خراسان شمالی؛ گنجینه فرهنگ‌ها

به گزارش جام جم آنلاین خراسان شمالی؛ این استان علاوه بر این‌که به تنوع اقلیم و طبیعت شهرت دارد، از وجود اقوام تات، کرد، کرمانج، ترک، ترکمن و بلوچ نیز بهره‌مند است، وجود تنوع قومی در این سرزمین چند اقلیمی، سفره رنگینی از فرهنگ‌ها و هنرها در این دیار آفریده است.

اقوام درخشان استان
اقوام ساکن در خراسان شمالی را بیشتر تات‌ها، کرمانج‌ها، ترک‌ها، ترکمن‌ها و فارس‌های مهاجر از سایر استان‌ها تشکیل می‌دهند. علاوه بر این قومیت‌ها تعداد محدودی اقوام عرب، بلوچ و لر نیز در چند روستای استان سکونت دارند. وجود اقوام مختلف با فرهنگ‌ها و آداب‌ورسوم متفاوت سبب شده این استان به گنجینه فرهنگ‌ها شهرت یابد.

تات‌ها بومیان این استان هستند که به زبان تاتی با گویش خراسانی سخن می‌گویند. به گفته محققان منشأ و تبار مشترک همه تات‌های ایران به مادها بازمی‌گردد. فرهنگ تاتی یک فرهنگ شفاهی است لذا مهم‌ترین و اصلی‌ترین محمل فرهنگی آن‌ها، زبان‌شان بوده که سنت فرهنگی‌شان را در طی سال‌ها و قرون متمادی تا به امروز انتقال داده است.

کردهای این استان شاخه‌ای از کرمانج‌ها هستند. لفظ كرمانج در شمال خراسان  هم به چادرنشینان كرمانج زبان  و در مفهوم عام‌تر به كردهايی كه گويش كرمانجی دارند اطلاق می‌شود و هرگاه سخن از كرمانج است کرد نژادان كرمانج زبان مدنظر است. کلیم‌الله توحدی مؤلف كتاب چند جلدی حركت تاريخی كرد به خراسان معتقد است كرمانج‌های خراسان که عمدتاً تحت عنوان سه ايل بزرگ زعفرانلو، شادلو و قراچورلو وارد این منطقه شدند، در اوايل دولت صفوی براي مقابله با تاخت‌وتاز تركمانان و ازبكان به مرزهای شمال ايران کوچانده شدند.

مردم ترک نژادی که امروزه در پهنه خراسان زندگی می‌کنند، طی دوره‌ها و قرون مختلف وارد خراسان شده‌اند و بعضی نیز بومی خراسان هستند. از کتب تاریخی به‌جامانده، نقل‌های بسیاری دیده می‌شود مبنی بر اینکه پیش از اسلام ماوراءالنهر و خراسان تحت تسلط ترک‌ها بوده است و این تسلط، طی چند حکومت و امپراتوری استمرار داشته است. بی‌شک وجود امپراتوری‌های بزرگ ترک‌تبار در مرزهای شمال و شرق ایران نشان از این دارد که ترک‌ها از زمان‌های بسیار دور با خراسان در ارتباط بوده‌اند و گاها در این سرزمین مسکن گزیده‌اند.

ترکمن‌های مسلمان و اهل سنت استان که سکونتگاه آنان عمدتاً در بخش جرگلان شهرستان راز و جرگلان  است از ایل گوکلان، طایفه مستقل نخورلی، طایفه مستقل تکه و طایفه مستقل تیره اتا تشکیل می‌شوند. هر یک از طوایف در دوره‌ای به دلایلی به این منطقه آمده و در آن ساکن شده‌اند.

جاذبه‌های طبیعی، تاریخی، مذهبی و تفریحی شهرستان‌های هشتگانه استان خراسان شمالی

منطقه نمونه ملی گردشگری بش قارداش، منطقه نمونه ملی گردشگری باباامان، آیینه‌خانه مفخم، عمارت مفخم (موزه مردم‌شناسی)، خانه تاریخی جاجرمی، منطقه نمونه گردشگری ایوب (آبگرم و زیارتگاه)، آبشار حمید، روستای هدف و منطقه نمونه گردشگری اسفیدان، منطقه نمونه گردشگری استانی فیروزه، مجموعه تاریخی سبزه‌میدان، مقبره تاریخی شهدا، سنگ‌نگاره‌های تکه نرگسلو، آبگرم قراجه، منطقه نمونه گردشگری استانی بازخانه، منطقه نمونه گردشگری استانی رئین، منطقه نمونه گردشگری استانی پاقلعه، کوشک باغ علی‌آباد، آرامگاه سردابه، خانه بانک ملی، امام‌زاده سلطان سید عباس (معصوم زاده)، امامزاده محمدرضا (ع) لنگر از جمله جاذبه‌های طبیعی، تاریخی و مذهبی استان خراسان شمالی است .