طراحی غالب دکور بر مبنای رنگولعاب گرافیکی و نشانههای جامجهانی۲۰۲۲ است که در این مورد خاصه میز مجریان، مطابق با نمای بیرونی استادیوم الثمامه که معرف و نماد مناسبی از فضای اسلامی و فرهنگی کشور قطر است با قطر ۴متر ساخته شده. بهرهمندی حداکثری از دادههای گرافیکی در پسزمینه دیوار تصویری مجریان و نیز فناوری واقعیتافزوده (AR) بهمنظور انتقال محتوای جذاب از اطلاعات متنوع و مختلف جام با پوشش ۱۰دوربین با کیفیت Full HD و ... از دیگر جذابیتهای فضای این برنامه است. گفتوگویی با پیمان قانع، طراح دکور و صحنه این برنامه و بسیاری از برنامههای پرمخاطب تلویزیون مثل ماهعسل، خندوانه، سیمآخر، کودکشو و ... داشتیم.
یکی از مولفههایی که در چند ثانیه اول باعث میشود مخاطب کنترل تلویزیون را روی شبکهای نگه دارد و آن را تغییر ندهد جذابیت فضای بصری برنامه است که شاید عدهای از برنامهسازان به آن توجهی ندارند. شما چقدر به این موضوع اعتقاد دارید؟
اساسا کار طراحی توجه به فضای بصری یک برنامه است. اگر طراحی به این موضوع توجه نمیکند یعنی کار طراحی انجام نمیدهد. بهعنوان یک طراح مسئولیت شما در برنامه این است که فضای جذاب و دلنشینی را هم در راستای موضوع برنامه و هم به لحاظ فرم، شکل، رنگبندی، المانهای فرهنگی و ... برای مخاطب فراهم کنید. بهعلاوه هرآنچه که ساختار برنامه شما را میسازد در قالب برنامه بگنجد و هرچقدر شکل جذابتر و خلاقانهتری انجام دهید بیننده بیشتری به خود جذب کند. پس اینکه یک طراح این مؤلفهها را مدنظر بگیرد و آنها را دنبال کند، جزو اصول اولیه است.
دکور و المانهای جام۲۲ در شبکه سه در رنگ و طراحی کلی گیراست. در این طرح اولین ویژگیهایی که در نظر داشتید چه بود؟
در دو سه دوره قبل جامجهانی نیز کار طراحی دکور را انجام دادهام؛ هر سالی که کار جامجهانی را انجام دادیم قطعا به رنگ، فرم و مؤلفههای اصلی توجه کردیم، چراکه هر دوره جامجهانی نماد و اشکال مخصوص به خودش را داشته است. مثلا در برزیل از المان و رنگهای سبز، زرد و همچنین شاخ و برگ استفاده شده و عروسک معروفش مشخص بود. امسال در قطر، کشور مسلمان هم که جزو کشورهای عربی خلیجفارس است تلاش کردیم یک رنگ گرم از جنوب و خطه خلیجفارس باشد. بیشتر به سمت رنگ طلایی رفتم البته رنگ کاپ جامجهانی هم طلایی است و به نظرم رنگ غالب همان رنگ طلایی است. البته اطلاع داشتم که بیشتر طراحیها در کشور قطر با همین رنگ انجام میشود.
طراحی میز گفتگو در ویژهبرنامه جامجهانی ۲۰۲۲ نمایی از ورزشگاه الثمامه قطر است؛ تیمملی فوتبال ما هم در این دوره در این ورزشگاه بازی کرد. برگزاری مسابقه ایران و آمریکا در این ورزشگاه باعث شد برای طراحی به سمت آن بروید یا طراحی و معماری جالبتوجه این ورزشگاه علت اصلی بود؟
خیر، فقط دلیل بازی ایران و آمریکا نبود. معماری ورزشگاه الثمامه به لحاظ فرهنگی (کلاه عرقچینی که در جنوب کشور ما هم از آن استفاده میشود) به ما نزدیک بود و از طرفی تنها ورزشگاه قطر است که جایزه معماری دریافت کرده و میتوانستیم از آن برای طراحی میز برنامه استفاده کنیم.
رنگ طلایی در طراحی صحنه این برنامه تقریبا غالب است و بیننده را یاد طراحی برنامه «بهارنارنج» میاندازد. شاید این اتفاق به خاطر این است که طراح هر دو کار شما بودهاید. چرا سراغ این شکل طراحی و استفاده از رنگ رفتید؟
در کارهایی که انجام دادهام، از رنگهایی استفاده شده که به سلیقه طراح نزدیک است. درواقع رنگهای طلایی، ارغوانی و آبیفیروزهای که به نوعی یادآور دکور بهارنارنج باشد. البته رنگ طلایی بیشتر بهدلیل جامجهانی است. شخصیت یک طراح همین است که اسم او را در تیتراژ نمیبینیم، اما نام او با کارش مشخص میشود. نمیخواهم بگویم امضا دارم بلکه قصد دارم بگویم مانند یک اثر نقاشی مثلا متعلق به استاد کمالالملک یا فرشچیان، یک ژانر کاری است و برایم خوشایند است که میشنوم بدون اینکه نامم مشخص شود تشخیص میدهند طراحی برای من است و به نوعی در کار خود صاحب ژانر هستم. این رنگهای مورد علاقهام است که اگر در راستای طراحی قابلیت استفاده را داشته باشند آنها را انتخاب میکنم.
البته در کنار مهمبودن امضای کار، اینکه طراحیهای یک طراح به تکرار نیفتد هم اهمیت دارد. خودتان اگر بخواهید ویژگیهای دکور این برنامه را در قیاس با دیگر کارهایتان بررسی کنید از چه مواردی نام میبرید؟
قطعا همینطور است. ویژگی این دکور درواقع از همان ویژگی اصلی جامجهانی قطر الهام گرفته است. همانطور که در قطر شاهد این هستیم تمام ورزشگاهها بهواقع یک اثر هنری هستند و صرفا بهعنوان یک استادیوم ساخته نشدهاند و فرهنگ کشور قطر را به نمایش گذاشتهاند. من هم از همان المانها استفاده کردم و با صحبتهایی که با آقای هاشمی، تهیهکننده و آقای فضلعلی، مدیر گروه ورزش شبکه سه داشتم، ورزشگاه الثمانه را به علت قرابت فرهنگیای که با ما دارد و ایران هم در این ورزشگاه بازی داشت برای دکور انتخاب کردیم. ایده اولیه را آقای فضلعلی دادند که بهتر است یکی از استادیومها باشد و دور آن مجریها به گفتگو بنشینند.
نظر تهیهکنندگان چقدر در طراحی دکور تاثیر دارد. تا چه حد جزئیات آنچه میخواهند را برای طراح شرح میدهند؟
کار تهیهکننده سفارشدادن است. از آنجا که این کار گروهی است شاید ما در آیتمها مشورتی با تهیهکننده داشته باشیم و آنها هم در طراحی نظراتی میدهند، اما واقعیت این است که تهیهکننده قرار نیست به ما طرح بدهد. ما سعی میکنیم در کار گروهیای که داریم صحبت کنیم و نکاتی که مطرح میشود را مورد استفاده قرار دهیم.
معمولا طراحان در بیشتر دکورها از ویدئووال استفاده میکنند و برخی نقد دارند که بهدلیل کاهش هزینهها این اتفاق میافتد؛ چه اندازه این نقد را وارد میدانید؟
بله، این موضوع را قبول دارم. اگر بهدلیل کاهش هزینهها این کار را انجام میدهند برای مخاطب تکراری محسوب میشود. البته در برنامههای ورزشی که از محتوای گرافیکی استفاده میشود، ویدئووال نیاز است، اما در برنامههایی که ویدئووال صرفا فقط بک گراند را ساخته، جالب نیست.
معمولا در طراحی صحنه برنامههای ورزشی از فضای وسیع بهره برده میشود. در این مورد الزامی وجود دارد؟
الزاما فضای وسیع جزو ضروریات نیست. اینگونه هم مطرح نیست که اگر دو نفر گفتگو میکنند فضای کمتری میخواهند یا اگر چهار نفر هستند فضای بیشتری میطلبد. کار طراحی یک اندازهای دارد. اینکه فضا با چه لنزی تصویربرداری میشود و... تاثیرگذار است. البته ما در استودیو ۱۱ هستیم و به امکانات بیشتر از یک استودیو نیاز داشتیم. شاید اگر فضای ما بیشتر بود نتیجه بهتری میگرفتیم. فضای مینیمالی که نیاز داشتیم در اختیارمان قرار گرفت.
سادگی در طراحی
شاید یکی از شاخصههای کار طراحی و دکورهایم این باشد که حس میکنم به یک بلوغ فکری رسیدهام. میتوانم بگویم در بیشتر کارهایم نوعی سادگی را شاهد هستیم. سعی کردهام در طراحی بقاعده باشم و خلاقیت حرف اول را بزند. نبوغ طراحی در مینیمالبودن است و اگر بهمرور در کار یک طراح بررسی کنید متوجه خواهید شد که آیا موفق بوده یا چقدر در کارش بالغ شده است. ما تلاش کردیم دکوری در شأن بیننده تلویزیون طراحی کنیم، امیدوارم که در این کار موفق بوده باشیم.
روزنامه جام جم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد