بایسته‌های نقش‌آفرینی موثر فرهنگی در گام دوم انقلاب

نهالی که خون شهدای بسیاری آن را آبیاری کرده است، امروزه به درخت تنومندی تبدیل شده است که ریشه دوانده و ایستادگی آن را در برابر حوادث تضمین می‌کند ولی کماکان مورد هجمه و دشمنی است.

گرچه در گام دوم انقلاب اسلامی، ابزارها و مجاری اعمال جنگ دشمنان علیه گفتمان انقلاب پیچیده‌تر شده اما به همان نسبت،‌ قدرت، ابتکار عمل و ظرفیت‌های ما در مواجهه با این توطئه‌ها ارتقا پیدا کرده است. در این خصوص با گزاره‌ها و بایسته‌هایی مواجه هستیم که از چینش آنها در کنار یکدیگر، می‌توان تکالیف پیش‌رو را تعیین کرد:

نخستین گزاره‌ای که در گام دوم انقلاب اسلامی و در برهه حساس فعلی نباید در درک و پذیرش آن اهمال شود، مربوط به ماهیت گفتمانی و فرهنگی این انقلاب عظیم و شکوهمند است. چنانچه اندیشمندان و نظریه‌پردازان مدرن و پست‌مدرن غربی نیز اذعان کرده‌اند، وجه تمایز انقلاب اسلامی ایران از دیگر انقلاب‌های جهان، همین خمیرمایه گفتمانی و فرهنگی بوده است.

ارزش‌های کلان دینی، ‌خالق گفتمان انقلاب بوده و گفتمان انقلاب نیز خالق فرهنگ انقلابی و مشتقات آن است بنابراین ما با انقلابی مواجه هستیم که به لحاظ گفتمانی هم «مخلوق» و هم «خالق» است. درک این مناسبات علی‌-معلولی، ‌معرفی اصالت دینی گفتمان انقلاب و نگاه زیربنایی آن به حوزه فرهنگ، ‌پیش‌شرط‌های اصلی مواجهه با جنگ شناختی دشمن از یک‌سو و نشر ارزش‌های انقلاب در جهان از سوی دیگر است.

دومین گزاره‌ای که در چهل‌و‌چهارمین سالگرد انقلاب اسلامی باید نسبت به آن توجه داشت، به لزوم روایتگری موثر از انقلاب اسلامی در خارج از مرزها باز‌می‌گردد.

در روایتگری موثر، ما با حوزه «ذهنیت» و «عینیت» مواجه هستیم. جنگ شناختی دشمن علیه ایران، ‌مبتنی بر «خلق ذهنیت‌های کاذب» است که نیازمند جایگزینی آن با «عینیت‌های ملموس» است. دشمنان گفتمان انقلاب به‌وضوح آگاه هستند که اگر افکار عمومی دنیا در معرض حقایق جاری در کشور قرار گیرد، جایی برای ارائه روایت‌های نادرست و تفاسیر وارونه از کشور و انقلاب باقی نخواهد ماند.

از این‌رو یکی از مهم‌ترین اضلاع جنگ شناختی خود را «جلوگیری از انتقال پیام انقلاب» تلقی می‌کنند. مواجهه با این موضوع در گرو تلاش مضاعف حامیان نظام اسلامی جهت روایتگری موثر از انقلاب اسلامی و حقایقی است‌ که در این بستر گفتمانی تحقق پیدا می‌کند. در گام دوم انقلاب اسلامی، نیاز مضاعفی نسبت به خلق مجاری، ‌ابزارها و ابتکار‌عمل‌های نوین در این حوزه خواهیم داشت.

سومین بایسته نقش‌آفرینی موثر فرهنگی فرامرزی کشورمان در گام دوم انقلاب اسلامی، نگاه تبیینی و ترویجی نسبت به این انقلاب است.

در نگاه تبیینی و ترویجی، هیچ گاه مرز «اصول» و «متغیرها» بر‌هم نمی‌ریزد، بلکه روش‌ها و رویکردهای تبیینی، متناسب با محیط و جایگاهی که ترویج گفتمان انقلاب در آن صورت می‌گیرد، بازتعریف یا بازتولید می‌شود.

تبلیغ و ترویج گفتمان انقلاب اسلامی در آن سوی مرزها، حاصل ادغام صحیح اصول کلان و ثابت تبلیغی، ابزارهای نوین و متناسب با زمان تبلیغ و ویژگی‌های محیطی است.

ترویج‌ ارزش‌ها و اصول گفتمان انقلاب اسلامی خارج از کشور در گرو نگاه عمیق و شناخت مبنایی نسبت به این گفتمان و در نظر گرفتن ظرافت‌های تبیین با استناد به شرایط زمانی و مکانی(‌محیطی) است.

در اینجا نقش و کارکرد اساسی نمایندگان فرهنگی حاضر در خارج کشور، در احصاء و استنتاج این مؤلفه‌ها و تعیین نسبتی دقیق و کاربردی میان مؤلفه‌های ثابت و متغیر تبیینی و محیطی بیش از پیش مورد توجه قرار می‌گیرد.

اصلی‌ترین دغدغه سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در گام دوم انقلاب، ‌ترسیم دقیق همین نسبت‌ها در سایه ایجاد شناختی عمیق و ماهوی نسبت به این انقلاب عظیم و شکوهمند است. امروز دیگر صدور پیام انقلاب اسلامی، صرفا معطوف به چارچوب‌های نظری و تئوریک نبوده و دارای نوعی پیوست فرهنگی - عملیاتی است بنابراین وظیفه و مسئولیت نهادهای فرهنگی کشور در این برهه و سال‌های آتی به‌مراتب نسبت به گذشته فراتر خواهد بود. منظومه فعال فرهنگی انقلاب ‌در نیل به این هدف مقدس و طی این مسیر سخت اما روشن، لحظه‌ای از مسئولیت بزرگ خود غافل نخواهد شد. ان‌شاءا...