آنچه گذشت در یک نگاه

 

 

سال ۹۹ در حالی روزهای آخر را سپری می‌کند که به گفته مسؤولان سیاسی و اقتصادی کشور یکی از سال‌های سخت در حوزه اقتصاد بود در این سال مردم از نظر معیشت به شدت تحت فشار بودند به طوری که گفته می‌شود خط فقر در سال ۹۹ برای یک خانواده ۴ نفره به چیزی حدود ۹ میلیون تومان رسید.کارشناسان و مسؤولان اقتصادی اخیرا اعلام کرده‌اند حدود ۵۰ درصد مردم ایران در سال ۹۹ به زیر خط فقر آمده‌اند.  

 

 

سال ۹۹ یکی از سال‌های پرنوسان نرخ ارز بود به طوری که قیمت ارز از حدود ۱۶ هزار تومان به یک باره با جهش ۱۰۰درصدی به ۳۲ هزار تومان نیز رسید. گرچه مسؤولان بانک مرکزی همواره اعلام می‌کردند نرخ واقعی ارز ۳۲ هزار تومان نیست و کاهش پیدا خواهد کرد اما این کاهش حدود ۲ تا ۳ هزار تومان بود و دوباره به همان میزان قبل یا حتی بیشتر افزایش پیدا می‌کرد. کارشناسان اقتصادی بارها اعلام کردند اقتصاد ایران توان این قیمت ارز را ندارد و اگر واقعا قیمت ارز به ۳۲ هزار تومان برسد اقتصاد ایران ورشکست می‌شود. اخیرا نیز برخی مسؤولان دولتی اعلام کردند قیمت ارز را عمدا بالا نگه داشتیم تا بتوانیم کشور را در دوران تحریم کنترل کنیم.

 

 

یکی از کالاهایی که به گفته مسؤولان وزارت صمت چسبندگی بالایی به نرخ ارز دارد خودرو است. برخی کارشناسان  این حوزه خودرو معتقدند تولید خودرو تمام داخلی نیز حدود ۲ تا ۳ هزار دلار ارزبری دارد بنابراین اگر نرخ ارز دستخوش تغییر قرارگیرد قیمت خودرو نیز تغییر پیدا می‌کند اما مساله اینجاست که چرا قیمت خودرو با افزایش نرخ ارز بالا می‌رود اما با کاهش نرخ ارز پایین نمی‌آید. به هرحال قیمت خودرو در سال ۹۹ روند شدید صعودی به خود گرفت تا جایی که به عنوان مثال قیمت پراید از مرز ۱۲۰ میلیون تومان نیز عبور کرد و به همین نسبت قیمت دیگر خودرو‌ها نیز افزایش پیدا کرد.

 

 

در سال ۹۹ به دلایلی از جمله کمبود نهاده‌های تولید، قیمت گوشت افزایش بی‌سابقه‌ای را به خود دید طوری که به گفته برخی مسؤولان مراکز حمایتی اگر همدلی مردم نبود شاید بسیاری از مردم دیگر رنگ گوشت را در سفره‌های خود نمی‌دیدند. در سال ۹۹ قیمت گوشت گوسفند بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار تومان نیز رسید که این مساله موجب شد تا تنها زمانی مردم بتوانند گوشت تهیه کنند که یارانه برایشان واریز می‌شد.

 

 

رهبر معظم انقلاب در حاشیه مراسم روز درختکاری از گرانی میوه گلایه کرده و فرمودند مسؤولان باید در این زمینه تدبیر کنند. سال ۹۹ سال عجیبی در قیمت انواع میوه بود. میوه‌های تابستانی و نوبرانه که به قیمت ۱۲۰تا ۱۵۰هزار تومان رسید و انتظار این بود که هرچه به فصل پاییز نزدیک شویم این شرایط بهتر شود اما با ورود میوه انار به بازار و قیمت‌های ۲۰ تا ۳۰ هزار تومان در هر کیلو مشخص شد انتظار برای کاهش قیمت میوه بیهوده است.

