رحمان قهرمان پور، کارشناس مسائل آمریکا در گفتوگو با خبرنگار جام جم آنلاین در خصوص شرایط کشور بعد از آغاز تحریمهای 13 آبانی ایالاتمتحده گفت: شرایط نه بد است که آمریکاییها لبخند رضایت از سیاست خود بر لب داشته باشند و نه آنقدرخوشبینانه است که برخی تصور میکنند دشمنی به پایان رسیده، بههرحال تحریمها تأثیر خودش را خواهد گذاشت ولی این تأثیرگذاری به مقداری که ترامپ ادعا میکند نخواهد بود.
قهرمان پور در ادامه اظهار داشت: یکی از دلایلی که موجب میشود تحریمها آنگونه که آقای ترامپ ادعا میکند، نباشد این است که این تحریمها از سوی شورای امنیت سازمان ملل نیست و حداقل در حقوق بینالملل فاقد مشروعیت است که این فقدان مشروعیت بودن یکی از عناصری است که در هر نوع تحریمی، موجب میشود اثرگذاری تحریمها کاهش پیدا کند.
وی در ادامه عدم اجماع بینالمللی در مورد تحریم را دومین دلیلی دانست که میتواند موجب کاهش اثرگذاری تحریمها شود و اظهار کرد: مخصوصاً عدم اجماع بینالمللی اروپا در مورد این تحریمها خیلی معنادار است.
این کارشناس مسائل آمریکا با تأکید براینکه در ساختار نظام بینالملل در عمل قدرتهای بزرگ هستند که میزان اثرگذاری یک سیاست را تا حد زیادی تعیین میکنند اظهار کرد: در مورد تحریمها علیه ایران هم در میان قدرتهای بزرگ تنها آمریکاست که اصرار بر بازگشت تحریمها دارد.
وی با تأکید بر مخالفت چین، روسیه و اتحادیه اروپا با روند تحریمی ایالاتمتحده اظهار کرد: این امر قاعدتاً میزان تأثیرگذاری تحریمها را کاهش خواهد که بخشی از این کاهش تأثیرگذاری به دلیل چانهزنیهای است که قدرتهای بزرگ و متحدان آمریکا برای گرفتن معافیت از ایالاتمتحده انجام دادهاند.
قهرمان پور در ادامه تأکید کرد: به دلایل مختلف این معافیتها هم در کاهش بیشتر اثرگذاری تحریمها و هم در کاهش مشروعیت آنها تأثیر مهم خواهند داشت.
وی با تأکید بر اینکه اپوزسیون، ترامپ و برخی از کشورهای مرتجع منطقه بیشترین تلاش را برای بزرگنمای تحریمهای 13 آبان انجام دادند اظهار کرد: بههرحال اپوزسیون برای توجیه اقدامات خود نیاز داشت این فرض را مطرح کنند که آبان ماه وقایع بسیار مهمی برای جمهوری اسلامی ایران اتفاقات میافتد و در این میان آمریکا هم بدش نمیآمد که از اپوزیسیون حمایت کند که بنابراین بخشی از این داستان نوعی جنگروانی و رسانهای در شبکههای اجتماعی بود.
این کارشناس مسائل آمریکا در ادامه تأکید کرد: واقعیت امر این است که بههرحال تحریمها در ساختار نظام بینالملل محدودیتهای خاص خودشان رادارند و بررسیهای مختلف نشان میدهد که میزان موفقیت تحریمها همیشه تضمینشده نیست.
وی بابیان اینکه تحریمها عموماً در شرایط خاصی اثرگذاری موردنظر کشور تحریم کننده رادارند اظهار کرد: اپوزیسیون و بخشی از رقبای منطقهای ایران تلاش داشتند فضای روانی را در افکار عمومی ایجاد کنند که آبان ماه و بازگشت تحریمها اتفاق بسیار مهمی برای جمهوری اسلامی ایران خواهد بود که کشور هم بر همین اساس اقدامات مقابلهای خودش را انجام داد و تلاشی زیادی برای کنترل بازار انجامشده است.
قهرمان پور با تأکید بر اینکه دولت بیشتر کارهای بینالمللی که باید پیش از تحریمها انجام میدهد را انجام داده است اظهار کرد: بههرحال کشور برای ایجاد کانال مالی با اتحادیه اروپا در تماس مداوم است و این اتحادیه به همراه روسیه، چین و غیره اعلام کردهاند ضمن مخالفت با بازگشت تحریمها اعلام کردهاند ایران به سهم خود نسبت به برجام پایبند بوده است.
وی ادامه داد: کشور باید در ادامه برروند همکاری اتحادیه اروپا بهمنظور بازگشت پول حاصل از فروش نفت و یا تبدیل آن به کالا از طریق کانال stv یا کانالهای مخصوصی که اروپاییها ایجاد کرده نظارت داشته باشد و برحسب موقعیت یا اتفاقاتی که ممکن است ایجاد شود تصمیم لازم را اتخاذ کند.
این کارشناس مسائل آمریکا در پایان با تأکید بر اینکه مجموعه اقدامات ایران موجب شده است که فضای همکاری فعلی به وجود آید اظهار کرد: حال باید منتظر باشیم و ببینیم که در مسیرهای بعدی کشورها چه مواضعی را اتخاذ میکنند، چه مشکلاتی به وجود میآید که ایران باید تلاش خود را برای برطرف کردن این مشکلات انجام دهد.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد