ایران بهدلیل وسعت و گستردگیهایش از شمال به جنوب و از شرق به غرب نیازمند جاده و خطوط آهن است تا بتوان مسافران و کالا و بارهای آن را جابهجا کرد. با این اوصاف در حال حاضر طول شبکه ریلی در کل کشور حدود ۱۴هزار کیلومتر است. هرچند مسئولان عنوان میکنند ساخت ۱۰هزار کیلومتر خطوط آهن را در برنامه دارند تا به مرور ساخته شود، اما با توجه به نیمهکاره ماندن بسیاری از پروژههای ریلی نمیتوان روی این حرف حساب باز کرد، زیرا استانها در اولویت هستند.
برای اطلاع از میزان خطوط ریلی ایران سراغ کشورهایی میرویم که رتبههای بالای بهرهمندی از قطار برای جابهجایی مسافر و کالا را به خود اختصاص دادهاند.
در این فهرست، جایگاه نخست در میان طولانیترین خطوط ریلی جهان به ایالات متحده آمریکا اختصاص دارد. شبکه ریلی آمریکا با ۲۵۰هزار کیلومتر طول، ۸۰درصد از مسیر خود را به امر جابهجایی بار اختصاص داده است. در حالی که طول مسیر ریلیای که به جابهجایی مسافر اختصاص دارد، ۳۵هزار کیلومتر است.
شبکه ریلی ملی چین از بیش از ۹۰هزار کیلومتر مسیر ریلی معمولی و نزدیک به ۱۰هزار خط ریلی پرسرعت تشکیل شدهاست. دولت چین تلاش دارد مجموع خطوط ریلی کشور را تا سال ۲۰۵۰ از مرز ۲۷۰هزار کیلومتر عبور دهد. این نکته را هم باید افزود گسترش سریع شبکه ریلی پرسرعت چین در سالهای اخیر، آن را به بزرگترین شبکه ریلی در جهان بدل کرده است.
شبکه سراسری راهآهن روسیه ۸۵هزار و ۵۰۰ کیلومتر طول دارد. آخرین آمارها نشان میدهد قطارهای این شبکه ریلی ملی ظرفیت جابهجایی یکمیلیارد مسافر و ۱.۵میلیارد تن بار را در طول یکسال دارند.
شبکه ریلی روسیه ۱۲خط اصلی دارد که بسیاری از آنها اتصالات مستقیمی به سیستمهای ریلی ملی در آسیا و اروپا مانند فنلاند، فرانسه، آلمان، لهستان، چین، مغولستان و کرهشمالی برقرار میکنند.
هند چهارمین خط ریلی طولانی دنیا را دارد که خدمات خود را در یک مسیر ریلی به طول ۶۵هزار کیلومتر به مسافران ارائه میکند. بر طبق آمارها این شبکه وسیع در طول یکسال نزدیک به ۸میلیارد مسافر و یکمیلیارد بار را جابهجا کرده که به ترتیب در جایگاه نخست و چهارم جهانی قرار میگیرد.
بعد هند، خطوط ریلی کانادا به طول ۴۸هزار کیلومتر، این کشور را به پنجمین خط ریلی طولانی دنیا بدل کرده است.
شرکت دولتی نامآشنای دویچهبان که بر شبکه ریلی مهم آلمان به طول ۴۱هزار کیلومتر مسلط است، ۸۰درصد از مجموع ترافیک باری و ۹۹درصد از ترافیک مسافری در فواصل طولانی را به خود اختصاص داده است. خطآهن آلمان تا چند سال پیش، بیش از ۱۳۰۰کیلومتر خط ریلی پرسرعت و ۴۰۰کیلومتر معمولی نیز در دست ساخت داشت که بخش عمدهای از آن در حال حاضر مشغول خدماترسانی هستند.