 

جالب‌تر آن‌که یکی از مسؤولان اتحادیه میوه و تره‌بار نیز اعلام کرد اگر مردم انار هم نخورند مشکلی پیش نمی‌آید. اما ظاهرا قیمت‌های نجومی فقط مربوط به میوه نبود. آبان ماه قیمت گوجه و پیاز یکباره افزایش یافت تاجایی که خرید گوجه و پیاز کاهش پیدا کرد و بعد از آن نوبت به خیار ۲۰هزار تومانی و موز ۶۰هزار تومانی رسید. ین روزها قیمت موز کمی‌کاهش پیداکرده و به ۴۵ تا ۵۰ هزار تومان رسیده ولی در عوض قیمت نارنگی جنوب به ۵۵ هزار تومان و پرتقال جنوب به ۴۰هزار تومان رسیده است. قیمت بالای میوه حتی صدای مسؤولان اتحادیه میوه‌فروشان را نیز درآورده به‌طوری‌که گفته‌اند تاکنون چنین قیمت‌هایی را ندیده بودند.

 

 

مسکن بخش مهمی از سبد هزینه خانوار کارگری را شامل می‌شود و امسال به دلیل رشد شدید قیمت مسکن موجب شد برای نخستین بار در تاریخ جمهوری اسلامی موضوع وام اجاره‌بها مطرح شود. قیمت مسکن تا حدی بالارفته بود که خرید خانه برای قشر کارگر تبدیل به یک رؤیا شد و مستأجران نیز دیگر امیدی به خانه‌دار شدن ندارند. مسؤولان اتحادیه املاک معتقدند قیمت تمام‌شده مسکن نسبت به آن‌چیزی‌که به فروش می‌رسد ۵۰۰ درصد کمتر است و این وسط دلالان و ملاکان هستند که سود می‌برند. در حال حاضر امید به خانه‌دار شدن کارگران از ۷۰ سال به ۱۲۰ سال رسیده ، هرچند دولت طرحی به‌نام مسکن ملی در دستور کار قرارداده است تا مستأجران را صاحب‌خانه کند اما قیمت بالای ساخت این واحدهای مسکونی نیز موجب شده تا کمترین استقبال از این واحدها به عمل آید تاجایی که مسؤولان وزارت مسکن نیز اعلام کرده‌اند این واحدهای مسکونی متعلق به اقشار متوسط به بالای جامعه است. همیشه در دولت‌ها طرح‌هایی برای خانه‌دار شدن مردم مطرح می‌شود.

 

 

یکی از اتفاقات خوبی که در سال ۹۹ رخ داد و آن‌هم از تدابیر مجلس یازدهم بود، پرداخت یارانه کرونایی است که گفته شد به ازای هر نفر ۱۰۰هزار تومان و خانواده‌های تحت پوشش نهادهای حمایتی نیز ۱۲۰هزار تومان تعیین شد. پرداخت این یارانه گرچه تنها چهار ماه در نظر گرفته‌شده اما با توجه به نرخ تورم واقعی موجود توانست کمکی به خانواده‌هایی شود که این روزها با مشکلات معیشتی روبه‌رو هستند. همچنین در ابتدای سال، وام کرونایی پرداخت شد که محل بازپرداخت آن یارانه نقدی بود.

 

 

یکی از اتفاقات عجیبی که در سال ۹۹ شاهدش بودیم افت شدید قیمت نفت در بازار‌های جهانی بود که این مساله روی اقتصاد ایران نیز تاثیر‌گذار بود. هرچند صادرات نفت ایران در سال ۹۹ به دلیل تحریم‌های آمریکا به پایین‌ترین میزان خود بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران رسید اما فروش نفت با قیمت‌های منفی در اردیبهشت ماه امسال به فروش می‌رسید. براین اساس قیمت نفت آمریکا در بازار جهانی که حدود یک هفته صفر شد و پس از آن برای نخستین‌بار در تاریخ به منفی ۲ تا ۳ دلار در هربشکه رسید این موضوع قیمت سبد نفت اوپک و ایران را نیز تحت‌الشعاع قرار داد.

 

 

 

 

نسوزید جنگل‌ها، نسوزید درختان با‌ارزش بلوط، زاگرس زنده بمان. چقدر دلمان می‌خواست جنگل‌های زاگرس وقتی امسال داشتند بارها و بارها می‌سوختند و به نیستی نزدیک‌تر می‌شدند این جملات را بشنوند. چشم و دل زاگرس اما از این آتش‌سوزی‌ها پر است و عادت کرده شاهد بی‌تدبیری مسؤولان در سرد کردن داغ دلش باشد. درخت سوخت، جنگل سوخت، کوه عریان شد؛ چه سود که۴۰مظنون دستگیر شدند.

 

 

چقدر آن فیلم کوتاه به دلمان نشست که سوغات محیط‌بانان از پارک ملی توران برای ایران بود. روی زمین کویری توران، بین بوته‌های خاکی رنگ خاردار، اردیبهشت امسال چهار یوزپلنگ آسیایی دیده شد که پدر و مادر با دو توله بودند و تداوم زندگی در این نقطه را نوید می‌دادند. این خانواده تنها جمعیت مولد یوزپلنگ در ایران و قاره آسیاست که خدا حفظ‌شان کند. ایران! مبارک باشد.

 

 

ایران که ماحصل سنجاق شدن اقوام و فرهنگ‌های مختلف است، در عهد کرونا، در روزگار سختی های بیماری و تنگی های معیشت باز همان ایرانی ماند که همیشه بود. ایران همدل در ماه‌هایی که گذشت صحنه بروز و ظهور انواع پویش‌های مردمی بود که دستمایه‌شان مهربانی و هدف‌شان کم کردن رنجی از هموطنان بود. ایران همدل را باید قاب گرفت و به دیوار خاطره‌های خوش نصب کرد.

 

 

اگر سال ۹۹ به آخر نمی‌رسید دیگر داشت آلرژی‌مان نسبت به روزهای شنبه عود می‌کرد از بس هرچه در دولت کردند و هرچه خواستند اجرا کنند و درباره‌اش تصمیم بگیرند به روزهای شنبه موکول شد. شنبه یک روز نمادین است برای همه مردم برای آغاز همه جنس کاری و این روز برای دولت روزی با همین مفهوم نمادین بود که البته دستمایه برخی خوشمزگی‌ها هم قرار گرفت.
 

 

تلخی پرهیز کردن از خوراکی‌ها و کنار آمدن با عوارض دیابت یک‌ور و تلخی در به ‌در دنبال انسولین گشتن هم یک ور. سال ۹۹ با موجی از سرگردانی بیماران مبتلا به قند خون گذشت. انسولین در بیشتر روزهای این سال کمیاب بود و درحالی که بیماران اصرار به مصرف نوع خارجی داشتند ماجرای جن و بسم‌ا... تکرار می‌شد و این کمبود هنوز پابرجاست.

 

 

شاید دور نباشد آن روزی که جهان به جای تحسین روسیه در ساخت واکسن اسپوتنیک وی، ایران را به‌خاطر واکسن‌های ضدکرونایی که در حال ساخت‌شان است، تحسین کند. کوو ایران برکت، کووپارس، واکسن پاستور و شهید فخری‌زاده؛ قطعا یکی از اینها تحسین جهان را برخواهد انگیخت و از خرداد۱۴۰۰ یکی از آنها به بازوی ما ایرانی‌ها تزریق خواهد شد. آه خدایا! اگر فقط بتوانیم سه ماه دیگر صبر کنیم.

 

 

نفت کوره یا همان مازوتی که خیلی‌ها می‌شناسند آسمان خیلی از شهرهای ایران را تیره و خاکستری کرد. ماجرای مازوت‌سوزی نیروگاه‌ها که ناشی از افت فشار گاز و ناتوانی در تامین سوخت پاک بود چنان حزنی را سبب شد که ته‌مانده‌هایش هنوز در ریه خیلی‌هایمان رسوب کرده. آلودگی هوا همه سال ۹۹ با ما بود و دست‌بردار روزها نشد؛ روزهایی که مازوت ریز به آنها می‌خندید.

 

 

اگر ته‌مانده شمع‌های سال‌های قبل، این یادگاران روزهایی که برق قطع و وصلی زیاد داشت نبودند، محال بود زور چراغ قوه کم‌جان گوشی‌های همراه‌مان حریف شب‌های خاموش شود. با این‌که زمستان امسال در بیشتر نقاط ایران زمستان نشد ولی همان چند روزی هم که زمستان ضرب‌شست نشان داد، رگ روشنایی قطع شد؛ خانه تاریک، کوچه تاریک، شهر تاریک،روستا تاریک.

 

مبارزه با مفاسد اقتصادی و امنیتی در سال‌های گذشته با جدیت بیشتری از سوی دستگاه‌قضا دنبال شده‌است و قوه‌قضاییه بدون هیچ گونه خط قرمزی، چهره‌های شناخته‌‌شده‌ای را پای میز محاکمه آورده و نشان داده‌است وابستگی‌های سیاسی و فامیلی، مانعی در مقابل برخورد با مفاسد نیست.

 

 

یکی از مهم‌ترین پرونده‌های‌قضایی، دادگاه رسیدگی به اتهامات روح‌ا... زم بود. زم سرشبکه سایت و کانال تلگرامی آمدنیوز و چند مجموعه خبری بود. خرداد ۹۵ روح‌ا... زم به همراه بابک اجلالی و مجید نیکنام رسانه‌ای را با نام آمدنیوز تاسیس کرد. دی ۹۶ در جریان اعتراضات و اغتشاشات صورت‌گرفته در ایران، آمدنیوز نفش فعالی در انتشار اخبار و ترغیب و تهییج معترضان و آشوبگران داشت و حتی به طور رسمی آموزش ساخت و استفاده از بمب‌های آتش‌زا و دیگر ادوات ممنوع را در کانالش منتشر می‌کرد. ۲۲ مهر ۹۸ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در بیانیه‌ای از دستگیری روح‌ا... زم در یک عملیات اطلاعاتی هوشمندانه توسط سازمان اطلاعات سپاه خبر داد.

 

۲۱ بهمن ۹۸ اولین دادگاه رسیدگی به پرونده اتهامی روح‌ا... زم، مدیر کانال آمدنیوز در شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب به ریاست قاضی‌صلواتی و با صدور کیفرخواستی در ۱۷بند اتهامی برگزار شد. عناوین اتهامی زم عبارت بودند از تحریک مؤثر نیروهای مسلح، افسادفی‌الارض، تشکیل و اداره کانال آمدنیوز و صدای مردم، جاسوسی به نفع بیگانه، مشارکت در اغوا و تحریک مردم به جنگ و کشتار، جمع‌آوری اطلاعات طبقه‌بندی شده، نشر اکاذیب، توهین به مقدسات و مقامات، تحصیل مال نامشروع. ۲۰ خرداد ۹۹ ششمین و آخرین جلسه دادگاه زم برگزار شد و دادگاه پس از پایان رسیدگی، برای زم، حکم اعدام صادر کرد و این حکم پس از سیر مراحل قانونی در ۲۲ آذر اجرا شد.

 

 

اکبر طبری از مقامات بلند پایه قوه‌قضاییه در دوران ریاست آیات هاشمی شاهرودی و آملی لاریجانی با احراز مناصبی چون مدیرکل امور مالی دستگاه‌قضایی و معاونت اجرایی دفتر رئیس‌قوه‌قضاییه بود.  وی علاوه بر این از اعضای هیات‌رئیسه فدراسیون کنگ فو و هنرهای رزمی بود و سابقه‌ای هم از او در صنعت خودروسازی و شرکت ایران‌خودرو به چشم می‌خورد.

 

در اولین روزهای ریاست حجت‌الاسلام سید ابراهیم رئیسی بر قوه‌قضاییه، اعلام شد اکبر طبری از مسؤولیت معاونت اجرایی حوزه ریاست قوه‌قضاییه برکنار شده‌است و ۲۳ تیر ۹۸ اعلام شد اکبر طبری بازداشت شده‌است. به دنبال آن غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی دستگاه قضا در تاریخ ۲۵ تیر خبر بازداشت طبری را تأیید کرد. محمدجعفر منتظری، دادستان کل کشور در ۱۷ مرداد ۹۸ درباره بازداشت اکبر طبری، معاون اجرایی حوزه ریاست‌قوه‌قضاییه در دوره صادق لاریجانی، گفت: کارهای اطلاعاتی و امنیتی در این خصوص شدت گرفته و هر کسی که در این زمینه شریک باشد با وی برخورد خواهدشد و خط قرمزی در برخورد با افراد نداریم.
 اسماعیلی در ۹ مهر ۹۸ درباره اتهامات طبری گفت: در این پرونده ۱۷نفر را بازداشت کرده‌ایم.

 

اولین جلسه رسیدگی به اتهامات اکبر طبری، معاون اجرایی سابق حوزه ریاست‌قوه‌قضاییه و متهمان دیگر این پرونده، به ریاست قاضی بابایی در شعبه ۵ دادگاه‌کیفری یک استان تهران برگزار شد. روز ۲۲شهریور ۹۹ اکبر طبری، به اتهام «سردستگی» شبکه رشوه‌گیری و «اخذ رشوه‌های متعدد» به ۳۱سال حبس تعزیری محکوم شد. طبری به اتهام پولشویی به ۱۲ و نیم سال حبس تعزیری محکوم شد. او همچنین به انفصال دائم از خدمات دولتی، ضبط اموال ناشی از گرفتن رشوه و پرداخت جزای نقدی ۱۲۰میلیارد تومانی محکوم شد.

 

 

برادر معاون‌اول رئیس‌جمهوری بازداشت شد؛ این خبری بود که مهرماه سال ۹۶ در رسانه‌ها منتشر شد. مهدی جهانگیری که نایب‌رئیس اتاق‌بازرگانی تهران بود (بنا بر آنچه در رسانه‌ها منتشر شد) به اتهام اخلال در مسائل مالی کشور در کرمان دستگیر و پس از گذشت مدت زمانی پرونده وی برای ادامه رسیدگی به تهران منتقل شد. دادستان تهران ۲۰ اسفند ۹۶ اعلام کرد تحقیقات در پرونده مهدی جهانگیری ادامه دارد و وی با تودیع وثیقه آزاد شده‌است. به گفته سخنگوی قوه‌قضاییه، در بهمن ۹۹ مهدی جهانگیری به جرم قاچاق حرفه‌ای ارز به ارزش ریا‌لی ۲۶میلیا‌رد و ۸۲۱میلیون و ۴۸۰هزار ریال و انتقال ارز به‌صورت غیرقانونی به خارج از کشور و به جرم تحصیل ما‌ل از طریق نامشروع به تحمل حبس و ضبط ارز قاچاق شده و جزای نقدی و رد مال محکوم شده‌است.

 

 

رسیدگی به پرونده فساد در بانک سرمایه و صندوق ذخیره فرهنگیان از جمله دادگاه‌های پر سر و صدای اقتصادی بود که امسال نیز رسیدگی به آن ادامه یافت. متهم اصلی این پرونده که امسال در چند جلسه به اتهامات او رسیدگی شد محمد امامی، تهیه‌کننده مشهور سینما بود. اتهامات او شامل تحصیل مال از طریق نامشروع از بانک‌سرمایه و از مجرای دریافت غیر قانونی ۲۶فقره ضمانت بانکی فاقد پشتوانه،‌ همچنین دریافت غیرقانونی وجوه در پوشش انعقاد قراردادهای حق‌العمل‌کاری و اقدام مجرمانه در مقام تسویه مطالبات بانک سرمایه با توسل به گزارش‌های خلاف واقع و جعل اسناد رسمی بود. علاونه بر محمد امامی، ۳۳متهم دیگر نیز در این پرونده دخیل هستند.  مجموع پرونده‌‌های اتهامی آنها ۲۲ هزار صفحه است که تاکنون ۱۴جلسه آن برگزار شده و به دلیل نقص تحقیقات موجود در پرونده، جلسات دادرسی آنها از دی ماه گذشته به طور موقت تعطیل شد و ادامه رسیدگی به آن به بعد از ۱۴۰۰ موکول شد.

 

 

رویدادهای شیرین علمی سال ۹۹
 معرفی داروهای گوناگون برای کنترل علائم کرونا
 

در یک سال گذشته با بررسی‌های مختلفی که روی اثر داروهای گوناگون که برای درمان دیگر بیماری‌ها تولید شده بود مشخص شد، استفاده از برخی داروها می‌توانند به کاهش علائم کرونا و تسریع روند درمان در برخی بیماران کمک کنند. رمدسیویر، فاووپیراویر، ایبوپروفن، هیدروکسی کلروکین و کلروکین، دگزامتازون، توسیلیزوماب و ... ازجمله داروهایی بودند که اثرات مثبتی بر بیماران بدحال مبتلا به کووید-۱۹ نشان دادند. اگر حساب شیادانی را که از مسیر مطرح‌کردن ادعاهای شبه‌علمی، آزمایش‌نشده، آزمون‌ناپذیر و ابطال‌ناپذیر مدعی کشف و ارائه داروهای قطعی برای درمان کرونا می‌شدند از حساب تحقیقات علمی و دانشگاه جدا کنیم، باید بگوییم در این مدت هیچ داروی قطعی برای درمان کووید-۱۹ ارائه نشد.
 ادعاهای ضد و نقیض از کشف نشانه‌ای از مولکول‌های مرتبط با حیات در جو سیاره زهره اواخر شهریور ۹۹ بود که ستاره‌شناسان اعلام کردند در میان ابرهای دی‌اکسیدکربن سیاره زهره، ۵۰ کیلومتر بالاتر از سطح این سیاره، ردی از گاز فسفین را شناسایی کرده‌اند که پیش‌ از آن در این سیاره مشاهده نشده بود. در زمین، ردیابی این گاز با حیات ارتباط دارد و نتیجه فعالیت میکروب‌هایی است که در شکم برخی جانوران مثل پنگوئن یا در محیط‌های کم‌اکسیژن مانند مرداب‌ها زندگی می‌کنند. البته گاز فسفین در اثر فعالیت‌های صنعتی نیز تولید می‌شود. اما وقتی در زهره کارخانه‌ای نیست، چرا آن را بی‌ارتباط با وجود نوعی از حیات در این سیاره نباید دانست؟! این خبر اواخر شهریور حسابی سر و صدا کرد و توجه‌ها را از مریخ به سوی گرم‌ترین سیاره منظومه شمسی کشاند. با این‌حال، حدود دو ماه بعد گروه دیگری از دانشمندان با ارزیابی دوباره و مستقل شیوه‌های مطالعاتی به‌کاررفته در مقاله قبلی به نتایجی متفاوت رسیدند و گفتند مستندات آماری از دخیل بودن عامل حیاتی در تولید این گاز مشاهده نکرده‌اند. بسیاری از کارشناسان وجود حیات در سیاره‌ای با دمای سطحی ۴۵۰ درجه سانتی‌گراد را فراتر از تصور می‌دانند. با این حال انتشار این خبر باعث شد برخی سازمان‌های فضایی جهان باردیگر به کاوش در سیاره زهره علاقه نشان دهند.

 

 

فضاپیمای ازیریس رکس (OSIRIS-REX) در ۳۰ مهر ۹۹ موفق شد با بازوی رباتیک خود غبارهای سطح سیارک بنو را لمس کند و از سنگ و غبارهای سطح این دنیای کوچک دور دست ۱۴۰۲ نمونه‌برداری کند. آن زمان سیارک بنو با قطر متوسط ۲۴۵ متر و جرم آن ۷۷/۶ میلیون تن حدود ۳۲۱ میلیون کیلومتر از زمین فاصله داشت. مطالعه سنگ‌های نمونه‌برداری‌شده از این سیارک همچون دریچه‌ای برای دانشمندان است تا بتوانند به اطلاعات دقیق‌تری از ماجرای شکل‌گیری منظومه شمسی و حتی چگونگی شکل‌گیری حیات در دست یابند. بررسی‌ها نشان می‌دهد سوغات فضایی ازیریس‌رکس سال ۱۴۰۲ به زمین خواهد رسید.

 

 

امسال با قرارگرفتن دو سیاره مریخ و زمین در نزدیک‌ترین فاصله مداری، سه ماموریت فضایی به نام‌های الامل متعلق به امارات متحده عربی، تیان‌ون‌-۱ متعلق به چین و مارس۲۰۲۰ متعلق به ایالات متحده به سوی سیاره سرخ پرتاب شدند. نکته شیرین در فرآیند انجام این ماموریت‌ها این بود که عملیات پرتاب هر سه فضاپیما در تابستان با موفقیت انجام شد و سپس هر سه در زمستان با موفقیت، یکی پس از دیگری در مدار مریخ قرار گرفتند. تا اینجای کار فقط مریخ نورد ماموریت مارس۲۰۲۰ ناسا توانست در یکم اسفند ۹۹ با موفقیت بر سطح مریخ فرود بیاید. با توجه به این‌که ماموریت اماراتی‌الامل فقط مدارگرد است، اگر مریخ‌نشین و مریخ‌نورد ماموریت تیان‌ون-۱ چین در بهار ۱۴۰۰با موفقیت بر سطح سیاره سرخ فرود بیاید و در وضع عملیاتی قرار بگیرد، باید بگوییم امسال صد درصد ماموریت‌های مریخی با موفقیت انجام شده است. در شرایطی که در تاریخ فضا می‌بینیم ۶۰درصد ماموریت‌های مریخ با شکست روبه‌رو شده‌اند، موفقیت صددرصدی در رسیدن به مدار و سطح سیاره سرخ را می‌توان به معنی آغاز دوران تثبیت فناوری برای سفر به مریخ در نظر گرفت. دستاوردی که موفقیت در اعزام فضانورد به مریخ را دست‌یافتنی‌تر می‌کند.

 

 

در روزهایی که ما خیلی بیشتر از این روزها نگران همه‌گیری بیماری بودیم و خیلی‌ها حتی روزهای متوالی، پا از خانه بیرون نگذاشتند، محققان شبانه‌روز در آزمایشگاه‌های داروسازی مشغول مطالعه و آزمایش واکسن‌هایی برای مقابله با بیماری کووید-۱۹ بودند که به شیوه‌های متنوع علمی تهیه می‌شد. تا لحظه آماده‌سازی این مقاله بیش‌از ۳۱۲میلیون نفر در جهان دست‌کم یک دوز از یکی از واکسن‌های کووید-۱۹ که به سه‌شیوه در جهان تولید شده را دریافت کرده‌ و نزدیک به ۷۰میلیون نفر دومین دوز واکسن را نیز تزریق کرده‌اند.

 موفقیت اسپیس‌ایکس در پرتاب و فرود عمودی فضاپیمای استارشیپ اس‌ان۱۰

 

فضاپیمای استارشیپ، همان فضاپیمای عظیم‌الجثه‌ای است که ایلان ماسک و مهندسانش در شرکت خصوصی اسپیس‌ایکس در ماه‌های اخیر بارها آزمایشش کرده‌اند و اگر فناوری‌های مربوط به پرتاب و پرواز و فرود آن به خوبی توسعه یابد و تثبیت شود، قرار است فضانوردان را در سال‌های آینده به ماه و مریخ ببرد. این غول فولادی ۵۰متری در آذر و بهمن و اسفند ۹۹ سه مرتبه آزمایش شد. در دو آزمایش اول پرتاب تا ارتفاع ۱۰ کیلومتری با موفقیت انجام شد، اما به علت سرعت بالا و زاویه نامناسب فضاپیما در زمان فرود، هر بار پایان آزمایش با انفجاری مهیب همراه بود.

 

تا این‌که بالاخره نسخه‌اس‌ان۱۰ فضاپیمای استارشیپ دربامداد پنجشنبه ۱۴ اسفند به وقت ایران توانست با موفقیت به صورت عمودی فرود بیاید. گرچه حدود هشت دقیقه پس از این فرود به علت نشت گاز متان، فضاپیما روی سکو منفجر شد، اما مهندسان ناسا نشان دادند از نظر عملیاتی به فناوری فرود عمودی این فضاپیمای عظیم دست یافته‌اند و از این پس صرفا باید به رفع نقص‌های جزئی‌تر در مورد پرتاب این فضاپیما بپردازند. تحقق رویای فتح مریخ از آنچه تا قبل از سال ۹۹ تصور می‌کردیم، حالا با پیشرفت فناوری توسعه فضاپیمای استارشیپ در این سال به ما نزدیک‌تر شده است.

 

 

طبق آمارها هر سال حدود هشت میلیون تن زباله پلاستیکی به اقیانوس‌ها راه می‌یابد و حالا با عالمگیری بیماری کووید-۱۹ و با افزایش مصرف دستکش و ماسک و وسایل یک‌بار مصرف پلاستیکی، این حجم از تولید زباله‌ها بیشتر هم شده است. ارزیابی سازمان‌ملل حاکی است پیامدهای منفی ریختن زباله‌های سالانه حدود ۴۰ میلیارد دلار تخمین زده می‌شود. صندوق جهانی حیات‌وحش نیز برآورد کرده است اگر فقط یک درصد از یک میلیارد ماسک مورد استفاده در کشوری مثل ایتالیا هر ماه به‌طور نامناسب کنار گذاشته شود، می‌تواند به جمع ‌شدن ۱۰ میلیون ماسک پلاستیکی در محیط‌زیست منجر شده و موجب آلودگی بی‌سابقه‌ای شود. به‌نظر می‌رسد اکنون هر ماه ۱۲۹ میلیارد ماسک صورت و ۶۵ میلیارد دستکش در سطح جهان به کوه زباله‌های قبلی ما افزوده می‌شود. در پاییز امسال نتایج مطالعه‌ای منتشر شد که حکایت از این داشت که اکنون قریب به ۱۵میلیون و ۸۰۰ هزار تن ریزپلاستیک در کف دریاها جاسازی شده است؛ موادی که می‌تواند جذب بدن آبزیان شود و بعدها سر از دستگاه گوارش و مویرگ‌های بدن ما به‌عنوان مصرف‌کنندگان این آبزیان در‌آورد.

 

 

در سالی که گذشت با پیامدهای تغییر اقلیم به شکل انبوهی از آتش‌سوزی‌ها در استرالیا و ایالات متحده و برزیل، به‌طرز فاجعه‌بارتری در مقایسه با سال‌های پیش از آن روبه‌رو شدیم. دست‌کم در برزیل به نظر می‌رسد یک چهارم اکوسیستم جنگلی این کشور بزرگ آسیب دیده است؛ وسعتی که حتی از مساحت کشور یونان بزرگ‌تر است. آتش‌سوزی‌ها در تابستان امسال در جنگل‌های زاگرس و مناطق مختلف کشور ما نیز اتفاق افتاد و خسارات عظیمی به بار آورد. ریه‌های زمین در نتیجه گرمایش جهانی به نظر می‌رسد حالا دیگر به‌شدت سوخته است؛ ده‌ها هزار نفر بی‌خانمان ناگزیر از مهاجرت شده‌اند و جمعیت عظیمی از جانوران و گیاهان و درختان در این آتش‌سوزی‌ها نابود شده‌اند. این اتفاق تلخی است که به نظر می‌رسد با افزایش تولید گازهای گلخانه‌ای و هر‌چه گرم‌تر شدن زمین در سال‌های پیش‌رو نیز طعم تلخ آن را بیشتر خواهیم چشید.

 

 

بر‌اساس گزارش صندوق جهانی حیات‌وحش که در سال ۹۹ منتشر شد، از سال ۱۳۴۹ شمسی/ ۱۹۷۰ میلادی، ۳۹۰۴ گونه از پستانداران، دوزیستان، پرندگان، ماهی‌ها و گونه‌های خزندگان، کاهش ۶۸ درصدی در جمعیت خود را تجربه کرده‌اند. در این میان حیوانات ساکن آمریکای لاتین و حوزه کارائیب بیشترین ضربه را خورده‌اند و جمعیت کاهش ۹۴درصدی داشته است. تخریب زیستگاه عامل اصلی این تلفات گسترده ذکر شده است. گزارش چشم‌انداز جهانی تنوع زیستی سازمان ملل متحد نیز نتایج تلخ مشابهی را ارائه داده است. گزارش‌ها هشدار داده‌اند اگر روابط «گسسته» انسان با طبیعت اصلاح نشود، شیوع بیماری‎‌های همه‌گیر مانند کووید-۱۹ که در حال حاضر جهان با آن روبه‌رو است ممکن است بیشتر شود. دبیر اجرایی کنوانسیون تنوع زیستی سازمان ملل، الیزابت ماروما مرما در بیانیه‌ای گفته است: «هر چه بشریت بیشتر از طبیعت با تکیه بر روش‌های ناپایدار سؤ‌استفاده کند در مسیر نابودی رفاه و امنیت خود با سرعت بیشتری پیش‌خواهد رفت.»