این در حالی است که در روزگاری نه چندان دور، رادیو به دلیل آن که سریعترین، سهلالوصولترین و ارزانترین رسانه جمعی بود و همچنین به دلیل ارتباط مردم با این رسانه و اساسا ماهیت گرم آن، رسانهای کارآمد در شرایط بحرانی به شمار میآمد و آن را به عنوان «رسانه بحران» میشناختند.
اما با این همه رادیو در این یکی دو سال اخیر به واسطه رشد رسانه های شنیداری، بیش از قبل مورد اقبال مخاطبان قرار میگیرد.
پادکست یا همان برنامههای رادیویی بر بستر اینترنت، در این یکی دو سال اخیر بیش از همیشه در میان مخاطبان گل کرده است و همین اقبال به رسانههای شنیداری باعث شده تا امیدها برای احیای دوباره رادیو و بازگشت این رسانه مهم و اثرگذار به روزهای طلایی آن زنده شود.
درست در روزهایی که شرایط جنگ تحمیلی دستخوش کمی رکود شده بود، راهاندازی «رادیو جبهه» در سالهای میانی دهه ۶۰ روحی تازه در فضای آن دوران دمید.
روزهایی که در آن اساتیدی همچون اکبر اوریی، مجید جیرانپور، محمدرضا نظام اسلامی، اسماعیل براری، احمد طبعی، مهدی فوادیان، عباس سنجری، شهید اکبر سعیدی، اردشیر تفقد راد و محمد امامجمعه برای تهیه گزارش از جبهه و فعالیتهای رزمندگان به شکل نوبتی عازم جبههها میشدند و چهرههایی چون مهران دوستی، محمدحسنی نورشاهی، محمود کریمی، علیرضا کریمی، علیرضا معینی و نصرت ا... اکبری گویندگان این شبکه بودند.
تجربه جدیدی که کاربردهای رادیو را از یک رسانه جمعی به یک رسانه مردمی و ملی ارتقا داده بود؛
از یک سو رزمندگان حاضر در مناطق عملیاتی و جنگی از طریق بلندگوهای نصب شده روی ماشینها از برنامههای این شبکه مطلع میشدند و از سوی دیگر مردم کوچه و بازار نیز گزارشهای خطوط مقدم را به شکل دست اول یا در اصطلاح «داغداغ» میشنیدند.
دورانی که باید آن را روزهای همدلی مردم و رادیو دانست. روزهای مانوس بودن مردم با رادیو که ثمرات زیادی از جمله اعتماد گسترده مخاطبان به این رسانه جمعی را در پی داشت.
رادیو همیشه از تلویزیون جلوتر بوده است! شاید پذیرفتن این جمله برای خوانندگانی که این متن را میخوانند کمی سخت باشد ولی نمیتوان منکر شد که ذات هنر صدا، از خودنماییهای صنعت تصویر دور است و همین دور بودن از تبرجهاست که باعث سالم ماندن رادیو در حوزه حرفهای نسبت به صنعت تصویر است.
بد نیست اگر چند سالی به عقب برگردیم و مروری بر روزهایی داشته باشیم که «صبح جمعه با شما» شناسنامه طنز رادیو بود؛ روزهایی که زندهیاد منوچهر نوذری با استفاده از قدرت جادویی صدای اساتیدی همچون زنده یاد فرهنگ مهرپرور، منوچهر والیزاده، حسین عرفانی و شهلا ناظریان که همگی از هنرمندان توانمند عرصه دوبله بودند، یکی از پرمخاطبترین برنامههای تاریخ رادیو در ایران را به شکل هفتگی تولید و پخش کردند.
«صبح جمعه با شما» بیش از دو دهه جایگاهی بسیار ارزشمند در میان مردم داشت و حتی برخی از شخصیتهای آن از جمله «آمیز عبدالطمع»، «ملون»، «دست و دلباز» و «کارمند کوچولو» به مرور وارد فرهنگ عامه جامعه ایرانی شدند.
رادیوی ستارهساز فرصتسوز!
هر چند که رادیو بعد از دوران درخشانش در سالهای دهه ۶۰ و کمی هم در دهه ۷۰، در مقاطعی دستخوش چالشهای جدی از جمله کوچ هنرمندان رادیو به سمت تلویزیون و سایر بسترهای رسانهای شد اما نباید فراموش کرد که بسیاری از چهرههای مهم این سالهای تلویزیون شاگردان سالهای دور رادیو هستند که این روزها از اندوختههایشان در رادیو به شدت استفاده میکنند.
آنهایی که از قدیمالایام مخاطب رادیو بودند حتما شبهای تابستان سال ۸۷ را به یاد دارند که فرزاد حسنی با آن شیوه خاص اجرایش حوالی ساعت ۹ شب برنامهاش را در «رادیو جوان» اجرا میکرد.
برنامهای که بعدها الگوی ساخت بسیاری از برنامههای دیگر شد و اتفاقا فرزاد حسنی هم همچون برنامهاش بعدها تبدیل به یکی از مهمترین مجریان تلویزیون شد.
رادیو در سابقه تاریخیاش اسباب معرفی چهرههای بسیاری به سایر عرصههای هنری شده هر چند که برخی اشتباهات در برهههای مختلف از یک سو و فضای خاص رسانهای جهان و هجمه شبکههای اجتماعی بر سایر قالبهای رسانهای از سوی دیگر، باعث به حاشیه رانده شدن رادیو شد.
حسین مبارکی - خبرنگار / ضمیمه قاب کوچک روزنامه جام جم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد