گزارشی از فعالیت موزه شهاب‌ سنگ در شهر نراق استان مرکزی

نراق؛ شهر شهاب‌ سنگ‌ ها (+عکس)

وقتی ساعت ۹ و ۴۵ صبح روز ۲۸ شهریور ۱۳۵۳ شهاب‌سنگی بر سقف مدرسه‌ای تازه تاسیس در نراق اصابت کرد، کسی خبر از علت این اتفاق نداشت. شاید کسی فکر نمی‌کرد سال‌ها بعد نراق به یکی‌از مراکز مهم و مورد علاقه دوستداران شهاب‌سنگ در غرب آسیا تبدیل شود.
کد خبر: ۱۳۰۷۳۴۹

شهر نراق که آن را به قدمت و تمدن و تاریخ می‌شناسند، در حد فاصل قم، کاشان و دلیجان و اصفهان واقع شده و اکنون یک موزه شهاب‌سنگ شناسی را در خود جای داده‌است.

شهاب‌ سنگ نراق آن زمان به سقف سالنی برخورد کرد که آن روز شکل آزمایشگاه‌های امروزی را داشت و حالا به موزه‌ای تبدیل شده که سالانه پذیرای جمع کثیری از علاقه‌مندان دانش نجوم و اخترشناسی است. با این حال قطعه‌اصلی این شهاب‌سنگ مشخص نیست کجاست!

نراق؛ شهر شهاب‌ سنگ‌ ها

براساس روایت مردم نراق، پس از اصابت این شهاب‌سنگ ، کارگرانی که در این مدرسه تازه تاسیس به کار مشغول بودند آن‌را همان‌طور که داغ بوده برمی‌دارند و باخود می‌برند سپس با مراجعه مردم و ژاندارمری به مدرسه، گروهی از موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران به این منطقه اعزام می‌شوند و با در اختیار گرفتن شهاب‌ سنگ، آن را به تهران منتقل می‌کنند سپس براساس بررسی‌های محققان مشخص می‌شود سنگی که در مدرسه سقوط کرده یک شهاب‌سنگ بوده‌است.

بازگرداندن چند قطعه از شهاب‌ سنگ نراق

محمود مرادی که پیگیر ماجرای شهاب‌ سنگ نراق بود و کار احداث موزه شهاب‌ سنگ نراق در دوره شهرداری او اتفاق افتاده به خبرنگار جام‌جم گفت: «از سال ۸۵ به بعد که قدری پیش از مسؤولیت شهرداری من در نراق بود، پیگیر موضوع شهاب‌سنگ بودم. به طوری که هرچه به مرکز ژئوفیزیک دانشگاه تهران زنگ می‌زدم اظهار بی‌اطلاعی می‌کردند.»

وی ادامه داد: «بعد از مدتی دکتر سپهری از محققان دانش نجوم در یکی از مجلات تخصصی گزارشی کوتاه نوشت که موردتوجه قرار گرفت و پس از مدتی دکتر ایرج عشقی از آلمان از طریق خواهرزاده خود با بنده ارتباط برقرار کرد تا درباره سرنوشت شهاب‌سنگی که پیگیر آن بودم اطلاعاتی بدهد.»

نراق؛ شهر شهاب‌ سنگ‌ ها

شهردار سابق نراق بیان کرد:« پس از آن، جلسات بسیاری برگزار کردیم و دکتر عشقی قطعات شهاب‌سنگی را که با خود به آلمان و برای تحقیقات برده‌بود، برگرداند و درنهایت با پیگیری از موزه‌های میراث فرهنگی کشور مجوز راه‌اندازی موزه شهاب‌سنگ را گرفتیم. از آن زمان تا به حال سنگ‌ها و اجرام آسمانی مختلفی از نقاط مختلف دنیا از جمله فرانسه و آلمان و تعدادی هم از داخل ایران جمع آوری و به این موزه منتقل شده‌است. درحال حاضر بالغ بر ۵۰قطعه انواع شهاب‌سنگ ‌ مختلف در این موزه جمع آوری شده‌است.»

جرم شهاب‌ سنگ بیش از ۳ کیلوگرم بود

صبحت‌های مدیرکل میراث فرهنگی استان مرکزی نیز درباره این موزه و شهاب‌سنگ نراق شنیدنی است.

مصطفی مرزبان درباره این‌باره گفت:« این موزه نخستین موزه شهاب‌سنگ در خاورمیانه بوده که در محل سقوط شهاب‌سنگ نراق تشکیل شده‌است. در ۲۸ مرداد ۱۳۵۳ یک بارش شهابی اتفاق می‌افتد که در جریان آن یک شهاب‌سنگ با سقف آزمایشگاه مدرسه‌ای خیرساز در نراق برخورد می‌کند. طبق نقل قول‌هایی که وجود دارد، کارگرانی که در آن محوطه به کار مشغول بودند متوجه صدای وحشتناکی می‌شوند که مدام درحال نزدیک شدن بوده و در نهایت این سنگ به سقف برخورد می‌کند و بعد از سوراخ کردن سقف، به کف زمین می‌افتد. در ابتدا کارگران فکر می‌کنند بمب یا موشکی اصابت کرده‌است و وقتی مراجعه می‌کنند با یک سنگ سه کیلو و ۲۰۰گرمی مواجه می‌شوند که تکه‌هایش به اطراف پخش شده‌بود. کارگران این سنگ را با خود به خانه می‌برند و بعد از مدتی ژاندارمری وارد عمل می‌شود و سنگ را تحویل می‌گیرد، در آن زمان دکتر ایرج عشقی که اکنون مشاور علمی طرح موزه هستند، دانشمندی بودند که از آلمان برای انجام یک‌سری تحقیقات به ایران‌می‌آیند.»

حفظ محل برخورد شهاب‌ سنگ در موزه نراق به همان شکل روز نخست

سوراخی که به دلیل اصابت شهاب‌ سنگ در نراق ایجاد شده، بعد از گذشت ۴۶سال همچنان به همان صورت باقی مانده و حفظ شده‌است. البته ناگفته نماند سقوط شهاب‌سنگ‌ها در مناطق مسکونی کمتر گزارش شده‌است.

مدیرکل میراث فرهنگی استان مرکزی در خصوص روند ایجاد و فعالیت موزه شهاب‌سنگ نراق گفت: «بعد از گذشت ۴۰سال، به دنبال ارتباط شهردار وقت نراق، دکتر عشقی به نراق می‌آیند و شهرداری هم حمایت می‌کند و ایشان هم چون مجموعه‌ای از سنگ‌ها و شهاب‌سنگ‌های ارزشمند را در خارج از کشور داشتند نسبت به راه‌اندازی این موزه اقدام می‌کنند.»

نراق؛ شهر شهاب‌ سنگ‌ ها

مرزبان ادامه داد: «‌بنابراین محل سقوط شهاب‌سنگ را به عنوان موزه شهاب‌سنگ درنظر می‌گیرند که درحال حاضر حدود ۱۵۰شهاب‌سنگ ارزشمند از ایران و کشورهای مختلف جهان در این موزه داریم که دکتر عشقی به اینجا آورده‌اند و اینجا به موزه‌ای تبدیل شده که در معرض دید عموم قرار می‌گیرد. انواع مختلف سنگ‌ها اعم از شهاب‌سنگ‌های آهنی، سنگی ـ آهنی، سنگی و غیره در این موزه نگهداری می‌شود و حتی انواع مختلف سنگ‌های زینتی زمینی هم در این موزه وجود دارد.»

وی افزود: «این موزه سال گذشته به صورت رسمی افتتاح و به طور کامل از مجموعه مدرسه مستقل شد، منتها از سال گذشته بعد از افتتاح این موزه با شیوع کرونا به خوبی نشد که از این فضا استفاده کرد.»

استقبال گردشگران دوستدار علم از موزه شهاب‌ سنگ نراق

مدیرکل میراث فرهنگی استان مرکزی با اشاره به این‌که تا قبل از همه‌گیری کرونا بیشتر گردشگران نراق از این موزه بازدید داشتند، گفت: «در ایام نوروز روزانه ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰نفر گردشگر در نراق داشتیم و حدودی نیمی از این گردشگران نسبت به بازدید از این موزه بسیار راغب بودند. موزه شهاب‌سنگی که شکل گرفته حاصل چند سال تلاش است، دکتر عشقی ساکن آلمان هستند و سالی یک‌بار به اینجا می‌آیند که نشست‌ها و مراسمی برگزار می‌شود و اغلب با خود سنگ‌های جدید هم می‌آورند.»

مرزبان ادامه داد: «تا جایی که شهرداری و شورای اسلامی شهر نراق حمایت کردند این مجموعه از مدرسه مستقل شده و در مراحل بعدی برنامه داریم که با توجه به هوای مساعد نراق برای بحث ستاره‌شناسی و نجوم از این فضا برای چنین فعالیت‌هایی هم استفاده شود و به سالن‌ها افزوده‌شود.»

مبین جلیلی - جام جم استان مرکزی

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها