روابط ایران و قطر در حال حاضر چگونه است؟
یکی از مهمترین صفحات تاریخ سیاسی ما در روزهای آینده با سفر دکتر رئیسی، رئیس جمهور کشورمان به کشور فعال به لحاظ اقتصادی، سیاسی و اجتماعی قطر رقم می خورد. هر چند ما روابط دیرینه ای با کشورهای همسایه داریم، اما امروزه در بین کشورهای شورای همکاری خلیج فارس یکی از کشورهای مطرح قطر هست.
فارغ از مسائل منطقه ای و فرا منطقه ای که قطر در این سالها داشته در داخل هم با مشکلات زیادی از جمله شکاف های سیاسی با عربستان سعودی روبرو بوده.
به عنوان مثال می توان به تحریف یک طرفه ای اشاره کرد که طی آن سعی شد قطر را از پا در بیاورند. جمهوری اسلامی ایران اما، در تمام این مصائب همواره در کنار قطر بوده. اگر به تاریخ هم رجوع کنیم در دوارن عثمانی هم نوع نگاه ایران به قطر مثبت بوده.
ضمن اینکه دومین کشوری که انقلاب اسلامی ایران را به رسمیت شناخت دولت قطر بود. امروز هم در شرایطی رئیس جمهور به قطر سفر می کند که تبادل های سیاسی در سطوح بالا در حال انجام است.
حدودا 40 روز قبل دکتر امیر عبداللهیان، وزیر امور خارجه سفری به قطر داشتند و طی آن بحث دعوت از آقای رئیس جمهور مطرح بود که با پیگیری های ایشان این سفر 2 روزه انجام می شود.
با توجه به شعارهای دولت سیزدهم و تاکیدات مقام معظم رهبری بر ارتقا سطح روابط اقتصادی با کشورهای همسایه این سفر را در این برهه از زمان بسیار مثبت تلقی می کنم.
هر چند روابط اقتصادی سنتی و دیرینه ای با قطر داریم، اما شایسته روابط سیاسی دو کشور این حجم اندک از روابط اقتصادی نیست.
ما باید تلاش کنیم موانع را هر چه سریعتر از میان برداریم. چرا که زیرساخت های لازم وجود دارد. با توجه به رخدادهای آینده ای که قطری ها شاهد هستند و روابط فرهنگی و علاقه تجار قطری به محصولات ایرانی (مواد اولیه پتروشیمی، فولاد، مواد غذایی، صیفی جات، سبزیجات و...) امروز دیگر فرصت خوبی است که مقامات ارشد دو کشور در طول مدت سفر پیش رو اقدامات مفیدی انجام دهند.
بنابراین سفر رئیس جمهور به قطر را در شرایط فعلی مثبت ارزیابی می کنید؟
صد در صد. این اولین سفر به شورای همکاری خلیج فارس و کشور قطر است. البته آقای رئیسی از بدو شکل گیری دولت جدید با اهتمام ویژه ای به کشورهای همسایه می نگریستند. کمااینکه در روز 22 بهمن هم گفتند که نباید تمام تلاش مان را معطوف به وین و نیویورک و... کنیم. در آنجا تیم مذاکره کننده ایران مشغول کار هستند، اما ما برای رفع مشکلات اقتصادی مردم مان نیاز به سفرها و تعاملات گوناگون داریم. منتها نقاط ضعف هم باید برطرف شود و صادرات مان به قطر و دیگر کشورهای اروپایی و آفریقایی از طریق قطر سرعت بگیرد.
به نظر شما مهمترین دستور کار و موضوعات آقای رئیسی در سفر دوحه چه باید باشد؟
با توجه به هفتمین کمیسیون مشترک اقتصادی ما که رئیس طرف ایرانی اش هم وزیر نیروی جمهوری اسلامی بود و سال گذشته در اصفهان برگزار شد، طبیعی است اولویت اول ما بخش اقتصادی است. موضوع گردشگری و توریسم درمانی از مواردی است که مغفول مانده که به سرعت باید در این خصوص کاری انجام شود. چون مردم کشور قطر علاقه ای دیرباز به استان فارس و تهران برای سفر و البته درمان دارند. ایران خوشبختانه کشور چهار فصلی است و در صنعت توریسم توانایی بسیاری در جذب توریست دارد که متاسفانه کرونا روند این امر را کند کرده. نکته بعد سرمایه گذاری مشترک در مبحث اقتصادی (فولاد، مواد غذایی، پرورش دام و طیور و...) است. البته مذاکرات خوبی در این خصوص انجام شده که امیدواریم بتوانیم آن را توسعه دهیم.
اخیرا مقامات قطری سفرهایی به ایران داشته اند و علاوه بر این امیر قطر هم سفری به آمریکا داشت. به اعتقاد شما آیا قطر نقش کاهنده تنش در روابط ایران و آمریکا را ایفا می کند؟
بدیهی است که قطر ارتباطات خوبی با غربی ها دارد و می تواند این نقش را هم ایفا کند. البته بستگی به شرایط موجود و نگاه جمهوری اسلامی ایران به این مقوله دارد. ایران امروز دیگر به این اغنا رسیده که خودش به راحتی می تواند مسائلش را حل و فصل کند. به هر حال باوجود حضور رژیم صهیونیستی در بعضی کشورهای منطقه، امیدواریم با مشورت بتوانیم راهی برای عبور از معضلات منطقه و غرب آسیا پیدا کنیم. این اولین سفر آقای رئیس جمهور به منطقه جنوبی حاشیه خلیج فارس و کشور قطر است و انشاالله دستاورد بسیار خوبی به همراه داشته باشد. به ویژه در بحث سرمایه گذاری های مشترک و انتقال برق و انرژی و صنعت توریسم و گردشگری.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد