میم مثل مادر

شاید وقتی نام مادر در سریال‌های تلویزیونی به میان بیاید، به ظاهر این طور تصور شود که باید یک شخصیت مثبت به تصویر کشیده شود. اما آنچه در بسیاری از سریال‌های تلویزیونی می‌توان دید، نقشی متفاوت از شخصیت مادر است که با بازی بازیگران حرفه‌ای به نمایش درآمده‌است. مادری که تا یک دهه قبل تنها یک شخصیت ناظر و شاهد چالش‌های خانواده بود، حالا عاملیت بیشتری به دست گرفته و در برخی از این قصه‌ها خود، محور ایجاد چالش می‌شود. به بهانه روز مادر، تلاش کردیم نگاهی کوتاه به برخی سریال‌هایی داشته‌باشیم که نقش مادر در آن به شیوه متفاوتی روایت شده‌است.

مادری نمونه اما متفاوت

ریما رامین‌فر از همان فصل اول «پایتخت» وقتی در قامت هما سعادت روی آنتن رفت، یک مادر متفاوت را به تصویر کشید. مادری که در حین همراهی با همسرش، تلاش می‌کند با دختران دوقلویش محکم برخورد کند تا تربیتی مطابق میل خود برای‌شان رقم بزند. متفاوت بودن این نقش از آنجاست که هما سعادت هم یک شخصیت همراه بود و در بالا و پایین زندگی با همسرش همراهی می‌کرد، هم تلاش می‌کرد اقتدار یک مادر را حفظ کند. کما این‌که با وجود تحصیلات پایین شوهرش نقی، خودش تحصیلاتش را ادامه داد. در واقع هما سعادت را باید شخصیتی دانست که در حین ایفای نقش مادری و صبوری‌های همیشگی مادران، تلاش می‌کرد محکم و مقتدر باشد.

مادر نامهربانی به نام طاهره

«پس از باران»، یکی از سریال‌های تلویزیون است که قصه‌ای کاملا گیلانی با حال و هوای ایران در زمان پهلوی دوم را به نمایش کشیده‌است. پس از باران روایتی انسانی از روابط ارباب و رعیتی و قصه ازدواج دوم ارباب با دختری از طبقه رعیت است که با چالش‌هایی در روابط این دو زن بیان می‌شود. مادر همسر اول ارباب با بازی مهوش صبرکن، مادری متفاوت را به تصویر کشیده‌است که تلاش می‌کند انتقام تصمیم ارباب برای ازدواج دوباره را، از همسر دوم او بگیرد. «طاهره» در این سریال، مادری را نشان می‌داد که دو فرزند داشت و تلاش می‌کرد با القای برخی سیاست‌ها و رفتار منفی خود به پسرش فرخ، شخصیتی از او بسازد که انتقام خواهرش را از همسر دوم ارباب بگیرد.

مادری قاجاری

فخری خوروش را هم باید بازیگری دانست که نقش مادر را در چند سریال به شیوه متفاوتی به نمایش درآورده‌بود. او در سریال «فرمان»، نقش ملوک خانم را داشت که مدام در زندگی پسرش فرمان، دخالت می‌کرد. ملوک خانم خود را منتسب به دربار قاجار می‌دانست و به همین دلیل، هر کسی را در شأن صحبت با خود نمی‌دانست. البته فخری خوروش در سریال‌های دیگری مثل امیرکبیر هم نقش متفاوتی داشت. وی توانست با بازی نقش مهدعلیا، ابهتی متفاوت از یک مادر قجری را به نمایش بگذارد. ویژگی بازی خوروش را باید در اقتداری دانست که از یک مادر به نمایش می‌گذاشت؛ اقتداری که توانست آن نگاه کلیشه‌ای را از مادر بودن در سریال‌های تلویزیون دور کند.

مادر قاتل و نزول‌گیر!

اگر بخواهیم به سریال «تا ثریا» و بازی آزیتا حاجیان اشاره کنیم، قبل از هر چیز باید به قصه متفاوت این سریال بپردازیم که توانست فرصتی برای ایفای نقش آزیتا حاجیان فراهم کند. قصه سریال مربوط به ماجراهایی است که برای ثریا با بازی آزیتا حاجیان رخ می‌دهد. او حدود ۱۵سال قبل شوهر خود را از دست داده و در بیمارستانی مشغول به کار است. او همچنین از سرهنگ(همایون ارشادی) بیماری که در کماست و پدر یکی از همکاران بیمارستانی اوست، پرستاری‌ می‌کند. روایت متفاوت سریال، نقش ثریا را هم متفاوت می‌کند؛ چرا که ازدواج پنهانی او، گرفتن پول نزول و بعد از آن، قتل اتفاقی سرهنگ، همگی او را به یک مادر متفاوت تبدیل می‌کند.

پریای متفاوت

سریال «پریا» هم یکی دیگر از سریال‌هایی است که نقش مادر در آن به شیوه متفاوتی روایت شده‌است. قصه این سریال از زمانی آغاز می‌شود که پریا با بازی لادن مستوفی پس از چند سال دوری از ایران، به کشور بازمی‌گردد و در شرایطی که همچنان از ازدواج قدیمی‌اش سرخورده‌است، وارد رابطه‌ای عاطفی با کیوان، پسرخاله‌اش(امیرحسین آرمان) می‌شود و با او ازدواج می‌کند. نکته متفاوت دیگر این سریال، مبتلا شدن کیوان به ایدز بود که در کنار مشکلات پریا برای گرفتن حضانت فرزندانش، سریال را درگیر به یک چالش تمام‌عیار کرده‌بود.پریا مادرانگی متفاوتی در این سریال داشت؛ هم به جهت این‌که تا به حال این‌قدر واضح به مسأله ایدز در خانواده پرداخته نشده‌بود .

مادربزرگ سختگیر

زنده‌یاد جمیله شیخی با نقشی که در سریال «تولدی دیگر» داشت، توانست یک نقش متفاوت را به نمایش بگذارد. تاج‌الملوک در واقع مادر حمید نامی با بازی عبدالرضا اکبری بود. او بعد از سانحه‌ای که برای عروسش(با بازی فریبا متخصص) اتفاق می‌افتد، تلاش می‌کند فرزندان پسرش را با استبداد خاص خود تربیت کند که البته همیشه تاثیر معکوس داشت. تاج‌الملوک با آن عصای معروفش وقتی از پله‌های عمارت پایین می‌آمد، فرزندان پسرش از او حساب می‌بردند و سعی می‌کردند در مقابل چشمش ظاهر نشوند.

زیرپای اعتیاد

به تصویر کشیدن یک مادر معتاد یا رهاشده از اعتیاد، کار ساده‌ای نیست اما به نظر می‌رسد بهناز جعفری به خوبی از پس آن در سریال «زیرپای مادر» برآمده‌است. جعفری به واسطه تجربه‌ طولانی خود در تئاتر، توانست استیصال و عشق یک مادر را به خوبی بازی کند. مادری که با وجود رها شدن از دامن اعتیاد، هنوز نتوانسته در کنار فرزند خود قرار گیرد و به معنای واقعی کلمه، مادری کند.

نفس گرم یک مادر

شاید تاکنون مادرانگی‌های به تصویر کشیده با بازی مرجانه گلچین را به شکل طنز دیده‌باشیم اما قطعا سریال «نفس گرم»، یک مادرانگی متفاوت را به تصویر کشاند. این سریال یک ملودرام اجتماعی بود که قصه زنی به نام ملیحه را روایت می‌کرد. ملیحه اعتقادات بالای مذهبی دارد اما به مرور زندگی‌اش تحت تاثیر چالش‌های مختلفی قرار می‌گیرد. او که خودش سخنران جلسات مذهبی زنانه است، بعد از فوت شوهرش متوجه ازدواج مجدد همسرش می‌شود. مرجانه گلچین مادری متفاوت را در سریال نفس گرم به تصویر کشید که حتی در برخورد با دختری که موردعلاقه پسر خوانده‌اش قرار گرفته، تلاش می‌کند جانب انصاف را نگه دارد.

مادری بر سر دوراهی

سریال «حکم رشد» به واسطه قصه‌ای که داشت، به یک مجموعه متفاوت در تلویزیون تبدیل شد. قصه سریال از جایی شروع می‌شود که یک سرهنگ نیروی انتظامی تصمیم می‌گیرد ریاست کلانتری محل زندگی برادر خوانده‌اش را بپذیرد. مادر هر دو با بازی ثریا قاسمی با این کار مخالفت کرده و تلاش می‌کند او را از این کار منصرف کند. این مسأله، آغاز روبه‌رو شدن این دو برادر شیری و مواجهه مادرشان با این اختلاف است. توران خانم اینجا نقش مادر ذبیح و غلام را بازی می‌کند. برخلاف چیزی که ممکن است مخاطب از او انتظار داشته‌باشد، بسیار قوی و محکم ظاهر می‌شود و در برخی مواقع، با شگردهای مادرانه خود، تلاش می‌کند مانع اختلاف شود.

مادرانگی بعد از یک دوری

قصه سریال «مادرانه» از جایی آغاز می‌شود که اردلان تمجید ۲۰ سال بعد از ازدواج با زن متمولی به نام رعنا، از او جدا می‌شود و از فرزندانش سرپرستی می‌کند اما این تازه شروع اختلاف با دخترش رهاست. البته رعنا هم در این میان تلاش می‌کند مادرانگی‌هایش را ادامه دهد و با ورود او به قصه، مخاطب متوجه می‌شود الزاما با یک شخصیت منفی روبه‌رو نیست. رعنا با چالش‌های مختلفی در ارتباط با دختر و پسرش مواجه می‌شود اما تمام تلاش او این است که نبودنش را به شکلی جبران کند.

روزنامه جام جم