چگونه داعش از توئیتر برای اهداف شوم خود بهره گرفت؟

گروه تروریستی داعش در این سال‌ها برای عملی کردن مقاصد شوم و گسترش نفوذ خود از شبکه‌های اجتماعی از جمله توئیتر نهایت بهره را برده است.

کد خبر: ۱۳۱۶۱۳۶

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، اوایل سال ۲۰۱۵ بود که پیوستن دو دختر نوجوان انگلیسی به گروه تروریستی داعش توجه رسانه‌های جهان را به خود جلب کرد. آن‌ها از طریق ترکیه راهی سوریه شدند تا به گروه داعش ملحق شوند.

شمیمه بیگم یکی از این دو دختر بود که در همان زمان در اطلاعات (بیو) توئیتر خود نوشت: مرا دنبال (فالوو )کنید تا به پیام‌های شما مستقیما پاسخ دهم.

گروه تروریستی داعش از شبکه توئیتر به عنوان ابزاری قدرتمند در راستای مقاصد خود بهره برده است. توئیتر به اعضای این گروه تروریستی امکان داد تا روزانه با هزاران جوان در سراسر دنیا ارتباط برقرار کنند و به‌رغم اقدامات نظارتی، در کشاندن جوانان به سوی افکار انحرافی خود تا حدی موفق عمل کرد.

طبق سرشماری یک پروژه تحقیقاتی توسط موسسه بروکینگز استفاده از توئیتر توسط این گروه تروریستی، در سال‌های اخیر رو به رشد بوده است. این مطالعه نشان داد گروه کوچکی از کاربران بسیار کارآمد شبکه‌های اجتماعی عضو داعش توجه جهانی را به خود جلب کرده و گرایش به این سازمان تروریستی را بسیار فراتر از انتظار افزایش داده اند.

به طور متوسط، حساب‌های پشتیبانی کننده داعش هنوز با حجم بیشتری نسبت به کاربران معمول توئیتر، توئیت می‌کنند. بر اساس مطالعه بروکینگز، در مجموع روزانه ۱۳۳، ۴۲۲ توئیت از طریق همه کاربران مشکوک مرتبط با داعش ارسال شده است.

مطالعه دیگری با بررسی ۲ هزار حساب توئیتری دارای محتوا یا هشتگ داعش، نشان داد فعالیت برخی حساب‌ها وابسته به داعش عمدتا به دلیل تعلیق کاهش یافته و دنبال کننده‌های گروه داعش نماینده شمار اندکی از مردم هستند. به عبارت دیگر این گروه فعالیت‌های خود در شبکه توئیتر را مرهون یک حلقه داخلی منسجم است.

راه اندازی موج توئیتری داعش

سال ۲۰۱۴ برای داعش سال مهمی بود. آن‌ها تلاش‌های خود را برای جذب نیرو افزایش دادند، مناطق زیادی را به اشغال خود درآوردند، روابط خود را با القاعده قطع و خلافت خود را با ابوبکر البغدادی به عنوان سرکرده اعلام کردند.

در فاصله سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۴ شمار افرادی که از طریق توئیتر تحت تأثیر داعش قرار گرفته، به تدریج رو به افزایش گذاشت. تا سال ۲۰۱۴، تعداد حساب‌های توئیتر پشتیبانی کننده داعش به ۱۱۹۰۲ مورد رسید. تقریباً ۶۰ درصد از کل حساب‌های پشتیبانی کننده داعش در سال ۲۰۱۴ ایجاد شد.

در طی آن دوره آمریکا و متحدانش حملات هوایی ادعایی خود علیه تروریست‌های داعش در سوریه را آغاز کردند، همزمان نیز توئیتر مقابله با حساب‌های وابسته به داعش را آغاز کرد. بر اساس نتایج یک بررسی، از پاییز ۲۰۱۴ فعالیت توئیتری داعش به خصوص از نظر بازتوئیت و ارتباط با مخاطبان در این شبکه کاهش یافت.

مکان یابی ارتش توئیتری داعش

اما سوالی که بسیار مطرح می‌شود اینکه کاربران حامی داعش واقعاً از کجا توئیت می‌کردند؟
در کمال تعجب برخی از کاربران پشتیبانی کننده داعش توئیت‌هایی با مختصات مکانی در حساب کاربردی خود دارند. تقریباً ۲۸ درصد از کاربران توئیتر که موقعیت مکانی خود را فعال کرده اند، در مناطق تحت کنترل داعش و یا مورد مناقشه در عراق و سوریه بوده اند. این همان مکان‌هایی است که در داخل یا نزدیک محل استقرار تروریست‌های داعش واقع بود.

البته اکثر کاربران پشتیبانی کننده داعش ترجیح می‌دهند موقعیت مکانی خود را فعال نکنند. درصد زیادی از کاربران ادعا می‌کنند که آن‌ها در عربستان سعودی (۸۶۶)، سوریه (۵۰۷)، عراق (۴۵۳) یا آمریکا (۴۰۴) بوده اند. با این حال، ممکن است این داده‌ها لزوماً دقیق نباشند؛ بنابراین اگرچه صد‌ها نفر از طرفداران داعش، آمریکا را به عنوان محل سکونت خود انتخاب کردند، اما اعتقاد بر این است که این کار به منظور ایجاد یک تهدید قریب الوقوع انجام شده است.

تلفن‌های هوشمند تروریست‌های داعش

اکثر کاربران توئیتری حامی داعش که از تلفن‌های هوشمند برای دسترسی به توئیتر استفاده می‌کنند احتمالاً از گوشی‌های اندروید استفاده می‌کنند تا گوشی‌های اپل. تخمین زده می‌شود ۶۹ درصد از این کاربران با تلفن هوشمند اندروید خود توئیت کرده اند، در حالی که درصد کمتری از کاربران یعنی ۳۰ درصد از گوشی‌های ساخت شرکت اپل استفاده کرده اند.

اگرچه داعش به دلایل امنیتی در اواسط دسامبر ۲۰۱۴ ممنوعیت استفاده از گوشی آیفون را اعلام کرد، اما در سرشماری توئیتری داعش، تنها یک درصد کاهش استفاده از گوشی آیفون در حساب‌های پشتیبانی کننده داعش در فوریه ۲۰۱۵ مشاهده شد. تعلیق حساب توئیتری بدترین کابوس برای حامیان داعش است. بسیاری از این کاربران به طور مکرر اظهار داشتند که این تعلیق‌ها ویران کننده بوده و از طرفداران خود می‌خواهند که به ایجاد حساب‌های جدید ادامه دهند.

در حال حاضر، توئیتر همچنان سلاح تروریست‌های داعش هم برای انتشار اطلاعات و هم جذب نیرو است. در حالی که توئیتر تعلیق حساب‌های وابسته به این گروه تروریستی را انجام می‌دهد، طرفداران داعش نیز کماکان به فعالیت خود در این شبکه اجتماعی برای رسیدن به مقاصد خود و جذب نیرو ادامه می‌دهند. با وجود تلاش‌های توئیتر، جمعیت حامی داعش در سراسر دنیا همچنان در شبکه‌های اجتماعی فعال هستند.