیلومتری چلگرد (مرکز شهرستان کوهرنگ) و حدود 100 کیلومتری شهرکرد (مرکز چهارمحال و بختیاری) واقع شده و فصل گل‌دهی لاله‌های آن، تقریبا از اوایل اردیبهشت آغاز شده و تا اواخر این ماه ادامه می‌یابد. در این مدت هرساله و به‌طور میانگین حدود 40 تا 50 هزار نفر از آن بازدید می‌کنند.

اگر خیال تماشای این دشت بهشتی را دارید، می‌توانید از همین حالا برای سفر به کوهرنگ برنامه‌ریزی کنید، زیرا این روزها و به علت گرم شدن هوا دشت لاله‌های واژگون زودتر از هر زمانی به گل نشسته و زیباترین جاذبه گردشگری بهاری را در این استان رقم زده است.

دشت لاله‌های واژگون چهارمحال و بختیاری سه هزار و 400 هکتار وسعت دارد و دارای پوشش گیاهی بسیار زیبا و ارزشمند، در دو نوع قرمز و زرد است. نزدیکی دشت لاله‌های واژگون کوهرنگ به دیگر جاذبه‌های گردشگری شهرستان کوهرنگ، این منطقه را به یکی از تفرجگاه‌های مهم کشور در فصل بهار تبدیل کرده است.

مدیر اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان کوهرنگ هم با اشاره به این‌که لاله‌های واژگون در شهرستان کوهرنگ چهارمحال و بختیاری شکوفا شده‌اند، می‌گوید که لاله‌های واژگون پیش از موعد در این منطقه به گُل نشسته‌اند.

لطفعلی چراغپور در گفت‌وگو با مهر می‌افزاید: کاهش بارش برف در زمستان سال گذشته در شهرستان کوهرنگ یکی از مهم‌ترین دلایل رویش پیش از موعد لاله‌های واژگون در این منطقه بوده است. وی با بیان این‌که زمان ماندگاری لاله‌های واژگون در چهارمحال و بختیاری دو هفته پیش بینی می‌شود، تاکید می‌کند که تمهیدات لازم برای حفاظت از دشت لاله‌های واژگون چهارمحال و بختیاری اندیشیده شده است.

حواسمان به دشت است

درواقع تاکید مدیر اداره منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری به حفاظت از لاله‌ها، به دلیل حجم بالای بازدیدکنندگان از دشت کوهرنگ است که در کنار رونق گردشگری، هرساله نابودی بخشی از دشت و لاله هایش را هم رقم می‌زنند. این یعنی میزان بازدید از یک اثر طبیعی و جاذبه گردشگری، آن هم در یک بازه کوتاه یک ماهه گرچه در نگاه اول خوشایند است، اما با توجه به نبود زیرساخت‌های مورد نیاز گردشگری در منطقه، این حجم از گردشگر بیشتر موجب تخریب دشت می‌شود تا رونق اقتصادی.

در همین زمینه فرماندار شهرستان کوهرنگ نیز با اشاره به این‌که دشت لاله‌های واژگون نقش مهمی در جذب گردشگر و توریست داخلی و خارجی به شهرستان کوهرنگ دارد، می‌گوید: دشت لاله‌های واژگون چهارمحال و بختیاری هر ساله مسافران بسیاری را از استان‌های اصفهان، خوزستان، تهران و... راهی این استان می‌کند.

مرتضی زمانپور می‌افزاید: حفاظت از این دشت برای جلوگیری از بوته‌کنی گیاهان از مهم‌ترین اهداف مسئولان به شمار می‌رود که سازمان‌های منابع طبیعی، محیط‌زیست و سازمان‌های مردم نهاد نقش مهمی در حفاظت از این دشت دارند.

وی با بیان این‌که دو اکیپ حفاظتی در منطقه دشت لاله‌های واژگون برای حفاظت از این دشت مستقر می‌شوند، تاکید می‌کند: این دو اکیپ شامل 12 نفر است که حفاظت از این دشت را بر عهده دارند.

زمانپور تاکید می‌کند: حفاظت از دشت لاله‌های واژگون تا اواخر اردیبهشت ماه در شهرستان کوهرنگ ادامه دارد و از آنجا که ورود مسافران بسیار زیادی در تعطیلات آخر هفته به شهرستان کوهرنگ پیش‌بینی می‌شود، تمهیدات لازم برای ارائه خدمات گردشگری به مسافران در شهرستان کوهرنگ اندیشیده شده است.

هم گردش، هم تخریب

علاوه بر ورود بی‌ضابطه گردشگران، عوامل دیگری همچون چرای بی‌رویه دام در دشت را نیز باید به فهرست تخریبگرها اضافه کرد که تاکنون چاره‌ای برای آن اندیشیده نشده است. این شرایط موجب شده که طی سال‌های گذشته گستره وسیعی از دشت لاله‌های واژگون تخریب شده و وسعت آن از 300 هکتار به 200 هکتار کاهش یابد.

متولی اصلی دشت لاله‌های واژگون (به‌عنوان یکی از مراتع و عرصه‌های طبیعی کشور) و بانی حفاظت از آن، اداره منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری است، با این حال هر کدام از ادارات محیط‌زیست و میراث فرهنگی نیز نقشی در این میان ایفا می‌کنند. طبعا همکاری و تعامل این نهادها می‌تواند نجات بخش این جاذبه طبیعی منحصربه‌فرد کشور باشد، اما پیگیری‌های جام‌جم نشان می‌دهد که این همکاری و تعامل به‌رغم اعلام آمادگی تمام نهادها، در عمل وجود ندارد، مساله‌ای که کار حفاظت از این دشت را دشوار کرده است.

در همین زمینه، معاون فنی اداره منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری به جام‌جم می‌گوید: گذشته از ورود بیش از ظرفیت گردشگر به دشت که گاه بدون هیچ ضوابطی انجام می‌شود و با لگد کردن و کندن گل‌ها (با پیاز آن) و تخریب دشت همراه است، چرای بیش از حد دام نیز مشکل بزرگ دیگر این دشت است،

به‌طوری که منابع طبیعی در کل عرصه‌های طبیعی منطقه (که حدود 6500 هکتار بوده و دشت لاله‌های واژگون نیز بخشی از آن است)، برای 225 بهره‌بردار، 7000 پروانه چرای دام صادر کرده، درحالی که اکنون حدود 20 هزار واحد دامی‌غیرمجاز در منطقه وجود دارد.

به گفته غلامحسین نصیری، رسانه‌ها در حالی برای حضور گردشگر در این منطقه به‌عنوان یک جاذبه طبیعی تبلیغ کرده و می‌کنند که متاسفانه هیچ‌گونه زیرساختی برای پذیرایی از گردشگران و خدمات‌دهی به آنان ایجاد نشده، زیرساخت‌هایی مانند جاده، پارگینگ و اماکن اقامتی مناسب خارج از محوطه دشت و هجوم بی‌برنامه گردشگران به دشت که همه این موارد طی سالیان گذشته نابودی بخش بزرگی از دشت را به همراه داشته است. این درحالی است که بازدیدکنندگان نیز توجهی به حفظ دشت نداشته و براحتی به کندن گل و پیاز آن و لگد کردن گل‌ها یا ورود با ماشین به دشت اقدام می‌کنند.