به گزارش جام جم آنلاین از ایرنا، اچ کیو-9 اولین موشک دوربرد داخلی سطح به هوا چین محسوب می شود. در مقایسه با موشک های دیگر کشورها، به نظر می رسد که این موشک شبیه به اس300 است اما از زمان شکاف چین- شوروی در دهه 1950، اتحادیه جماهیر شوروی در توسعه موشک های سطح به هوای چین کمک چندانی نکرده است.
شکاف چین- شوروی تیره شدن روابط سیاسی و ایدئولوژیک جمهوری خلق چین و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی در جریان جنگ سرد بود.
به نوشته محققان نشنال اینترست، در زمان شکاف چین و شوروی، تنها موشک سطح به هوا دوربرد چین اس-75 (اس ای-2) بود با این حال کار بر روی موشک های میان برد و کوتاه برد سطح به هوا ادامه داشت؛ اگرچه چین در دهه 1990 میلادی به طور کامل شروع به مدرنیزه کردن تجهیزات نظامی خود کرد اما کمبود موشک های دوربرد سطح به هوا در محدوده سیار واقعی همچون «پاتریوت» و «اس-300» کاملا حس می شد. این درحالی بود که چنین موشک هایی در دهه 80 میلادی وارد سرویس نظامی روسیه و آمریکا شدند.
این نشریه نوشت، مجتمع تحقیق و توسعه چین دو رویکرد به این موضوع داشت. در دهه 80 میلادی توسعه نمونه های اولیه داخلی اچ کیو-9 را آغاز کرد و سپس این توسعه را با روندی آهسته تا دهه 90 میلادی ادامه داد.
در همین دهه چین احتمالا فرصت خرید موشک های پیشرفته «اس-300پی ام یو-1» را دید و از این فرصت استفاده کرد و در سال 1993 چند ست از این موشک ها را خریداری کرد.
بر اساس منابع روسی، این موشک ها تحت تاثیر مهندسی معکوس قرارگرفته بودن و راه حل به دست آمده در موشک های داخلی «اچ کیو-9» مورد استفاده قرار گرفت. از آنجایی که منابع غربی تمایل دارند از دیدگاه روسیه حمایت کنند، خانواده موشک های «اچ کیو-9» به وضوح از موشک های «اس-300پی ام یو» نشات گرفته است.
بر اساس گزارش نشنال اینترست، چین اما فرصت خرید موشک های روسی را در دهه 90 میلادی پیدا کرد و پس از آن شروع به تولید داخلی این سیستم کرد. به تدریج نسخه پیشرفته تری نسبت به روسیه تولید کرد تا همیشه به روز باقی بماند.
چین همچنین تلاش کرده است تا تکنولوژی های پیشرفته ای همچون رادار جستجو گر فعال و سیستم کنترل انتشار داخلی را با «اچ کیو-9» ادغام کند. با این حال وضعیت این توسعه های پیشرفته نامعلوم است.
توانایی عملیاتی موشک اچ کیو-9 بعدها افزایش یافت و به مرور مدرن شده و توسعه یافت؛ در نتیجه تعداد زیادی از انواع این موشک تولید شد.
برای مثال «اچ کیو-9 ای» اولین ارتقا بزرگ انجام شده بر روی این موشک بود که قابلیت ضد بالیستیک را با ارتقای الکترونیکی انجام داد. گفته می شود این موشک در دریای چین جنوبی مستقر شده است.
مسئله نگران کننده این است که چین تمایل دارد تا این موشک ها را صادر کند که موشک های قابل قبولی نیز می باشند.
تخمین زده شده است که قیمت این موشک ها ارزانتر از اس-300 روسیه باشد و با وجود روابط خوب چین و پاکستان نتیجه می تواند جالب باشد زیرا پاکستان موشک اچ کیو-9 چین و هند نیز موشک اس-400 روسیه را خریداری می کنند.
مسئله عجیب این است که با وجود پیشرفت های چین و احتمال صادرات نسخه به روز شده اچ کیو-9 با ساختاری مشابه در چند سال آینده و شریک شدن در سهام صادرات روسیه، مسکو هنوز هم به صادرات آخرین نسخه موشک های «اس-400» خود به چین ادامه می دهد.
هرچند بی تفاوتی روسیه ممکن است این را به مخاطب القا کند که «اچ کیو-9» چین در مقایسه با «اس-400» یا «اس-300پی ام یو-1» روسیه قابلیت چندانی نداشته و این موشک ها را رقیبی برای خود نمی بیند.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد