در این بین تعداد قابل توجهی از خانوادهها، کودکان خود را نیز در این مسیر همراه میکنند تا علاوه بر تجربه یک سفر زیارتی متفاوت، با مفاهیم دینی و تربیتی اربعین نیز آشنا شوند.
موسسه فرهنگی ــ هنری مهاد که چند سالی است بهطور تخصصی در حوزه کودک به تولید بازیهای دیجیتال و بازیهای رومیزی میپردازد، با شیوع و همهگیری کرونا و بسته شدن مرزهای دو کشور ایران و عراق، بازی موبایلی کودکان اربعین با حال و هوای شرکت در مراسم پیادهروی اربعین را طراحی و تولید کرده و امسال نیز با باز شدن مرزها و به دست آمدن توفیق زیارت اربعین؛ پویش کودکان اربعین را طراحی کرده است. گفتوگوی زیر با حمید افسری، مدیرعامل موسسه فرهنگی-هنری مهاد درباره چند و چون این پویش و بازی موبایلی کودکان اربعین است.
درباره کمپین اربعینیتان بگویید. ایده، طرح و حمایتها به چه صورت است؟
موسسه فرهنگی ــ هنری مهاد در حوزه تولید بازیهای خلاقانه، چه بازیهای دیجیتالی و چه بازیهای رومیزی و سرگرمیهای فکری چندسالی درحال فعالیت است. در کنار محصولات و بازیهای متنوع موبایلی، پویانمایی یا بازیهای فکری، توفیق داریم هرساله در ایام محرم و صفر بهویژه در ایام اربعین، برنامههای خلاقانهای برای کودکان داشته باشیم. چندسالی که بهدلیل شیوع کرونا امکان تشرف به زیارت اربعین نبود، بازی موبایلی کودکان اربعین را تولید کردیم که حال و هوای آن موقع را برای کودکان تداعی میکند. بازی با محوریت مسجد است و بچههای محله تصمیم میگیرند همراه خانوادههایشان به پیادهروی اربعین بروند. موکبهای شهر نجف و حال و هوای این شهر، مسجد سهله، مسجد کوفه، اتفاقاتی که در مسیر پیادهروی میافتد، خدمات موکبها، خوراکیها و شناختن ملیتهای مختلف در این بازی طراحی شده و در نهایت این سفر پر ماجرا به کربلا ختم میشود. بازی از ساک بستن آغاز و تا عبور از مرز، رسیدن به کربلا و نهایتا بازگشت به خانههایشان ادامه دارد. این بازی نزدیک به۲۰ مرحله و برای کودکان چهار سال به بالاست اما به هرحال برای بزرگترها نیز دوست داشتنی است. ما روی این بازی در زمان شیوع کرونا و پویشها و مسابقاتی مانند ارسال عکس، ارسال فیلم از موکبهای خانگی و مسابقههایی باعنوان رکورد امتیازی کار کردیم. امسال که تعداد آمار ابتلا به کرونا کاهش یافته و کودکان با خانوادههایشان میتوانند به پیادهروی اربعین مشرف شوند، تصمیم گرفتیم نسخه جدید این بازی را آماده کنیم و در کنار آمادهسازی نسخه جدید نیز یک مسابقهای در خود بازی ارائه دهیم تا کودکان امسال علاوه بر جمعآوری امتیازات بازی در پویش ارسال ایدههای خلاقانه بازی(بازیهای دیجیتال، رومیزی و کاردستی) و البته عکس، فیلم، قصه و نقاشی هم با موضوع اربعین با یکدیگر رقابت کنند. بنابراین کودکان در کنار جمعآوری امتیازات بازی موبایلی میتوانند عکسها و کلیپها، کاردستی، بازی رومیزی، بازی دیجیتال و نقاشیهایشان را برای ما ارسال کنند. جوایز این پویش نیز جعبههای مختص به همین بازی اربعین است مانند بازی رومیزی کودکان اربعین، بادبادکها و سایر محصولات جانبی بازی. همچنین ۵۰ میلیون تومان نیز برای اجرای بهترین ایدههای بازی رومیزی، کاردستی و تصاویرسازی درنظر گرفته شده که ۱۰میلیون تومان هم جایزه بخشهای مختلف است. مرکز توسعه فرهنگ و هنردر فضای مجازی و بنیادملی بازیهای رایانهای از مهمترین مجموعههایی است که در کنار ما خواهند بود.
لزوم شرکت در این پویش نصب بازی است. درست است؟
بله. البته از طریق کانال ایتا، پیج اینستاگرام و سایت مهادا میتوانند آثارشان را ارسال کنند.
درباره اهمیت طراحی چنین بازیای برای مفهوم سازی و رساندن معنای اربعین بگویید و اینکه به نظر شما افرادی که این بازی را تجربه میکنند حتما باید تجربه مشارکت در اربعین را داشته باشند تا بتوانند فضای بازی را درک کنند؟
ما دو قشر مخاطب داریم. یک قشر مخاطبی که تنها با گفته والدین یا افرادی که تجربه زیارت اربعین دارند، مواجه هستند. میدانیم رسانهای مانند بازی بهشدت در انتقال مفاهیم و تاثیر بر تربیت کودک بسیار اثرگذارتر است. ما از این رسانه برای انتقال آثار تربیتی و معرفتی اربعین و مفاهیمی مانند از خودگذشتگی، ایثار، مهماننوازی، به اشتراک گذاشتن داراییها و سایر مفاهیمی که در این مسیر کودک ممکن است با آن روبهرو شود، استفاده کردیم. مخاطب ما یا این سفر را رفته و میتواند بازی را تطبیق دهد یا تجربه نداشته و قراراست از طریق این بازی اربعین را تداعی کند. همچنین انتخاب بهترینها، اولویت بندی در انتخاب وسایل، پس انداز مخارج، رعایت موارد بهداشتی و تصمیمگیری درباره این مسأله که در چنین شرایطی باید پیاده روی را ادامه دهد یا به نظافت شخصی خود رسیدگی کند از جمله گزارههایی است که با آنها در مسیر بازی آشنا میشود و یک پیوست مناسب روانشناسی و تربیتی در کنار آن نیز داریم. به جز این موارد هم درحال گنجاندن مفاهیم معرفتی و دینی هستیم اما آنچه ما در این بین به دنبال آن هستیم خلق آثار محتوایی، رسانهای و سرگرمی از طریق خود کودکان است. مهمترین کلید واژهای که امسال در پویشمان در نظر گرفتیم، این است که کودکان خودشان پای کار بیایند و ما برای آنها محصول و بازی طراحی نکنیم و اجازه دهیم کودکان خودشان ایدهپردازی کنند. سال آینده به دنبال این هستیم که ایدههای امسال کودکان در تولید کاردستی، بازی رومیزی و سایر محصولات جانبی را در پویش اجرایی کنیم. به نظرم بهترین رویکرد نیز در این پویش دقیقا دخیل کردن کودکان در ایده پردازی است و مبلغ مشارکتی نیز برای اجرای همین ایدهها درنظر گرفته شده است.
چگونه اربعین برای شما و تیم مهاد دغدغه شد؟
ما از سال ۸۵ که موسسه آغاز به کار کرد، از اولین سال شروع به فعالیتمان در ماههای رمضان، محرم و صفر یک نذر فرهنگی داشتیم به این صورت که تیم ما در ساعات اضافه دور هم به خلق ایدههای جدید میپرداخت. در سالهای ۸۵ تا ۸۶ نرمافزار مالتی مدیا تولید میکردیم. یعنی ما هرساله چند محصول را با موضوع محرم و صفر داشتیم. از سال ۹۴ که بهطور تخصصی وارد حوزه بازیهای موبایلی شدیم، احساس کردیم در حوزه کودک میتوانیم نذر فرهنگیمان را به یک بازی موبایلی تبدیل کنیم که برای کودک نیز ادامهدار باشد. چند محصول دیگر ساخته شد تا اینکه به بازی موبایلی کودکان اربعین رسیدیم. بنابراین معتقدم این بازی نشأت گرفته از همان نذریهای فرهنگی است که ما هرساله در موسسه داشتیم اما اینکه چرا تنها در حوزه کودک بوده به این دلیل است که ما به طور تخصصی در حوزه کودک کار میکنیم و محصولات دیگری مانند بازی بردیا، قصههای قرآنی و محله باصفا در حوزه کودک و خانواده است و سعی داریم موضوع اربعین را از این زاویه و حوزه تخصصی خودمان نگاه کنیم. احساس میکنم انتقال مفاهیم را نیز از این طریق میتوانیم سادهتر و راحتتر به کودک داشته باشیم. هرچند تولید محصولات جانبی یک بازی، انیمیشن یا فیلم در عصر فناوری، ما را بوادار کرده تا در کنار محصول اصلی سایر محصولات جانبی دیگری نیز ارائه کنیم تا موضوع و کاراکترها را در ذهن کودک ماندگارتر و مفاهیم را با کیفیت بهتری انتقال دهیم. به این شکل که اگر بازی موبایلیاش را میبیند، بادبادک یا لیوان آن را هم داشته باشد. امیدوارم این اتفاق را هرساله در کنار محصول اصلیمان برای انتقال بهتر مفاهیم دینی و معرفتی داشته باشیم.
تولید بازی چقدر زمان گرفت؟
معمولا ما پیش از محرم سعی میکنیم یک تا دوماه برنامهها و ایدههایمان را برای اربعین آمادهسازی کنیم. تقریبا میتوان گفت چند ماه پیش از اربعین ایدههایمان را اجرا میکنیم. بازی اول دیجیتالیمان حدود چهار ماه طول کشید اما نسخهها بعدی آن طبیعتا با کیفیت بسیار بهتری ارائه شد و جمعا در طول این چندسال ۱۲ماه برای این بازی زحمت کشیدیم.
تعداد آمار دانلودهای بازی چندتاست؟ پیشبینیتان برای امسال چه تعداد دانلود است؟
تاکنون ۶۵ هزار دانلود داشته. این بازی در کافه بازار موجود است. پیش بینی میکنیم با پویش امسال به بالای ۱۰۰هزار دانلود برسد.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد