سپاه پاسداران و جهاد سازندگی نمونه‌ای از مدیریت موفق انقلابی

بیژن نوباوه وطن نماینده دو دوره مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار جام جم آنلاین در خصوص تبیین مؤلفه‌های مدیریت انقلابی بابیان اینکه مدیریت چه انقلابی و چه غیرانقلابی به لحاظ شاخصه‌های علمی در هر کشوری دارای ویژگی‌های خاصی است خاطرنشان کرد: مدیریت‌های می‌بایست مبتنی بر تخصص‌های لازم و استوار بنا شود.

نوباوه خاطرنشان کرد: زمانی که به اکثر کشورهایی که دارای صنایع، اقتصاد و فرهنگ پیشرفته هستند نگاه می‌کنند برنامه‌ها و مقررات به‌خوبی انجام‌شده و این انجام برنامه‌ها به‌جز با اجرای موفق مدیران شدنی نیست.

وی تأکید کرد: ما در ابتدای انقلاب کارهای بسیار خوبی را در برخی از نهادها مانند سپاه پاسداران، جهاد سازندگی یا بعضی از ارگان‌ها و سازمان‌هایی شروع کردیم که علاوه برداشتن مبانی علمی در امر مدیریت، مبانی اعتقادی و انقلابی هم داشت و موفقیت‌های زیادی را در کشور ایجاد کرد.

این نماینده سابق مجلس خاطرنشان کرد: به دلیل خلط مبحثی که در کشور در دوران سازندگی اتفاق افتاد تصور براین بود که اگر مدیریت را بر اساس قواعد، مقررات و تنظیمات بین‌المللی بنا کنیم قطعاً موفق می‌شویم، درحالی‌که ما یک کشور انقلابی بودیم و انگیزه‌های انقلابی ما شاید کمتر از انگیزه‌های علمی هم نبود.

وی بابیان اینکه متأسفانه در نوع تصمیم‌گیری‌ها در دوران سازندگی دچار تعجیل شدیم خاطرنشان کرد: به دلیل همین تعجیل بود که برخی از نهادها مانند جهاد سازندگی را که کارنامه بسیار موفق و کم‌هزینه‌ای برای کشور داشت را منحل و در یک وزارتخانه به‌عنوان وزارت جهاد کشاورزی ادغام کردیم و این موجب شد نه جهاد سازندگی را حفظ کنیم و نه وزارت کشاورزی را به هدف‌های خود برسانیم و بسیاری از انگیزه‌های انقلابی و ایدئولوژیک در امر مدیریت آن سازمان را کشور از بین ببریم.

نوباوه با تأکید براین که در کشورهای پیشرفته اتفاقات مدیریتی با این عجله انجام نمی‌شود خاطرنشان کرد: در سال‌هایی که در مجلس بودم متأسفانه شاهد تصمیمات خلق الاساعه بسیار ازجمله ادغام برخی از وزارتخانه‌ها و سازمان‌ها ازجمله وزارت مسکن و شهرسازی با سایر وزارتخانه یا وزارت معدن با وزارت بازرگانی و مواردی ازاین‌دست بودیم که باگذشت کمتر از ده سال به این نتیجه رسیده‌اند در تغییرات عجله شده است.

وی بابیان اینکه تعجیل بدون نظر داشت منافع ملی منجر به این شده که برخی از مدیریت‌ها در کشور ما آن‌طور که باید قوام پیدا نکند خاطرنشان کرد: البته قوانین تأثیرگذار دیگری مانند مقررات سازمان امور اداری و استخدامی کشور برای به‌کارگیری افراد در سطوح مختلف اداری و استخدامی کشور هست که متأسفانه رعایت نشده است.

رئیس سابق دفتر نمایندگی صداوسیما در نیویورک ادامه داد: به‌طور مثال وقتی وزیری وارد یک وزارتخانه می‌شود شاهد هستیم که بعد از مدتی لهجه آن وزارتخانه هم‌تغییر می‌کند این درحالی‌که است که در بسیاری از کشورهای درحال‌توسعه یک وزیر شاید بتواند معاونان خود را عوض کند و حتی اجازه تغییر مدیرکل‌های خود را ندارد.

وی با تأکید براین که انقطاع تجربیات در ادارات و وزارتخانه‌های آسیب جدی به مدیریت کلان کشور وارد می‌کند خاطرنشان کرد: موضوع دیگری که اخیراً با آن مواجه شده‌ایم عدم به‌کارگیری مدیران جوان میانی کشور است که متأسفانه آن‌قدر به آن توجهی شده تا مجبور شدند قانون را تغییر دهند و با وضع قوانین جدید افرادی که نزدیک به 40 سال در سازمان‌های دولتی مسئولیت داشتند را کنار بگذارند.

این نماینده سابق مجلس خاطرنشان کرد: در زمان نمایندگی مجلس با بررسی این مسئله را متوجه شدم که ما به‌اندازه کافی قانون داریم و فقط باید این قوانین را در به‌کارگیری نیروها در سروقت خود اجرا کنیم.

وی در ادامه بابیان اینکه مسئله مهم دیگر تغییر نحوه استخدام نیروهای رسمی کشور است خاطرنشان کرد: در بسیاری از کشورها اروپایی و آمریکایی کارمندی به‌عنوان کارمند رسمی وجود ندارد و هرچند امکان دارد همه کارمندانی که به کار گرفته‌ می‌شوند تا آخر عمر در همان کار باشند و از سنوات، بیمه و دیگر شرایط لازم یک کارمند رسمی برخوردار شوند اما این‌طور نیست که وقتی یک کارمندی وارد سازمان شد 30 یا 40 سال در سمت خود باقی بماند و اگر این کارمند خوب کار نکند حتماً کنار گذاشته می‌شود.

نوباوه افزود: این مسئله به مدیران کشور اجازه بیشتری برای مدیریت نیروها می‌دهد و نبود همین مسئله موجب شده که نیروهای خرید خدمات یک‌شکل کار ‌کنند، نیروهای رسمی قراردادی به یک‌شکل کیفیت کار خود را افت دهند، وقتی رسمی آزمایشی می‌شوند به شکل دیگر و وقتی به شکل کامل نیروی رسمی می‌شوند و یک سایه امنی را بر سرخود احساس می‌کنند یک راندمان پائینی از خود نشان می‌دهند و احتمالاً علت اینکه راندمان کاری در کشور ما به نسبت کشورهای صنعتی و پیشرفته نزدیک به یک‌دهم است همین مسئله باشد.

وی در بخش دیگری از این گفت‌وگو در خصوص مدیریت رسانه‌ بابیان اینکه مسئله بسیار مهم در امور فرهنگی این است که نباید کار را اداری ببینیم خاطرنشان کرد: قاعده امور اداری و استخدامی در رسانه‌های جهانی نمی‌گنجند، اساس کار رسانه به یک کار هنری بازمی‌گردد و نمی‌توانید بگوئید یک فرد در 80 سالگی نمی‌تواند بنویسد.

رئیس سابق دفتر نمایندگی صداوسیما در نیویورک ادامه داد: زمانی که در سازمان ملل بودم خبرنگاری را دیدم که بعد از دو دوره نمایندگی در مجلس سنا برای نیویورک‌تایمز خبرنگاری می‌کرد و این نشان می‌دهد که در امر رسانه صلاحیت و تخصص مهم‌ترین حرف را می‌زند که البته اساس علوم انسانی است.
وی در پایان تأکید کرد: اگر بخواهیم حدی را برای هنرمندان یا سایر افرادی که کار آنها فکری و علوم انسانی قرار بدهیم خود را از بخشی از تجربیات جامعه محدود کرده‌ایم.