به گزارش جام جم آنلاین، حسن روحانی چند ماه پس از امضای توافق، صراحتا گفت که برجام آغازی برای امضای توافقهای بیشتر است. توافقهایی که "برجام منطقهای" و "برجام موشکی" نام گرفت و به اختصار "برجام ۲ و ۳" نامیده شد.
مخالفت قاطع رهبر انقلاب با تداوم امضای توافقات در زمینههای منطقهای و موشکی باعث شد که ایالات متحده به خواسته نهایی خود در توافق هستهای نرسیده و به سرعت از آن خارج شود.
دولتمردان آمریکایی بهخوبی میدانستند که هدف از برجام، آنچه اطمینان از صلحآمیز بودن برنامه هستهای کشورمان دانسته میشد نیست، بلکه حفظ منافع واشنگتن در غرب آسیاست. به همین خاطر وقتی متوجه شدند که برجام قرار است به چارچوب هستهای محدود بماند، زیر میز مذاکرات زده و یکطرفه از مذاکرات خارج شدند.
بهدنبال پیروزی دموکراتها در انتخابات ریاستجمهوری و حضور جو بایدن بهعنوان مدعی دفاع از احیای برجام، در کاخ سفید، تلاشها برای بازگشت واشنگتن به توافق هستهای آغاز شد، اما اینبار هم آمریکاییها تلاش کردند پای برجام۲ و ۳ را به عرصه مذاکرات باز کرده و فراتر از مسائل هستهای گفتگوها را پیش ببرند.
با شکست مذاکرات هستهای در چند ماهه اخیر و تکرار زیادهخواهی طرف غربی، اینبار آمریکا و متحدانش گمان کردند با شعلهور کردن آتش اغتشاشات در داخل کشور میتوانند امتیازات فراهستهای را مطالبه کنند.
این امتیازخواهیها در جریان مذاکرات اخیر بغداد۲ در اردن نمود یافت. آمریکا و کشورهای اروپایی در جریان این گفتگوها میکوشیدند تا در عمل برجام را به مذاکرات منطقهای و سپس مذاکرات موشکی گره زده و همزمان با سخن گفتن از احتمال احیای برجام، بکوشند متحدان منطقهای خود را در گفتگوها مشارکت دهند.
همزمان، همین کشورها به بهانه جنگ اوکراین فشار بر توان دفاعی کشور را نیز افزایش داده و سعی کردند برای مذاکرات پهپادی و موشکی نیز زمینهچینی کنند.
واکنشهای منفی به رویکرد دستگاه دیپلماسی در قبال احیای مذاکرات درست از همین زاویه مطرح میشود که نباید برجام را به گفتگوهای منطقهای و دفاعی گره زد. برجام چارچوبی صرفا برای گرفتن بهانههای هستهای از مدعیان است و اگر آلوده به زیادهخواهیهای فراهستهای شود، فرجام آن پیش از احیا روشن خواهد بود.
هرچند دولت سیزدهم در راستای راهبرد دیپلماسی منطقهای خود، بر بهبود رابطه با کشورهای منطقه اصرار دارد، اما اینکه قدرتهای فرامنطقهای بخواهند از آب گلآلود تنشهای منطقهای برای خود ماهی صید کنند، امری است که باید به مقاومت در برابر آن ادامه داد.
روزنامه جام جم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد